اسفندماه و در یک خبر غیرمترقبه اعلام شد که جمهوری اسلامی ایران به میانجیگیری چین با پادشاهی عربستان، توافقی را امضا کردند و پس از آن نیز اتفاقات خوبی بهصورت متناوب رخ داد ازجمله اینکه دو کشور بزرگ جهان اسلام هیأتهای نمایندگی ویژه به کشورهای هم فرستادند تا در بازگشایی سفارت و کنسولگری، تسریع کنند […]
اسفندماه و در یک خبر غیرمترقبه اعلام شد که جمهوری اسلامی ایران به میانجیگیری چین با پادشاهی عربستان، توافقی را امضا کردند و پس از آن نیز اتفاقات خوبی بهصورت متناوب رخ داد ازجمله اینکه دو کشور بزرگ جهان اسلام هیأتهای نمایندگی ویژه به کشورهای هم فرستادند تا در بازگشایی سفارت و کنسولگری، تسریع کنند و اجرای بندهای توافق اسفندماه را پی بگیرند و در سوی دیگر و در اتفاقی که در منطقه افتاد و همه آن را نتیجه همین توافق ارزیابی میکردند موضوع عضویت مجدد سوریه در اتحادیه عرب بود.
سفر رییسجمهوری اسلامی ایران به دمشق که پس از ۱۳ سال اتفاق افتاد نیز یکی از برکات و نتایج نزدیکی ایران و عربستان است که در نهایت به تأمین امنیت بیشتر در منطقه منجر خواهد شد ضمن اینکه خود نیز نتیجه دیپلماسی ارزشمند منطقهای دولت سیزدهم است که با امضای توافقنامه با ریاض آغاز شده بود و احتمال میرود با عادیسازی رابطه با مصر و تعمیق روابط و مناسبات اقتصادی با کشورهای عرب و مسلمان منطقه ادامه یابد.
تردید نداریم که این رویکرد جدید که دولت رییسی در دست گرفت، یک هوشمندی است و برخی شبکههای خبری معتبر ازجمله الجزیره سفر سید ابراهیم رییسی به سوریه را «یک موفقیت راهبردی» تلقی کرد و با اشاره به مدت زمان این سفر و استقبال رسمی از رییسجمهور ایران نوشت: تهران پس از حمایت از اسد در دوران جنگ سوریه، حالا به دنبال جایگاهی مستحکمتر در آینده اقتصادی این کشور است و میخواهد با توسعه تجارت با این کشور، راهگشای شرکتهای دولتی و خصوصیاش به آن باشد. حضور رییسی در دمشق و قبل از آن سفر «فیصلبنفرحان» وزیر امور خارجه عربستان به دمش و تلاش «ریاض» برای بازگرداندن سوریه به آغوش جامعه عرب پس از چند سال قهر دیپلماتیک، همه حکایت از این دارد که جمهوری اسلامی ایران در منطقه دست بالا را دارد و کشورهایی چون عربستان نیز به این حقیقت اعتراف کردند. خبرگزاری دولتی سوریه نیز اعلام کرده «رئیسی» و «اسد» درباره روابط دوجانبه، مسائل مشترک اقتصادی و سیاسی و تحولات مثبت در منطقه با هم گفتوگو کردند و برابر اخباری که در رسانههای داخلی منتشر شد مبنی بر اینکه یک هیأت بلندپایه اقتصادی، رییسجمهوری را همراهی میکنند، میتوان گفت حضور اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و شرکتهای ایرانی در خاک سوریه بیشتر خواهد شد و تردیدی نیست که کشورهایی چون عربستان نیز منطقه را در صلح و ثبات میخواهند که هم با جمهوری اسلامی ایران تعامل کردند و هم تصمیم گرفتند جدایی خود با دمشق را ترمیم کنند. اگر بخواهیم در یک عبارت روشن، این سفر را تحلیل کنیم باید بگوییم سفر رییسجمهوری اسلامی ایران به دمشق پس از حدود ۱۳ سال-سفر رییسجمهوری پیشین در سال ۲۰۱۰ بود که در زمان محمود احمدینژاد انجام شد-، نتیجه توافق با عربستان است هرچند ایران و سوریه در همه این سالها نزدیکی ویژه با هم داشتند اما این سفر و احتمال افزایش مبادلات اقتصادی بیشتر جمهوری اسلامی ایران با دمشق و حتی لبنان، نتیجه تصمیم کشورهای مهم منطقه به بازگرداندن آرامش سیاسی به خاور میانه است همانگونه که توافق صلح بین ریاض و حوثیهای یمن نیز نتیجه همین دوستی سیاسی با عربستان و ایران بود. نکته مهم بعدی این است بهرغم اینکه در همین لحظه چند جبهه جنگ بزرگ در منطقه و جهان در جریان است و بسیاری از کشورهای مهم و موثر، غیرمستقیم یکی از طرفهای جنگ هستند و بهطور نیابتی در این نبردها حضور دارند اما درخصوص خاور میانه، برداشت غالب این است که این منطقه به صلح نیاز دارد و صلح در این منطقه، میتواند پیشنیاز آرامش در مناطق دیگر باشند و بر همین اساس بود که نمایندگان جمهوری اسلامی و عربستان در پایتخت کشور جهوری خلق چین دست در دست هم گذاشتند و پس آن نیز وزیر امور خارجه عربستان به دمشق رفت و طرح بازگشت دوباره سوریه به اتحادیه عرب طرح شد و باور ما این است که این روند، ادامه خواهد داشت چون هم ایران و هم عربستان، تصمیم گرفتند نگاهی عاقلانه به ظرفیتهای همدیگر داشته باشند و بیش از این در ستیز باشند.
امیدواریم در ماهها و هفتههای آینده شاهد نزدیکی بیشتر کشورهای عرب و مسلمان منطقه باشیم، موضوعی که جمهوری اسلامی ایران و دولت سیزدهم بر آن مصمم هستند.