تاخیر در رفع مشکل تاخیر!
تاخیر در رفع مشکل تاخیر!

تاخیر در ساعت پروازها، مقوله ای است که مسافران ایرانی دیگر به آن خو کرده اند و اگر راس ساعت اعلام شده پرواز انجام شود، باعث تعجب است! شاید طرح مسائل مهم تری چون نوسازی ناوگان هوایی و قیمت بلیط هواپیماها باعث شده از تمرکز جدی بر روی اینکه چرا باید تقریبا تمام پروازها تاخیر […]

تاخیر در ساعت پروازها، مقوله ای است که مسافران ایرانی دیگر به آن خو کرده اند و اگر راس ساعت اعلام شده پرواز انجام شود، باعث تعجب است! شاید طرح مسائل مهم تری چون نوسازی ناوگان هوایی و قیمت بلیط هواپیماها باعث شده از تمرکز جدی بر روی اینکه چرا باید تقریبا تمام پروازها تاخیر داشته باشند، روی بگردانیم. گویی دیگر به آن خو کرده ایم و جزء لا ینفک مسافرت هایمان شده است. اما آیا این اتفاق متناسب با استانداردهای جهانی است؟ آیا واقعا معقوله ای بی اهمیت است و ارزش پرداختن ندارد؟ جدا از ضرر های جدی که ممکن است تاخیر در پروازها برای مسافران به ارمغان بیاورد، نمی توان از فشار روانی ناشی از انتظار بیهوده و استرس و اتلاف وقت و انرژی مسافران و خدمه چشم پوشی کرد.
تاخیر در پروازها انقدر اتفاق افتاده که دیگر آمار آن از دستمان خارج است. یکی از این تاخیر ها به عنوان مشتی نمونه خروار، در تاریخ ۱۷ بهمن ماه سال جاری، برای مسافران هواپیمایی آتا از نجف به مقصد تهران اتفاق افتاد. به گزارش روزنامه جمله، مسافرانی که برای ساعت ۲۲ و ۳۰ دقیقه شب بلیط داشتند، و مسلما برای این ساعت
برنامه ریزی کرده بودند و در کشور غریب
برنامه هایشان را متناسب با روز و ساعت پروازشان هماهنگ کرده بودند، ناگهان چند ساعت مانده به پرواز، از سازمان هواپیمایی پیامکی دریافت کردند. جان مطلب این پیامک از این قرار بود که ساعت پرواز از ۲۲ و ۳۰ دقیقه، به ۸ و ۴۵ دقیقه روز بعد (تعجیل) تغییر یافت. اگر بخواهیم شرح بدهیم که چه مشکلاتی ممکن است در پی این تغییر فاحش اتفاق بیفتد، توضیح واضحات است. این همه ساعت تاخیر هیچ توجیهی دارد و مجددا تاکید می کنیم که این اتفاق تنها مشتی نمونه خروار تاخیرهای پی در پی و مداوم در
مسافرت های هوایی کشور است. آیا حتی صرف پرداخت خسارت، جبران مافات برای مسافر در شهر یا کشور غریب می شود؟ شاید مسافری نتواند هتل پیدا کند. پر واضح است که مسائل و مشکلات ناشی از آن زیاد است و چون هدف اصلی این متن، شمردن این مسائل نیست، ابعاد مختلف این اتفاق را بررسی می کنیم.

