منطقه آزاد تجاری – صنعتی چابهار یکی از مناطق آزاد هفتگانه ایران است که در راستای اهداف اقتصادی این کشور، در اوایل دهه ۱۳۷۰ در کنار چابهار و در پیرامون دریای عمان و اقیانوس هند بنیان گذاشته شده است. این منطقه با مساحت ۱۴ هزار هکتار در منتهیالیه جنوب شرقی ایران در ۲۵ […]
منطقه آزاد تجاری – صنعتی چابهار یکی از مناطق آزاد هفتگانه ایران است که در راستای اهداف اقتصادی این کشور، در اوایل دهه ۱۳۷۰ در کنار چابهار و در پیرامون دریای عمان و اقیانوس هند بنیان گذاشته شده است. این منطقه با مساحت ۱۴ هزار هکتار در منتهیالیه جنوب شرقی ایران در ۲۵ درجه و ۲۰ دقیقه عرض شمالی و ۶۰ درجه و ۲۷ دقیقه طول شرقی در شرق خلیج چابهار و در کنار آبهای دریای عمان قرار دارد. در بهمن ماه سال ۱۳۹۸ با موافقت مجلس شوراي اسلامي، بندرهاي شهيد بهشتي و شهيد كلانتري به منطقه آزاد چابهار افزوده گرديد. همچنين در طرح افزايش محدوده منطقه آزاد چابهار كه در بهمن ماه سال ۱۳۹۸ به تأييد مجلس شوراي اسلامي رسيده است، علاوه بر محدوده قبلي محدوده اي به مساحت ۶۷۸۷۱ هكتار كه شامل شهر چابهار مي باشد نيز به اين منطقه افزوده گرديد.
حالا اما این منطقه مشمول اعمال قوانین منطقه آزاد شده است و با حضور مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی و مدیرعامل منطقه آزاد چابهار، تفاهم نامه همکارهای متقابل سازمان بنادر و دریانوردی و منطقه آزاد چابهار، به منظور اجرایی شدن قوانین و مقررات مناطق آزاد در بنادر چابهار امضا شده است. در این ارتباط محمد راستاد با اشاره به اهمیت استراتژیک بنادر شهید بهشتی و شهید کلانتری در عملکرد منطقه آزاد چابهار، گفت: این تفاهم نامه با هدف گسترش همکاری های متقابل، تسریع در ارائه خدمات حمل و نقل بندری و دریایی و اجتناب از تداخل و موازی کاری در این فعالیت ها منعقد شده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان مکانیزم قانونی اعمال قوانین و مقررات منطقه آزاد در بنادر چابهار، تاکید کرد: استفاده از تسهیلات و مزایای قانونی منطقه آزاد در دو بندر شهید بهشتی و شهید کلانتری، دستاورد مهمی برای توسعه فعالیت های اقتصادی و تجاری محسوب می شود.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی خاطرنشان کرد: الحاق بندر چابهار به منطقه آزاد و تسری مزایا و تسهیلات قانون منطقه آزاد به بنادر، رقابت پذیری بندر چابهار را ارتقا خواهد داد و فرصت های جدیدی را برای توسعه سرمایه گذاری در محدوده منطقه ازاد فراهم خواهد کرد.
راستاد افزود: تسهیلات و مزایای قانونی مناطق آزاد، گشایش خیلی خوبی را برای فعالیت های اقتصادی و تجاری در بندر و منطقه آزاد چابهار ایجاد خواهد کرد و به سهولت بیشتری در جریان مبادله و ترانزیت کالا منجر خواهد شد.
راستاد با اشاره به ارزش افزوده ناشی از استفاده مزیت های قانونی منطقه آزاد تاکید کرد: در رویکرد جدید دولت برای برای توسعه فعالیت های تولیدی پسکرانه ای و ایجاد کارخانجات تولیدی با ارزش افزوده بیشتر در محدوده بندر چابهار و منطقه آزاد چابهار، از این پس، واردات مواد خام اولیه و فعالیت های تولیدی ارزش افزوده ای از طریق بندر شهید بهشتی رونق بیشتری خواهد یافت و امکان توسعه ظرفیت این بندر از ۸ و نیم میلیون تن به ۲۳ میلیون تن در سال را فراهم می کند.
