امیر پروسنا / روزی نیست که در فضای مجازی یا حتی برخی رسانههای معتبر تیتری با عنوان «داروی قطعی کرونا» نبینیم. داستان کرونا آن قدر جذابیت دارد که هر سوءاستفادهگری را به طرف خود جذب کرده و راهی برای خالی کردن جیب بیماران و خانوادههای آنها طراحی شود. از اپلیکیشنها و سایتها گرفته […]
امیر پروسنا /
روزی نیست که در فضای مجازی یا حتی برخی رسانههای معتبر تیتری با عنوان «داروی قطعی کرونا» نبینیم. داستان کرونا آن قدر جذابیت دارد که هر سوءاستفادهگری را به طرف خود جذب کرده و راهی برای خالی کردن جیب بیماران و خانوادههای آنها طراحی شود. از اپلیکیشنها و سایتها گرفته تا تستهای کرونا با قیمتهای سر به فلک کشیده و البته داروهای عجیب و غریب گیاهی و حتی شیمیایی که هر روز کسی ادعای تاثیر آن را بر کووید ۱۹ مطرح میکند. از هنرمند و مجری گرفته تا فلان مسئول قدیمی که هیچ ارتباطی به داروسازی و پزشکی ندارد، درباره داروهای کرونا اظهار نظر میکنند و نکته جالب اینجاست که ۹۹ درصد این اظهار نظرها با قطعیت فراوان از طرف راوی همراه است.
یکی از این داروها که همین چند روز قبل با برچسب «داروی قطعی» کرونا در فضای مجازی و برخی رسانهها بیشتر از همه ماههای اخیر مطرح شد، دارویی مورد ادعا در استان کرمانشاه است. دارویی که هنوز کارآزماییهای بالینی گستردهای را نگذرانده و مجوزی از سازمان غذا و دارو برای «درمان قطعی کرونا» ندارد، اما به صورت رایگان به دست افراد میرسد. به هر حال حتی اگر این دارو یا سایر داروها مجوزی بگیرند هم باید در کارآزماییهای بالینی گسترده شرکت کنند و نباید به همین سادگی روی بیماران مختلف تست شوند.
یکی از افرادی که این دارو را مصرف و برای آن در توئیتر تبلیغ کرده، در پاسخ به سوال یکی از کاربران که آیا از اثربخشی آن اطمینان دارد، نوشته: «چون داروهای زیادی با هم مصرف کردیم، نمیتوانم با قطعیت نظر بدهم.»
نکته دقیقا در همین پاسخ است؛ بیماری کووید ۱۹ هیچ داروی قطعی و هیچ واکسنی در هیچ جای جهان ندارد و وقتی کسی به این ویروس مبتلا میشود، بسیاری از درمانها در مرحله ابتدایی یا مرحله التهابی برای بیمار اجرا میشود.
بسیاری از بهبود یافتگان و حتی پزشکان نمیدانند که بیمار تحت تاثیر کدام یک از داروها بهبود یافته؛ اما همه در این اتفاق نظر دارند که مراقبتها و اکسیژن اصلیترین اقدام درمانی برای بیماران مبتلا به کروناست.
با این حال هستند افرادی که کپسولهای پر شده از محتوایی که معلوم نیست چه چیزی داخل آن وجود دارد را به بیماران میدهند و بستر رسانهها در این آشفته بازار جهانی کرونا را برای ساختن اسمشان مناسب میبینند.
ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در زمینه برخی داروهای مورد ادعا برای درمان کرونا گفت: نه تنها در کشور ما بلکه در هیچ کجای دنیا هیچ دارویی به طور مستقیم برای کرونا تاثیر داشته باشد، شناسایی نشده و این داروهای شیمیایی که اکنون استفاده میشوند برای بیماری و ویروسهای دیگر هستند که برای این ویروس هم استفاده میشود. متاسفانه تاکنون اکثر این داروها موثر نبوده یا تاثیر اندکی داشتهاند. داروهای گیاهی هم تنها میتوانند در کاهش برخی عوارض مانند سرفه تاثیرگذار باشند.
کیانوش جهانپور رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت نیز درباره این دارو گفت: ادعای مطرح شده از طرف وزارت بهداشت در حال بررسی است.
سووداک برای درمان هپاتیت سی است، نه کرونا
داروی دیگری که این روزها برخی رسانهها درباره آن ادعاهایی را مطرح کردهاند، «سووداک» است. دارویی برای درمان هپاتیت سی که حتی در هیچ کشور دیگری در پروتکلهای درمانی کرونا وجود ندارد و فقط ادعاهایی در زمینه تاثیر آن در ایران مطرح شده است.
سید موید علویان موسس شبکه هپاتیت ایران در این زمینه به خبرنگار سلامت ایرنا میگوید: در گذشته درمان موثری برای هپاتیت سی وجود نداشت و حدود ۱۴ سال اخیر، داروهای موثر خوراکی برای درمان هپاتیت سی شناخته شده است. صنعت داروسازی تلاش کردند که همگام با جهان در این زمینه حرکت کنند. اولین دارو، داروی «سوفوسبوویر» بود که وقتی همراه با داروهای قبلی استفاده میشد تا درصد زیادی موثر بود. سپس مولکولهای دیگری نیز شناخته شد. این مولکولها با یکدیگر ترکیب و تبدیل به قرصی شد که تا ۹۸ درصد موارد هپاتیت سی را درمان میکند.
وی ادامه داد: پنج شرکت این دارو را در کشور تولید میکردند که سه شرکت از این عرصه خارج شده و دو شرکت باقی ماندند. سووداک ترکیب «داکلاتاسوویر» و «سوفوسبوویر» است که در زمینه درمان هپاتیت سی تاثیر دارد.
هر دارویی باید از مسیر کارآزمایی بالینی بگذرد
قدر مسلم هر دارویی که برای درمان کووید ۱۹ مطرح میشود، باید از مسیر قانونی سازمان غذا و دارو بگذرد و از طرفی باید منابع علمی معتبر جهانی آن دارو را مورد تایید قرار داده باشند. این در شرایطی است که بسیاری از داروهای مطرح شده در همه ماههای اخیر هم از عرصه جدال با کرونا سربلند بیرون نیامدند و هنوز همه کشورها درگیر تولید یا کشف داروی موثر برای این بیماری هستند.
حریرچی در این زمینه گفت: روش اثبات دارو مشخص است؛ دارو اول باید در آزمایشگاهها، روی حیوانات و نمونههای شبیه انسان و بعد انسان ثابت شود.