رییس پژوهشکده شهرسازی و معماری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی بخشی از پروژههای مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی را در تبیین جایگاه امور اجتماعی در تهیه طرحهای شهری و همچنین حمل و نقلی اعلام کرد و بر ضرورت توجه به امور اجتماعی در تهیه طرح های شهری و همچنین طرحهای حمل و […]
رییس پژوهشکده شهرسازی و معماری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی بخشی از پروژههای مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی را در تبیین جایگاه امور اجتماعی در تهیه طرحهای شهری و همچنین حمل و نقلی اعلام کرد و بر ضرورت توجه به امور اجتماعی در تهیه طرح های شهری و همچنین طرحهای حمل و نقلی تاکید کرد.
غزال راهب با اشاره به اینکه در پژوهشکده، بخشی تحتعنوان مطالعات اجتماعی در توسعه پایدار وجود دارد که به مطالعه اثرات اجتماعی در رابطه با طرحهای توسعه و عمران میپردازد، گفت: در پژوهشکده همگام با موضوعات کالبدی، جنبههای اجتماعی و تحلیلهای جمعیتی در طرحهای توسعه و عمران شهری و همچنین حملونقلی، مورد بررسی قرار میگیرد.
عضو هیاتعلمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی یکی از موضوعاتی را که در سالهای اخیر روی آن کار شده است را بررسی امر اجتماعی در طرحهای توسعه شهری و حملونقلی عنوان کرد و افزود: سالهاست نقدهای فراوانی به دلیل نوع نگاه کالبدی و نگاه فنی صرف به تهیه طرحهای شهری و طرحهای حمل و نقلی وجود دارد که بخشی از این نقدها به دلیل مغفول ماندن ابعاد اجتماعی بوده است.
انتقاد از عدمتوجه به امور اجتماعی در تهیه طرحهای توسعه شهری و طرحهای حمل و نقلی
راهب ضمن تاکید بر اینکه امر اجتماعی در تهیه طرحهای توسعه شهری و طرحهای حمل و نقلی جایگاه مناسبی نداشته است، توضیح داد: شاهد هستیم وقتی صبحت از ابعاد اجتماعی میشود تنها موارد جمعیتشناسی مدنظر قرار میگیرد و در موارد جمیعتشناسی نیز همواره نگاه آماری حاکم بوده و تحلیلهای عمیق جایگاهی نداشته است.
وی تاکید کرد: تحلیل ویژگیهای رویکرد طراحیشهری و حملونقل نیازمند یک بررسی دقیق و همهجانبه بوده و هست. اینکه تصور میشود اصطلاح امر اجتماعی به ظاهر دلالتهای روشنی دارد و موضوع شناختهشدهای است در حالیکه چنین نیست از جمله مواردی بوده که در مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی روی آن مطالعه شد.
رییس پژوهشکده شهرسازی و معماری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ادامه داد: در مطالعات مختلفی که در قالب پروژه تعریف شدند، تلاش شد تا جایگاه امر اجتماعی در رابطه با طرحهای توسعه و عمران همچنین طرح های حمل و نقلی مورد توجه قرار بگیرد. بدینمعنا، مواردی از جمله اینکه دستاندرکاران و برنامهریزان شهری به چه مطالبی در خصوص امور اجتماعی باید توجه کنند، چگونه میتوان امر اجتماعی را به پدیدههای روشن و قابل استفادهای در طرحهای حمل و نقلی و طراحی شهری تبدیل کرد و چه رابطهای بین آنها برقرار است، همچنین امر اجتماعی در وظایف هریک از سازمان های تابعه وزارت راه و شهرسازی چگونه تعریف میشود، پژوهشی بود که در مرکز تحقیقات انجام شد و تلاش شد تا به روش اسنادی و مصاحبهای به این سوالات بنیادین پاسخ داده شود.
به گفته راهب، پیرو پژوهش انجام شده در مرکز در خصوص تبیین جایگاه امر اجتماعی در رابطه با طرحهای توسعه و عمران و طرح های حمل و نقلی، پروژههای متعددی در حوزه اجتماعی تعریف و کار شد.
پروژههای تبیین جایگاه امور اجتماعی در تهیه طرحهای شهری
وی اعلام کرد: ارزیابی اثرات اجتماعی افزایش تراکم ساختمانی در شهر تهران، طراحی بافت تاریخی مازندران و متناسب کردن آن با شرایط زندگی امروزی در ابعاد اجتماعی، علل تصادفات جاده ای از نقطه نظر مسائل فرهنگی و روان شناختی در استان سیستان و بلوچستان به روش میدانی، و در نهایت مطالعه وضعیت تعلق اجتماعی و مکانی ساکنان واحدهای مسکونی مهر در شهر پرند به عنوان نمونه بخشی از پروژه هایی بودند که در قالب تبیین جایگاه امور اجتماعی در رابطه با طرح های توسعه و عمران شهری و طرح های حمل و نقلی مطالعه آنها آغاز شد و به عنوان پروژه های مستقل مورد ارزیابی قرار گرفت.
ابزار تراکم ساختمانی و غفلت از ابعاد گسترده توسعه شهرها
راهب در ادامه در تشریح ویژگیهای مطالعه پروژه افزایش تراکم ساختمانی در شهر تهران که به منظور تبیین جایگاه امور اجتماعی در طرحهای توسعه و عمران شهری توسط مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی انجام شده است، توضیح داد: برنامههای خودکفایی و درآمدهای شهرداریها باعث شد که ابزار تراکم ساختمانی به عنوان یک ابزار در سیاستهای مسکن و توسعه شهری باشد. بدینمعنا اگرچه اجرای سیاستهای فروش تراکم، درآمدزایی داشت و نکاتی از دید کالبدی همچون نظریه شهر عمودی، شهر فشرده، توجیه اقتصادی زیرساختها و تجهیزات و حفظ اراضی کشاورزی داشت که از جمله دلایل توجیهی آنها به شمار میرفت، اما غفلت از ابعاد گسترده توسعه شهر و عدم یکپارچگی به مسائل مسکن و توسعه شهر، سبب شد که از دید اجتماعی اثرات این موضوع، مغفول بماند.