راستاد امضای این تفاهم نامه و توسعه ظرفیت تولیدی و خدماتی در بنادر شهید بهشتی و کلانتری را در راستای توسعه سواحل مکران و رونق ترانزیت محور شرق دانست و گفت: یکی از مطالبات دو کشور هند و افغانستان در تفاهم نامه سه جانبه دالان چابهار، استفاده از ظرفیت های قانونی در مناطق آزاد بود که هم اکنون محقق شده است و امیدواریم با با اعمال این قوانین و مقررات، انگیزه بیشتری در واردکنندگان، تولیدکنندگان، صادرکنندگان و سرمایه گذاران ایجاد شود.
بنادر چابهار، رقابتی تر و جذاب تر می شود
مدیرعامل منطقه آزاد چابهار نیز امضای این تفاهم نامه را در شرایط فعلی اقتصادی کشور و مقطع حساس کنونی، بسیار حایز اهمیت و موثر بر رونق بازرگانی و تجاری منطقه دانست و از سرمایه گذاری ها و نگاه فرابخشی و تعاملی سازمان بنادر و دریانوردی قدردانی کرد.
عبدالرحیم کردی با بیان اینکه امضای این تفاهم نامه، روند سرمایه گذاری و فعالیت های بندری را تسهیل خواهد کرد، تاکید کرد: با رقابت پذیری و جذاب تر شدن فعالیت های دریایی و بندری در بندر شهید بهشتی، این بندر یک گام دیگر برای تبدیل شدن به مگاپورت نزدیک تر می شود.
کردی الحاق بنادر چابهار به منطقه ازاد را یک اتفاق بزرگ و دستاورد حایز اهمیت در دولت دوازدهم برشمرد و گفت: پیش بینی شده است تا امتیازات و مشوقات قانون منطقه آزاد، بدون کم و کاست در محدوده بنادر اعمال شود.
گفتنی است که از مزایای شمول قوانین مناطق آزاد برای این منطقه این این که این منطقه بهوسیله شبکه حمل و نقل زمینی و هوایی از شمال به کشورهای آسیای میانه و افغانستان، از شرق به پاکستان و از جنوب به اقیانوس هند اتصال مییابد و حالا که از تحریم ها نیز معاف است، معافیت های مالیاتی، بخشودگی سود و عوارض گمرگی، نداشتن تشریفات زاید ارزی واداری و سهولت در فرایندهای صادرات و واردات با جذب سرمایه گذاری خارجی از مزایای این قانون جدید می تواند باشد.
این منطقه دسترسی مستقیم به آبهای آزاد و قرارداشتن در خارج از خلیج فارس و همینطور عدم آسیبپذیری در مواقع بروز بحران، موقعیت استراتژیکی را برای ایجاد یک گذرگاه ارتباطی بین کشورهای آسیابی میانه و سایر کشورهای جهان فراهم آوردهاست. بنا بر نظر سازمان ملل، چابهار یکی از مهمترین راههای کریدور شرق-غرب و جنوبیترین راه این کریدور است. حدود نیمی از حمل ونقل جهان میان خاور دور با سایر نقاط دنیا انجام میشود. از مجموع ۳ کریدور حمل ونقل جهانی که کارشناسان سازمان ملل برای این امر پیشبینی کردهاند، ۲ کریدور از ایران میگذرد و چابهار نقطه عبور جنوبیترین کریدور شرقی–غربی جهان خواهد بود. این کریدور از «دروازه ابریشم» درچین آغاز میشود و قلب اقتصاد این کشور یعنی استان کانتون را تغذیه کرده و به سرزمین آسیای جنوب شرقی میپیوندد و پس از طی این مسیر وارد هندوستان شده و با پوشش مهمترین شهرهای این ناحیه مانند کلکته، ناکپور، جایپور، حصیرآباد، کراچی و بن قاسم به چابهار میرسد. چابهار به دلیل موقعیت راهبردی، که نزدیکترین راه دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه (افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان) به آبهای آزاد است از اهمیت فراوانی برخوردار است.