جمله ـ گروه اقتصاد: تورم زمستانی رکورد خود را شکسته تا نشان دهد ایران همچنان در بدبخت‌تر شدن مشغول رکوردشکنی است. همزمان با مشکلات گازی در زمستان امسال، تحریم های متحد جهانی نیز اقتصاد بین المللی کشور را به گوشه رینگ برده است. همچنین برخلاف ادعای رییس جمهور مبنی بر ایجاد یک میلیون شغل، هیچ […]
جمله ـ گروه اقتصاد: تورم زمستانی رکورد خود را شکسته تا نشان دهد ایران همچنان در بدبخت‌تر شدن مشغول رکوردشکنی است. همزمان با مشکلات گازی در زمستان امسال، تحریم های متحد جهانی نیز اقتصاد بین المللی کشور را به گوشه رینگ برده است. همچنین برخلاف ادعای رییس جمهور مبنی بر ایجاد یک میلیون شغل، هیچ سند معتبری برای اثبات وجود ندارد و درست برعکس این ادعا، اسناد و شواهد فراوانی مبنی بر از میان رفتن مشاغل بسیاری وجود دارد که میتوان به چند نمونه مقطعی آن در شهرک های صنعتی اشاره کرد که بر اثر قطع گاز موجب بیکاری موقت بسیاری شده است.
همچنین افزایش تورم تولید به کاهش نیروی کار انجامیده و معلوم نیست مبدا و منشا آمارهای آقای رییسی کجاست که تا این اندازه با واقعیت فاصله دارد. نکته تاف آور سخنرانی اخیر آقای رییسی این بود که مدعی شد تورم هم کنترل شده و وضعیت درحال بهتر شدن است. این حرف ها در حالی زده می شود که از ۴ گوشه کشور آه و فغان ملت بلند است و هیچ چشم اندازی برای آینده وجود ندارد. خیز جدی تورم در کشور در این ماه در هر دو سمت خوراکی و غیرخوراکی مشهود بوده است. رشد قیمتی که در خوراکی‌ها رخ داده عموما در شاخه سبزیجات بوده است.
تورم خوراکی‌های آذر برابر با صفر درصد بوده و در ماه بعد یعنی دی‌ماه ۴٫۱ واحد درصد بیشتر شد. این شاخص در داده‌های مرکز آمار دلالت بر تغییرات قیمت خوراکی‌ها در کشور داشته که پس از افت در آخرین ماه پاییزی امسال دوباره خیز مهمی را برداشته است. در بررسی کالاهای خوراکی در کشور مشاهده می‌شود تورم سبزیجات برابر با ۱۱٫۷ درصد بوده که در دامنه دو ساله بیشترین سطح تورم ماهانه به شمار می‌آید. به عبارت دیگر افزایش ماهانه قیمت سبزیجات (سبزی‌ها و حبوبات) در دی‌ماه، طی دو سال اخیر سابقه نداشته است. در کنار رشد قیمت خوراکی‌ها در نتیجه افزایش قیمت در گروه میوه‌ها و سبزیجات، تورم ماهانه کالاهای غیرخوراکی نیز روند افزایشی داشته است. تورم ماهانه غیرخوراکی‌ها دی‌ماه امسال برابر با ۴٫۵ درصد بوده و رکورد دو ساله را ثبت کرده است. بررسی گروه‌های کالایی در این ماه نشان می‌دهد تورم حمل و نقل در دی امسال برابر با ۱۱٫۹ درصد در کل کشور به ثبت رسیده که عمده آن می‌تواند در نتیجه رشد قیمت خودرو در همین ماه باشد. بررسی تورم‌های ماهانه در مقاطع دو سال اخیر نشان می‌دهد رشد تقریبا ۱۲ درصدی حمل و نقل در این ماه از دی‌ماه ۱۳۹۹ تاکنون سابقه نداشته است. به عبارت دیگر رشد قیمت حمل و نقل بخشی از کالاهای بادوام بوده که خیز جدی‌ای را در ابتدای زمستان امسال برداشته است. به طور کلی کالاها را از حیث مصرف میتوان به سه دسته بادوام، بی‌دوام و کم‌دوام تقسیم‌بندی کرد. عموما کالاهای خوراکی در طبقه بی‌دوام‌ها قرار می‌گیرند که دامنه مصرف کوتاهی دارند. در مقابل، کالاهایی که دامنه مصرف طولانی‌تری دارند و عموما بخش مهمی از کالاهای غیرخوراکی را شامل می‌شوند در دسته بادوام‌ها جای می‌گیرند. این دسته از کالاها نظیر خودرو، لوازم خانگی و … تحت تاثیر نرخ دلار قرار گرفته و زودتر از مابقی کالاها به این شاخص واکنش نشان می‌دهند. درهمین رابطه تورم ماهانه در کالاهای بادوام برابر با ۱۴٫۹ درصد بوده که بالاترین سطح طی دو سال اخیر اخیر را داشته است. برخی معتقدند رشد نرخ ارز می‌تواند مهمترین عامل تاثیرگذار در رشد تورم ماهانه این دسته از کالاها در این ماه محسوب شود و در نهایت از مسیر غیرخوراکی‌ها تورم کل را ارتقا دهد. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، افزایش تورم نقطه‌ای نسبت به دی سال قبل به‌گونه‌ای بوده که نسبت همین موقع از سال قبل، بیش از یک و نیم برابر هزینه بر دوش خانواده‌ها گذاشته شده است.
