سایه برین روزنامه نگار- هنوز یک ماه از روزی که «مهدی گلشنی»، مدیرکل حمل و نقل عمومی و امور مناطق شهرداری تهران اعلام کرد مهرماه حمل و نقل عمومی برای دانش آموزان و دانشجویان رایگان است، نگذشته‌است. طی آن خبر اعلام شد در راستای کاهش ترافیک پایتخت در شروع سال تحصیلی، حمل و نقل عمومی برای دانش‌آموزان و دانشجویان رایگان می‌شود و اگر لازم باشد، تمدید هم خواهد شد. لازم به ذکر است هزینه رفت و آمد با وسایط حمل و نقل عمومی برای این قشر، همیشه با پنجاه درصد تخفیف اعمال می‌شود.
حال امروز خبری منتشر شد که محصلین و خانواده‌هایشان را شوک‌زده کرد. به موجب این خبر، نرخ سرویس مدارس ۴۵ درصد افزایش پیدا کرد. «سیدجعفر تشکری هاشمی»، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای اسلامی شهر تهران این خبر را اعلام کرد و یادآور شد که تعیین نرخ جدید سرویس مدارس برای سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳، با ۱۶ رأی موافق به تصویب رسید.
نکته جالب پیرامون این افزایش نرخ که مهر تاییدی بر نارضایتی‌مان از اتخاذ این تصمیم است، این است که تشکری با بیان اینکه کارگروه ماده ۱۸ از سوی وزارت کشور وضعیت نرخ‌ها را بررسی کرد و به شهرداری ۵۰ درصد افزایش نرخ را پیشنهاد دادند، اذعان کرد: «درخواست ۸۰ درصد افزایش نرخ به ۵۰ درصد رسید، با توجه به اینکه افزایش نرخ نمی‌تواند بیش از نرخ تورم باشد، این میزان را به ۴۵ درصد کاهش دادیم.»
یعنی تصویب‌کنندگان این طرح می‌پذیرند که نرخ تورم در جامعه حدود ۴۵ درصد است. ۴۵ درصد تورم، در شرایطی که میزان دریافتی‌ها به جز یک‌بار در طول سال افزایش نخواهد داشت. مضاف بر اینکه بحث کمرشکن بودن شهریه مدارس هم، بحثی قدیمی است و هیچ تفاوتی میان مدارس خصوصی و دولتی در این مهم وجود ندارد. یعنی بر خلاف آنچه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر آن تاکید شده و به رایگان بودن تحصیل برای همه اقشار جامعه اشاره دارد، امروز خانواده‌ها حتی شهریه مدارس دولتی را نیز به زور پرداخت می‌کنند. تشکری اظهار داشته که این طرح با در نظر گرفتن مواردی چون مسافت، وضعیت منطقه به لحاظ ترافیکی، سطوح شیب‌دار منطقه و مواردی از این قبیل تصویب شده‌است؛ آیا در میان تمام این موارد، وضع معیشت خانواده‌ها و هزینه‌های گزاف ادامه تحصیل، جایی نداشت که لحاظ شود؟ وقتی در تشریح ابعاد اتخاذ این تصمیم اعلام می‌شود که حداقل مبلغ سرویس برای دانش‌آموزان ابتدایی، پنج میلیون و ۴۰۰هزار و حداکثر ۲۱ میلیون تومان و برای دانش‌آموزان مقطع متوسطه ۶ میلیون و ۱۰۰ هزار و حداکثر ۲۳ میلیون تومان است، به آنچه هرماه تحت عنوان حقوق به حساب خانوار واریز می‌شود، شک می‌کنیم. اگر طبق اعتراف خود مسئولین، یک دریافتی معمولی باید بر پرداخت این هزینه‌های عجیب و غریب فائق آید و هزار و یک هزینه دیگر چون اجاره خانه، خورد و خوراک، پوشاک، تفریح و … را هم حل و فصل کند، آنچه ما امروز دریافت می‌کنیم، دقیقا چیست؟
این افزایش نرخ با اعمال نظر مستقیم و بررسی و اصلاحات سازمان تاکسیرانی، کمیسیون‌های عمران، حمل و نقل و برنامه و بودجه و شهرداری تهران به مرحله اجرا گذاشته شده‌است و خوانندگان مستحضرند که تمام این ارگان‌ها دولتی‌اند. از آن‌جایی که افزایش هزینه‌های زندگی برای دارندگان سرویس‌ها و رانندگان و شرکتهای مربوطه نیز هست، خواهان اعمال فشار بر روی آنها هم نیستیم و درک می‌کنیم که برای تامین هزینه‌ها، این افزایش دریافتی لازم است. صحبت ما بر سر این است که دولت قصد ندارد باز کردن یک سر این کلاف سردرگم را برعهده بگیرد؟ آیا باید بپذیریم که دولت نمی‌تواند با تقبل بخشی از این هزینه که الزام به افزایش دارد، و این الزام هم به یمن سوءمدیریت‌های اقتصادی همین دولت ایجاد شده‌است، فشار را از خانواده‌ها و سرویس دانش‌آموزان بردارد؟ دولت تنها دریافت‌کننده هزینه و نظاره‌گر خواهد بود؟ وزارت آموزش و پرورش هیچ نظری درباره اتخاذ این تصمیم ندارد؟
در خصوص تقبل هزینه‌ها، شهرداری تهران همچون همیشه، صد درصد هزینه سرویس دانش‌آموزان استثنائی را پرداخت خواهد کرد و اتوبوس نیز برای این قشر رایگان است. تشکری در این خصوص تشریح کرد: «شهرداری تهران در قالب ردیف اعتباری مشخص، موظف به پرداختن تمام هزینه‌های سرویس مدارس دانش آموزان استثنایی خواهد بود. سامانه ثبت اطلاعات دانش آموزان استثنایی، باید توسط سازمان تاکسیرانی راه‌اندازی شود و آموزش و پرورش این اسامی را تأیید کند تا تخلفی در این زمینه شکل نگیرد.»
بر ما مبرهن است که هیچ کدام از نهادهای ذکر شده، پرداخت حداقل بخشی از هزینه سرویس‌ها را عهده‌دار نخواهند شد و این افزایش نرخ به مرحله اجرا درخواهد آمد. افزایشی که رایگان بودن وسایط حمل و نقل عمومی برای یک ماه را به محاق کشاند و گویی قرار نیست هیچکس دست خانواده‌هایی که دانش آموز محصل دارند را بگیرد. تصمیم‌گیران بدانند به طبع این هزینه‌ها، توانایی خانوار برای ثبت نام فرزندانشان در کلاس‌های آزاد و پرورش استعداد نیز کاهش می‌یابد و جامعه‌ای تک‌بعدی تحویل نسل بعد خواهد شد. ذکر این نکته هم حائز اهمیت است که سکوهای تاکسی اینترنتی، از همین حالا رقابت را آغاز کرده و سرویس مدارس با تخفیف‌های قابل توجه راه‌اندازی کرده‌اند. هر روز هم که اعلام می‌شود بنزین گران نخواهد شد و خدا نیاورد روزی را که گران شود و آن زمان هزینه‌ها به چه شکل خواهد بود؟ به نظر می‌رسد این‌جای کار، باید تنها امیدوار باشیم که در آینده، هزینه سرویس‌ها از این گران‌تر نشود؛ چرا که بی‌شک، تغییری در اتخاذ این تصمیم اعمال نخواهد شد.
- نویسنده : ارسالی توسط سایه برین