کدام ایرلاین ها در دنیا وقت شناس ترین اند؟
لیست وقت شناس ترین ایرلاین های دنیا با گردآوری اطلاعات و داده های ۵۷ میلیون پرواز در سال ۲۰۱۷ به دست آمده است. کارشناسان و تحلیلگران شرکت OAG با بررسی و تجزیه و تحلیل این پروازها توانسته اند وقت شناس ترین ایرلاین های دنیا را شناسایی کنند و آن ها را به ترتیب رده بندی کنند. عملکرد به موقع و بدون تاخیر یعنی پروازهایی که حداکثر در طول ۱۴ دقیقه و ۵۹ ثانیه از زمان برنامه ریزی شده پرواز کنند یا فرود بیایند. شاید برایتان جالب باشد که کمترین تاخیر مربوط به ایرلاینی است که شاید چندان مشهور نباشد. شرکت هواپیمایی کشور لتونی به نام ایربالتیک (airBaltic) با درصد وقت شناسی ۹۰.۰۱% توانست در صدر وقت شناس ترین ایرلاین های دنیا قرار بگیرد. قطب اصلی این ایرلاین در فرودگاه بین المللی ریگا در کشور لتونی قرار دارد و به بیش از ۶۸ مقصد در اروپا، آسیا و خاورمیانه پرواز انجام می دهد.
شرکت هواپیمایی قطر ایرویز به عنوان بهترین ایرلاین خاور میانه از نظر وقت شناسی با ۸۲.۹۵% در رتبه ۱۵ این جدول قرار می گیرد. نکته جالبی که در مورد تاخیر در پرواز و وقت شناس ترین
ایرلاین های دنیا وجود دارد این است که شش مورد از ۲۰ایرلاین برتر در این لیست جزء ایرلاین ارزان قیمت (Low-Cost) دسته بندی می شوند.

کدام ایرلاین ها بیشترین تاخیر را داشته اند؟
اما پس از معرفی وقت شناس ترین
ایرلاین های دنیا می رسیم به بدقول ترین ایرلاین ها! به نظرتان کدام ایرلاین ها بیشترین تاخیر را داشته اند؟ شرکت OAG Indonesia AirAsia با بررسی تاخیرهای صورت گرفته در پروازهای یک سال گذشته، علاوه بر معرفی وقت شناس ترین ایرلاین های دنیا، بدقول ترین آن ها را هم اعلام
کرده است.
بر اساس گزارش شرکت OAG، شرکت های هواپیمایی چینی در بین بدقول ترین ایرلاین ها قرار داشتند. وضعیت ایرچاینا از نظر وقت شناسی تنها ۶۰.۱۴% ، چاینا ایسترن ایرلاینز ۶۱.۸% و چاینا ساترن ایرلاینز ۶۴.۱۹% بوده است.
بیش از یک چهارم پروازهایی که توسط ایرلاین های ایزی جت، نروژین (Norwegian)، ایر برلین، ایر پورچوگال (Air Portugal)، اسپایس جت، تای ایرآسیا، جت بلو، ایر کانادا، اجیپت ایر، اتیوپین ایرلاینز، کنیا ایرویز و کارائیبین ایرلاینز انجام شده با تاخیر صورت گرفته اند.
اما برخی ایرلاین ها حتی از ایرچاینا هم وضعیت بدتری داشتند و اکثر پروازهایشان را با تاخیر انجام داده اند. ایرلاین ارزان قیمت فیلیپینی به نام سبو پسیفیک (Cebu Pacific) با درصد وقت شناسی ۵۷.۶% و شنژن ایرلاینز با درصد ۵۳.۵ % در زمره بدقول ترین ایرلاین های دنیا قرار دارند.

