دور از انتظار نبود که ماه عسل مدیران جمهوری اسلامی و سیاسیون اصولگرا با بزرگان امارت اسلامی افغانستان، مانند عمر گل کوتاه باشد چون تقریباً در هیچ زمینه فرهنگی، اعتقادی، سیاسی و استراتژیکی، فصل مشترکی بین دو دولت «جمهوری اسلامی ایران» و «امارت اسلامی طالبان» وجود نداشته ضمن اینکه سابقاً دشمنان قسمخورده هم بودند و […]
دور از انتظار نبود که ماه عسل مدیران جمهوری اسلامی و سیاسیون اصولگرا با بزرگان امارت اسلامی افغانستان، مانند عمر گل کوتاه باشد چون تقریباً در هیچ زمینه فرهنگی، اعتقادی، سیاسی و استراتژیکی، فصل مشترکی بین دو دولت «جمهوری اسلامی ایران» و «امارت اسلامی طالبان» وجود نداشته ضمن اینکه سابقاً دشمنان قسمخورده هم بودند و مقامات تهران برابر برخی معادلات ویژه چون «آمریکاستیزی» و همچنین توقع به حل و فصل برخی مشکلات چون امنیت مرزهای شرق و حقآبه هیرمند به قدرت گرفتن طالبان کمک و حتی تلاش کردند به آنان مشروعیت سیاسی و دیپلماتیک ببخشند، اما گویا طرف ایرانی بر بیعملی طرف افغان یقین پیدا کرده و ظرف روز گذشته، هم وزیر امور خارجه دولت سیزدهم و هم شخص سید ابراهیم رییسی، به طالبان هشدار جدی دادند.
وزیر امور خارجه ایران با اشاره به ادعای مقامات افغانستانی مبنی بر اینکه سد کجکی از آب کافی برخوردار نیست تا دریچههای آن را به روی ایران باز کنند، گفت: ما به مقامات افغانستان به صراحت گفته ایم که باید تیم فنی ایران از این سد بازدید کند تا مبنای آن قضاوت شود که آیا در سد آب وجود دارد یا نه؟
وزیر امور خارجه گفت: قبل از اینکه به سیستان و بلوچستان بیایم با سرپرست وزارت امور خارجه هیات حاکمه موقت افغانستان در ارتباط با حقآبه ایران از هیرمند گفتوگو و رایزنی کردم.
وی با اشاره به پیگیریهای وزارت امور خارجه و دیگر نهادهای مسئول در ارتباط با حقآبه ایران از هیرمند تصریح کرد: درخواست روشن ما از طرف افغان این است که تا زمان از دست نرفته است دریچههای «سد کجکی» را باز کنند تا هم مردم خودشان که در مسیر هستند و هم مردم در سیستان
سیراب شوند.
این دیپلمات عالیرتبه و عضو هیأت دولت ایران با بیان اینکه طرف افغانستانی مدعی است که این سد از آب کافی برخوردار نیست، خاطرنشان کرد: ما به صراحت به طرف افغانستان گفته ایم که طبق عهدنامه ۱۳۵۱ باید یک تیم مشترک فنی این موضوع را بررسی کند؛ لذا درخواست صریح ما این است تیم فنی ایران از سد کجکی باز کند و بر مبنای آن قضاوت شود که آیا در سد آب وجود دارد یا نه؟ امیرعبداللهیان همچنین با اشاره به تاکیدات رییسجمهور در ارتباط با پیگیری حقآبه ایران از هیرمند اظهار کرد: آقای رییسی گفتند از هر ابزاری برای حل مشکل حقآبه مردم در جریان تعاملات با طرف افغانستانی استفاده کنیم. استفاده از این ابزار و بهکارگیری آن کمک کند که مشکل بیآبی مردم سیستان برطرف شود و ما امیدواریم با پیگیریهایی که انجام میشود، بتوانیم در آینده نزدیک خبرهای خوبی در این ارتباط برای مردم این منطقه داشته باشیم. ابراهیم رئیسی نیز در جریان سفر به استان سیستان و بلوچستان گفت: حقآبهای که مردم سیستان از هیرمند دارند، را نمیشود مشمول مرور زمان کرد، این حق مردم سیستان و بلوچستان است. مال الان هم نیست. در معاهدات و قراردادها هم هست. میخواهم به حاکمان افغانستان عرض کنم این مطلب ما را عادی تلقی نکنند.بسیار جدی بگیرند.
وی با تکرار هشدار جدی خود افزود: برخی میگویند که سد آب آنچنانی ندارد یا بخشی از آن لجنی است. باید سریع اجازه بدهند که کارشناسان ما بروند و ببینند. اگر کارشناسان ما تایید کردند، بسیار خب، در نبودن آب که ما بحثی نداریم. اما اگر آب وجود دارد، حق مردم باید داده شود و اجازه نمیدهیم که ضایع شود.
رییسی گفت: این عرض بنده را جدی بگیرند تا بعداً گله نکنند که به ما گفته نشد که مثلا با دیپلماسی و گذشت ایام این مسأله حل میشود. هرچند باید منتظر پاسخ رسمی کابل ماند اما ارزیابی ما این است که طالبان، قدمی کوتاه نخواهد آمد مشخصاً به این دلیل که در داخل خود نسبت به جمهوری اسلامی ایران، هماهنگ نیستند و در حالیکه برخی رجال سیاسی، به همسایه غربی خود به چشم یک کشور اسلامی و برادر دینی نگاه میکنند، برخی دیگر از سیاسیون طالب، همان نگاه داعش و طالبان دهه ۹۰ را نسبت به ایران و ایرانی دارند و آنان را مهدورالدم میدانند. نکته مهمی که حکایت از این دارد که جمهوری اسلامی در این بازی دستِ بالا را دارد این است که طالبان، هم در حوزه مشروعیت بینالمللی دچار چالش جدی است و هم در حوزه اقتصاد داخلی به شدت محتاج است و بودن کشوری چون ایران در کنار وی، میتواند بخشی از مشکل آنان را در این حوزه حل کند و به این دلیل، چه بسا در برابر قهر و جدیت جمهوری اسلامی ایران کوتاه بیایند و حقآبه مردم مظلوم سیستان را بدهند. طالبان پس از فتح کابل و تأسیس امارت اسلامی مورد نظر خود، گویا «آمریکاستیزی» را کنار گذاشته و به جای آن ستیز با مردم عادی و شهروندان مظلوم افغانستان را در صدر برنامههای خود دارد و در حالیکه آشکارا زیر قول خود برای تشکیل دولت فراگیر زد، جنگ با زنان و دختران افغانستان را جدی گرفت و با این اقدامات ضد حقوق بشری خود هر روز بر تعمیق شکاف با جامعه جهانی میکوشد و روشن نیست به دنبال چه هدفی میرود و فاصلهگرفتن جمهوری اسلامی ایران از این دولتِ مستعجل، میتواند کار را بر رهبران کابل،
دشوارتر کند.