سایه برین
روزنامه نگار
چهل و یکمین جشنواره بین المللی فیلم فجر به کار خود پایان داد و حالا نگاه ها به سمت جشنواره موسیقی فجر است که قرار است از ۲۸ بهمن ماه تا ۳ اسفند سال جاری، به دبیری هنری بهزاد عبدی در تهران و ۱۳ استان کشور میزبان مخاطبان موسیقی باشد. براساس اعلام ستاد خبری، سی و هشتمین جشنواره موسیقی فجر طی دوره پیش رو در بخشهای استانها، موسیقی پاپ، پژوهش، رقابتی، جایزه باربد، غیررقابتی (ارکسترال، کلاسیک، پاپ، ردیف دستگاهی، نواحی، هنرستانهای موسیقی)، جشنواره جشنوارهها، جایزه ترانه، جایزه موسیقی و رسانه، سرود و بینالملل برگزار میشود. شرایطی که بر اساس شنیدهها و اطلاعاتی که در این زمینه به دست آمده دربرگیرنده حضور گروهها و هنرمندان مختلفی در بخشهای جشنواره خواهد بود.
درست است که بازار حواشی پیرامون موسیقی کشور به اندازه سینما نیست؛ اما نمی توان از اینکه شرایط امسال با دوره های قبلی جشنواره تفاوت جدی دارد نیز چشم پوشی کرد. از شهریور ماه امسال و ورود کشور به شرایط پیچیده بحران و اعتراضات، اهالی موسیقی نیز همچون آحاد مختلف جامعه درگیر این حوادث بودند و نام چندتن از هنرمندان موسیقی را در صدر اخبار می دیدیم که اعتراض می کردند و زمانی که محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از هنرمندان موسیقی دعوت کرد که شروع به برگزاری کنسرت های موسیقی کنند، در برابر این دعوت موضع اتخاذ کردند و در نهایت اولین کسی که چراغ کنسرت ها را روشن کرد، «زانکو» بود. حالا در آستانه شروع جشنواره موسیقی فجر، داغ ترین بحث پیرامون این رویداد، حدس و گمان های اسامی
شرکت کنندگان است.
تجربه جشنواره فیلم فجر به ما نشان داد که اگر بخواهیم درباره شرایط جشنواره به صحبت های وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی استناد کنیم، به جز شاهنامه سرایی بدون سند و مدرک چیزی دستمان را نمی گیرد و از واقعیت های موجود کیلومترها فاصله می گیریم. اینکه وزیر به هیچ عنوان قصد ندارد بپذیرد که چیزی در روند برگزاری جشنواره تغییر کرده است، حتی پیدا کردن نقاط قوت جشنواره را سخت می کند! پس سعی می کنیم در جشنواره موسیقی فجر، مثل رویکردمان در طول جشنواره فیلم فجر، به چشم هایمان اعتماد کنیم و بر اساس واقعیت های موجود پیش برویم.شرایط موسیقی کشور روزهای آرامی را سپری می کند. کنسرت ها دیگر آغاز شده اند و صدای هنرمندان موسیقی در صدر اخبار بلند نیست. چهره های پر سر و صدای حوادث اخیر هم دیگر کم کم به سالن های اجرا بازگشته اند و ما هم مثل شما از دلیل این تغییر در تصمیماتشان اطلاعی نداریم. از چهره هایی که برگزاری کنسرتش باعث تعجب مخاطبان شد، «سیروان خسری» بود. خسروی که در طول مدت حوادث اخیر در صفحه مجازی اش قویا دعوت وزیر ارشاد را جهت برگزاری مجدد کنسرت ها رد کرده بود، بدون هیچ مقدمه و توضیح اضافی در تاریخ ۲۳ بهمن در تهران کنسرت برگزار کرد و «زانیار خسروی» نیز همراه او در این اجرا بود.پس از وقوع زلزله خوی که به داغدار شدن تنی چند از هموطنان عزیزمان منجر شد و رسیدگی به مناطق زلزله زده هنوز هم ادامه دارد، بعضی از هنرمندان تمام منازعات و اختلافات را کنار گذاشته و اعلام کردند که جهت حمایت از مردم زلزله زده خوی کنسرت برگزار می کنند و تمام عواید خود را به مردم آسیب دیده تقدیم می کنند. البته که این حرکت، حرکتی بسیار زیبا و انسان دوستانه است و جای تشکر و حمایت فراوان دارد اما بررسی اینکه آیا واقعا چنین اقدامی دردی از مردم دوا خواهد کرد، جای بحث و صحبت دارد که هدف اصلی این متن نیست. از هنرمندانی که جهت حمایت از مردم خوی کنسرت موسیقی برگزار کردند، رضا صادقی بود.