آیا ایرلاین ها در اعلام زمان پرواز
اغراق می کنند؟
در صنعت هواپیمایی و بین ایرلاین قانونی به نام «وقت اضافه» وجود دارد که البته در ظاهر همه منکر آن هستند. قبلا در مطلب جداگانه ای در مورد این موضوع صحبت کردیم. شرکت های هواپیمایی تحت فشار زیادی هستند تا زمان عملکرد پرواز خود را بهبود بدهند و کمترین تاخیر را داشته باشند. تاخیر در پرواز به معنای خسارت های مالی زیادی به شرکت است، بنابراین ایرلاین ها برای هزینه های پرواز هم که شده سعی
می کنند کمترین تاخیر را داشته باشند. طبق قانون وقت اضافه شرکت های هواپیمایی زمان پرواز را بیشتر از زمان واقعی اعلام می کنند و زمانی را برای تاخیرهای احتمالی در نظر می گیرند. به این ترتیب، اگر تاخیر در باند فرود یا در طول پرواز به وجود بیاید باز هم هواپیما طبق زمانبندی به فرودگاه مقصد خواهد رسید. از این رو، وقتی به زمان پروازها در دهه های اخیر نگاه می کنیم
می بینیم که علیرغم پیشرفت تکنولوژی و
فناوری های مدرن، زمان پرواز نه تنها کم نشده که با افزایش نیز مواجه شده است.
به طور مثال، پرواز از فرودگاه هیترو لندن به ادینبورگ را در نظر بگیرید. بر اساس آمارهای شرکت OAG بیست سال پیش زمان پرواز حدود ۷۵ دقیقه یا کمتر بود. اما امروزه زمان همین پرواز در همین مسیر ۹۰ دقیقه یا حتی ۱۰۰ دقیقه اعلام می شود. به هرحال، عملیات پرواز هزینه های بسیار زیادی برای ایرلاین ها به همراه دارد و این شرکت ها همیشه در پی راهکارهایی برای کاهش هزینه ها هستند.

مقصر کیست؟
این تاخیرها گاهی نیز با اعتراضات مدنی مردم روبرو شده که پس از چندین ساعت معطلی در هواپیما توانسته‌اند از شرکت هواپیمایی مربوط بهای بلیت و یا هزینه سفر هوایی جدیدی را دریافت کنند.
هر چند نمی‌توان نقش تحریم ها و محدود شدن امکان خرید و فروش قطعات و هواپیماهای جدید با ایران را در بوجود آوردن این حد از تاخیرهای پروازی نادیده گرفت اما قطعا نقش عوامل دیگر تاثیرگذار در این عرصه نیز محسوس است.
بحث تامین فضای فرودگاهی مورد نیاز برای پروازها، امکانات کارشناسی و فنی مورد نیاز، لزوم ایجاد هماهنگی لازم بین زمان‌های پروازی و شرایط آب و هوایی و مسائل موارد فنی و غیر فنی دیگر نیز از شاخص‌هایی هستند که در تاخیرهای هوایی سهمی بسزا دارند.
هر چند از بوقوع پیوستن برخی از آن ها نمی توان جلوگیری کرد اما قطعا این حد از تاخیرهای بوجود آمده در آسمان ایران را می‌توان با بهبود برخی شاخص‌ها کاهش داد. مساله‌ای که حداقل در شش ماهه نخست سال ۱۳۹۳ کمتر به آن‌ها توجه شده است.
همان طور که بارها نیز تاکید شده نمی‌توان نقش اساسی تحریم‌ها علیه صنعت هواپیمایی ایران را نادیده گرفت اما قطعا میانگین بیش از ۴۰ درصد تاخیر پرواز در شش ماهه نخست سال ۱۳۹۳ در کنار تحریم شاخص‌های دیگری نیز داشته است که نشان از آن دارد که در کنار فشارهای اقتصادی وارد آمده می‌توان با تغییر در برخی اهرم ها لااقل شرایط موجود در صنعت هواپیمایی را کنترل کرده و سطح خدمات ارائه شده به مردم
را بهبود بخشید.

چه باید کرد؟
همه ما بارها دیده ایم که کارمندان یک شرکت هواپیمایی خارجی برای یک دقیقه تاخیر عذرخواهی کرده اند یا برای لیست پروازهایشان کتاب چاپ شده است. اگر منطقی باشیم ما سال های طولانی با رسیدن به این استاندارد فاصله داریم اما حداقل می توان از همین امروز برای رسیدن به این نقطه تلاش کرد که هیچوقت برای شروع دیر نیست. نوسازی ناوگان، برنامه ریزی صحیح، نظارت دقیق، بهره مندی از تجربیات موفق خارجی و به کار گیری متخصصان این حوزه، برای این هدف سودمند است و کاملا مشخص است که به هیچ عنوان هم سخت نیست!