حسین واعظ آشتیانی
یکی از معضلات تیم مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی ایران در دولت سیزدهم به‌سرپرستی «علی باقری کنی» این بود که هیچ پیوست رسانه‌ای نداشتند به عبارت دیگر، از ۸ آذرماه ۱۴۰۰ که گفت‌وگوها در ژنو آغاز شد، ما تا مدت‌ها اخبار جدید را از توییت‌های «میخاییل اولیانف» می‌گرفتیم و از ۵ اسفندماه که تجاوز روسیه به اوکراین آغاز شد و نماینده مسکو در مذاکرات، کمتر فرصت می‌کرد توییت بزند، از منابع مختلف خارجی حدس می‌زدیم که روند و روال گفت‌وگوهای برجامی چیست و رو در کدام سمت دارد.
امروز هم اوضاع به همین منوال است و اولیانف توییتی نزد اما دو خبر در رسانه‌های غربی منتشر شد که براساس این دو خبر می‌توان به این جمع‌بندی رسید که تا این لحظه مذاکرات برجام به شکست انجامیده است، وضعیتی که به نفع اقتصاد کشور و معیشت مردم نیست.
خبر نخست اظهارات «جان کربی» هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید بود که در کنفرانس خبری تلفنی گفت: رییس‌جمهوری بایدن به وضوح گفته است و از اعضای دولتش خواسته است که گزینه‌های دیگر برای جلوگیری از دستیابی ایران به توانایی سلاح هسته‌ای را بررسی کنند، زیرا می‌دانیم که هیچ مشکلی در خاورمیانه با یک ایران مسلح به سلاح هسته‌ای به آسانی حل نمی‌شود. من فکر می‌کنم شما حتی می‌توانید که بگویید و گفته شما دقیق باشد، که یک ایران مجهز به سلاح هسته‌ای، مقابله با همه مشکلات ناشی از ایران را بسیار سخت‌تر می‌کند.«کربی» بار دیگر تاکید کرد: هیچ چیزی در مورد تعهد رییس‌جمهوری برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی تغییر نکرده است. هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید در عین حال افزود: پس از ارائه پاسخ از سوی ایران به پیش‌نویس پیشنهادی اتحادیه اروپا شکاف‌هایی جدی بین تهران و واشنگتن هنوز پابرجاست.
وی ادامه داد: دیپلمات‌های ما همچنان کارهایی باقی‌مانده برای تحقق توافق در پیش دارند و امید ما به تحقق توافق، کاهش یافته است و نمی‌توانم زمانی را برای تحقق توافق به شما بگویم، وقتی توافق حاصل شد همه از آن مطلع می‌شویم. مذاکرات، پس و پیش دارد ما هنوز به دنبال تحقق پیروی کامل متقابل برجام هستیم.
خبر دوم در همین زمینه ادعای تایمز اسرائیل بود که نوشت: واشنگتن به تل‌آویو اطمینان داده که توافق احیای برجام در آینده نزدیک امضا نخواهد شد. تایمز اسرائیل مدعی شد که مقام‌های آمریکا به یائیر لاپید، نخست‌وزیر اسرائیل اطلاع داده اند توافق احیای برجام از روی میز برداشته شده و در آینده نزدیک امضا نخواهد شد.
براساس این ادعا توافق احیای برجام از روی میز برداشته شده و در آینده نزدیک امضا نخواهد شد و برخی رسانه‌های رژیم صهیونیستی در آستانه انتخابات، این اتفاق را به دیپلماسی فعال لاپید نسبت دادند و احتمالاً اخبار و تحلیل مربوط به آن توسط لاپید در مبارزات انتخاباتی آتی، به‌ویژه علیه بنیامین نتانیاهو، رهبر مخالفان، که بارها به نخست وزیر در این مورد حمله کرده، به‌عنوان دستاورد دیپلماتیک جلوه داده خواهد شد.از آنجایی که لاپید در روزهای اخیر متقاعد شده بود که توافق به‌طور فزاینده‌ای بعید به نظر می‌رسد، چالش‌های امنیت ملی و تمرکز بر تشدید خشونت‌ها در کرانه باختری و نیاز فوری به تقویت تشکیلات خودگردان را در اولویت قرار داد.کربی نیز در همین زمینه گفت: آمریکا همواره ثابت کرده که قوی‌ترین حامی اسرائیل در دفاع از خود و ارائه تجهیزات در این زمینه است.
وی با اشاره به سفر اخیر جو بایدن به اسرائیل و بازدید از سامانه دفاع هوایی گنبد آهنین و همکاری در زمینه سیستم‌های لیزری گفت: این، نشان از حمایت شخص رییس‌جمهوری آمریکا و تعهد به حفظ توان اسرائیل در دفاع از خود است و من وارد فرضیات در مورد ایران نمی شوم.
وی ادامه داد: بایدن به وضوح گفته است که اجازه دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح اتمی را نمی‌دهد. او در این امر جدی است. از طرفی او قویاً معتقد است که بهترین راه برای انجام این کار از طریق دیپلماسی است و به همین دلیل است که ما سخت تلاش می‌کنیم تا بتوانیم برجام را احیای کنیم، این مسیر را ما ترجیح می دهیم.با توجه به این دوخبر و همچنین با توجه به این نکته که مقامات تیم مذاکره‌کننده دولت سیزدهم و وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران معمولاً در این خصوص سکوت می‌کنند، می‌توان به این قطعیت رسید که احتمال احیای برجام تا وقتی نامشخص در آینده منتفی است و باید منتظر بود و دید اقتصاد طی چند روز آینده چه واکنشی به این اخبار نشان خواهد داد. ما بارها از اهمیت و ضرورت توافق نوشتیم و ازجمله گفتیم مخالفت اسراییل و جریانات ضد نظام با هر گونه توافق بین غرب و ایران به خوبی گواه است بر اینکه چنین توافقی به نفع منافع ملی ماست اما گویا اقلیت پرسروصدا، موفق شدند.