گروه موسیقی ماکان بند نیز دست به اقدام جالبی زدند که از جنبه حمایت مادی فاصله گرفته و بیشتر در جهت حمایت معنوی و ارتقای روحیه مردم آسیب دیده است. گروه ماکان بند که بعد از ۷ ماه کنسرت خود را از سر گرفته اند، که از طراحی صحنه تا اجرا سعی داشتند اجرایی متفاوت را به مخاطبانشان ارائه کنند. امیر مقاره خواننده گروه، روی صحنه، مهمانی از شهر خوی را معرفی کرد. او یکی از اهالی شهر خوی بود که خود را به این کنسرت رسانده بود.
امیر مقاره پس از معرفی این هوادار گفت: به محض بهتر شدنِ شرایط شهر خوی، کنسرتی رایگانی در این شهر برگزار خواهیم کرد تا ثابت کنیم خانواده «ماکان» در شادی و اندوه کنار هم خواهند بود. امیدوارم مسئولان فرهنگی کشور، همراهی لازم را برای انجام این کار با ما داشته باشند.
در پایان می توان نتیجه گرفت شرایط موسیقی کشور آرام است و احتمال اینکه شاهد جشنواره پر رونقی باشیم، زیاد خواهد بود. وزیر ارشاد نیز می تواند این بار با خیال راحت از خودش و دستاوردهایش
تعریف کند!در پایان نگاهی به بخش های مختلف جشنواره موسیقی فجر می اندازیم.
بخش استانها به طور همزمان در ۱۴ استان برگزار خواهد شد. گلستان با ۳۴ اجرا، آذربایجان شرقی ۲۰، کرمانشاه ۱۸، خراسان شمالی ۱۴، زنجان ۱۲، هرمزگان ۱۲، جنوب کرمان ۱۱، کهکیلویه بویراحمد ۱۱، مازندران ۸، همدان ۶، بوشهر ۶، البرز۵، لرستان ۵ و گیلان با ۴ اجرای صحنهای میزبان سیوهشتمین جشنواره موسیقی فجر خواهند بود.بخش پژوهش به مدت پنج روز به میزبانی رادیو گفتوگو و به صورت زنده برگزار میشود و هنرمندان موسیقی و کارشناسان درباره موضوعات حوزه موسیقی به بحث و تبادل نظر خواهند پرداخت.بخش رقابتی به منظور حضور جریانهای نوین موسیقی و صدا در ایران که در بازنگری صورتهای شنیداری به ایدهپردازی و اجرا بدون پیشداوری مرسوم در ساخت و اجرای موسیقی متداول میپردازد، در این دوره به عنوان جایزه ویژه به جشنواره اضافه شده است.جایزه باربد با هدف معرفی و تقدیر از آثار برگزیده اهالی موسیقی ایران، اعتلای هنر موسیقی و ارتقای سلیقه و فرهنگ شنیداری مخاطبان، صیانت از هویت ملی مبتنی بر آموزههای آیینی و ایرانی، تقویت و حمایت از هنر خلاق به ویژه ایده و اجراهای صدا وموسیقی نسل جوان برگزار میشود.بخش غیررقابتی با هدف شناسایی، ظرفیتسازی و حمایت از فعالیتهای خلاقانه هنرمندان و گروههای موسیقی سراسر کشور، با اولویت معیارهای هنری در هر شاخه از موسیقی برگزار میشود.جایزه ترانه نیز متن ترانههایی که از مهر ۱۴۰۰ تا مهر ۱۴۰۱ بهصورت تک آهنگ یا در قالب آلبوم موسیقی از سوی مؤسسات یا اشخاص حقیقی و حقوقی پس از دریافت مجوز از دفتر موسیقی تولید و منتشر شدهاند، توسط هیات داوران بررسی و ترانههای برگزیده معرفی میشوند.
همچنین جایزه موسیقی و رسانه در دو محور و با هدف تجلیل از نقش اهالی رسانه در زمینه نقد و همافزایی حوزه موسیقی، افزایش نقش رسانهها در توجه عمومی به موسیقی و کلام، فرهنگسازی با موسیقی، افزایش سواد هنر موسیقی در بین عموم جامعه، توجه به گونههای مختلف موسیقی، به ویژه موسیقی نواحی و خرده فرهنگها و تبیین موسیقی به عنوان کالای فرهنگی برگزار میشود.
بخش بینالملل با محوریت موسیقی و باهدف تعامل و تبادل فرهنگی و هنری و باحضور گروههای خارجی برگزار خواهد شد.