افزایش نرخ تورم نقطه‌ای خانوارهای کشور
منظور از نرخ تورم نقطه‌ای، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه مشابه سال قبل است. نرخ تورم نقطه‌ای در دی‌ماه ۱۴۰۱ به عدد ۵۱٫۳ درصد رسیده است؛ یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین ۵۱٫۳ درصد بیشتر از دی ۱۴۰۰ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند. نرخ تورم نقطه‌ای دی ۱۴۰۱ در مقایسه با ماه قبل ۲٫۸ واحد درصد افزایش یافته است. نرخ تورم نقطه‌ای گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» با افزایش ۳٫۹ واحد درصدی به ۶۹٫۲ درصد رسیده و گروه «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» با افزایش ۲٫۳ واحد درصدی به ۴۱٫۲ درصد رسیده است. این در حالی است که نرخ تورم نقطه‌ای برای خانوارهای شهری ۵۰٫۶ درصد است که نسبت به ماه قبل ۲٫۷ واحد درصد افزایش داشته است. همچنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ۵۴٫۹ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ۳٫۵ واحد درصد افزایش داشته است.
افزایش نرخ تورم ماهانه خانوارهای کشور
منظور از نرخ تورم ماهانه، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه قبل است. نرخ تورم ماهانه دی ۱۴۰۱ به ۴٫۳ درصد رسیده که در مقایسه با همین اطلاع در ماه قبل، ۲٫۴ واحد درصد افزایش داشته است. تورم ماهانه برای گروه‌های عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» ۴٫۱ درصد و برای گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» ۴٫۵ درصد بوده است. این در حالی است که نرخ تورم ماهانه برای خانوارهای شهری و روستایی به ترتیب ۴٫۳ درصد و ۴٫۳ درصد است که نسبت به ماه قبل برای خانوارهای شهری ۲٫۲ واحد درصد افزایش و برای خانوارهای روستایی ۳٫۱ واحد درصد افزایش داشته است.
افزایش نرخ تورم سالانه خانوارهای کشور
منظور از نرخ تورم سالانه، درصد تغییر میانگین اعداد شاخص قیمت در یک سال منتهی به ماه جاری، نسبت به دوره مشابه قبل از آن است. نرخ تورم سالانه دی ماه ۱۴۰۱ ، برای خانوارهای کشور به ۴۶٫۳ درصد رسیده که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل، ۱٫۳ واحد درصد افزایش نشان می‌دهد. همچنین نرخ تورم سالانه برای خانوارهای شهری و روستایی به ترتیب ۴۵٫۵ درصد و ۵۰٫۰ درصد است که برای خانوارهای شهری ۱٫۲ واحد درصد افزایش و برای خانوارهای روستایی ۱٫۴ واحد درصد افزایش داشته است. در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به گروه «سبزیجات» (پیاز، بادمجان و کاهو) و گروه «انواع گوشت» (گوشت گوسفند، گوشت گاو یا گوساله و انواع ماهی) و گروه «میوه و خشکبار» است. در گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات»، گروه «حمل و نقل» (انواع اتومبیل سواری)، گروه «هتل و رستوران» (انواع غذاهای سرو شده در رستوران) و گروه «بهداشت و درمان» (انواع دارو) بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند.
درصد تغییرات شاخص قیمت
در دهک‌های هزینه‌ای کل کشور
در ماه جاری
دامنه تغییرات نرخ تورم سالانه در دی ماه ۱۴۰۱ برای دهک‌های مختلف هزینه‌ای از ۴۳٫۷ درصد برای دهک دهم تا ۵۳٫۲ درصد برای دهک اول است. به گزارش جمله آمارهای رسمی فوق به خوبی نشان می دهد که اقتصاد ایران در مسیر سقوطی خطرناک قرار گرفته اما هیچ کس به روی خودش نمی آورد. دلار به ۴۵ هزار تومان رسیده، طلا مشغول ترک‌تازی است، تورم به شکل افسارگسیخته و ساعت به ساعت بالا می رود، فقر هر روز گسترش بیشتری پیدا می کند، امید خانه دار شدن تقریبا به طور کامل از میان رفته و بسیاری از تحصیلکردگان حاضرند برای اندکی درآمد دست به هرکاری بزنند، ولو هیچ نسبتی با تحصیلات و تخصصشان نداشته باشد.
نکته بسیار نگران کننده این است که وضعیت حتی بدتر از دوران جنگ است و همه این مشکلات ریشه در دو مسئله اساسی دارد، حکمرانی ناکارآمد و کاغذپاره خواندن تحریم ها و شاخ و شانه کشیدن برای جهانی که بسیار از نظر اقتصادی و سیاسی قوی‌تر است.
