تبعیضِ مجازی در سکوت
تبعیضِ مجازی در سکوت
این روزها موضوع رفع فیلتر که یکی از وعده‌های انتخاباتی مسعود پزشکیان بود، به کانون خبرها و بحث‌های کارشناسی بازگشت و تقریباً همه اقشار و طبقات مردم و کارشناسان اقتصادی از وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات توقع دارند نسبت به عمل به وعده انتخاباتی رییس دولت چهاردهم اقدام کند.

سرکار خانم فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت نیز وعده داد که این موضوع در دست پیگیری است و چند بار نیز به‌طور ضمنی تأکید کرد که به‌زودی این امر محقق خواهد شد.
این حساسیت از آنجا در میان مردم و شهروندان عادی بالا گرفت که هزینه اشتراک اینترنت طی سه سال اخیر چندین برابر شده و استفاده از فیلترشکن نیز میزان مصرف را افزایش می‌دهد و به‌نوعی هزینه اضافی به شهروندان تحمیل می‌کند آن هم در شرایطی که یکی از نمایندگان مجلس مدعی شد اینترنت مسئولان به اینترنت بدون فیلتر مجهز هستند.
مهرداد لاهوتی، نماینده لنگرود با اشاره به سیاست‌های فیلترینگ گفت: می‌گویند فیلتر واتساپ، اینستاگرام و تلگرام برای برقراری امنیت مردم لازم بوده و ما هم این را حرف حساب می‌دانیم و همه باید به این تصمیم احترام بگذاریم. اما موضوع این است که تقریبا همه در حال استقاده از این شبکه‌های اجتماعی و مجازی هستند با این تفاوت که تمام مسئولان کشور و نمایندگان مجلس به‌طور کاملا رایگان از این شبکه‌ها و فضای مجازی استفاده می‌کنند اما مردم باید بهای آن را بپردازند و فیلترینگ فقط برای مردم پولی شد. ‌
وی در ادامه افزود: اگر قرار است برخی این دسترسی را داشته باشند و فقط این محدودیت برای مردم عادی باشد بی‌عدالتی است که باید این تبعیض برداشته شود.
مطالبی که نماینده مردم لنگرود گفت، حقایقی تلخی است که موجبات یأس و ناامیدی را در بین مردم فراهم می‌سازد و گویا این معیارهای دوگانه افرادی که از آنان توقع می‌رود نگاهی اخلاقی‌تر داشته باشند را نیز آزار نمی‌دهد تا جایی‌که چند روز قبل حمید رسایی نماینده دیگر مجلس در پاسخ به سوال خبرنگار که از وی پرسیده بود چرا از مردم توقع دارید از پیام‌رسان‌های خارجی استفاده نکنند اما خودتان روزانه ده‌ها توییت و پست و استوری در همین سکوها نشر می‌دهید این شبکه‌ها را به میدان جنگی تشبیه کرده بود که تنها رزرمندگان اجازه حضور در آن را دارند و ورود سایرین به این مناطق ممنوع است.
چنین نگاه تبعیض‌آمیزی در چند کشور جاری است و چرا یک کشور اسلامی که ادعا دارد نظام حکمرانی آن، «اخلاق‌محور» است باید این‌گونه با شهروندان خود رفتار کند ؟ مدیران ارشد و تصمیم‌سازان نمی‌دانند که مردم زمانی که چنین اظهارنظرهایی را می‌شنوند و چنین تبعیض‌هایی را می‌بینند، بیشتر از گفتمان فرهنگی و مذهبی رسمی فاصله می‌گیرند و بر الگوهای موردنظر خود برای سبک زندگی متمرکز می‌شوند و اگر امروز می‌بینیم و می‌شنویم که مردم توجهی به برخی انگاره‌های فرهنگ رسمی ندارند، دلیل آن را باید در رفتار مدیران دستگاه‌های رسمی جُست نه مردم.
روز گذشته «حجت‌الاسلام یاسر خلیلی» مدیرکل حقوقی و امور مجلس ستاد امر به معروف کشور در پاسخ به سوالی درباره رفع فیلترینگ برخی شبکه‌های اجتماعی به «دیده‌بان ایران» گفت: فیلترینگ عامل سلبی در مواجهه با ناهنجاری‌های اجتماعی است که اتفاقا به‌دلیل وجود بازار فیلترشکن‌ها که اسباب خروج ارز را فراهم می‌کند، عملا نتیجه‌ای جز هزینه برای مردم نداشته و ندارد.
این مسئول خواستار آموزش استفاده از شبکه‌های اجتماعی به شهروندان شد و خاطرنشان کرد: درکنار این قوانین بازدارنده نباید از آموزش غافل شد. آموزش خانواده‌ها و فرزندان در بسترهای مختلف در دسترس که نتیجه آن می‌تواند به استفاده صحیح از این فضا منجر شود.
آیا این مسئول خود نیز به اینترنت بدون فیلتر دسترسی دارد یا از این موضوع که بسیاری از مدیران و نمایندگان برای ورود به درگاه مجازی نیازی به استفاده از فیلترینگ و هزینه اضافی ندارند آگاهی ندارد ؟
چگونه می‌توان مردم را به مسیری دعوت کرد و خود به آن در عمل التزام نداشت ؟ آیا این رفتار، مصداق آیه شریفه ۴۴ سوره بقره نیست که فرمود: «أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنْسَوْنَ أَنْفُسَكُمْ» -آیا مردم را به نیکی دعوت می‌کنید اما خودتان را فراموش می‌کنید ؟ – یا آیه شریفه ۲ سوره صف را به خاطر مدیران نمی‌اندازد که فرمود: «یا ایُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ ما لا تَفعَلُونَ» -ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید چرا می‌گویید آنچه را که خود عمل نمی‌کنید ؟-
نکته آخر این‌که اگر می‌بینیم بخش‌های وسیعی از جامعه از گفتمان رسمی فرهنگی فاصله می‌گیرند و راه خود را می‌روند نباید آمریکا و غرب را مقصر گرفت، دشمن اصلی همین نگاه تبعیض‌آمیز و ریاکارانه است که در برابر چشم مردم جولان می‌دهد و شهروندان را ساده فرض کرده که چیزی از تعارض و دوگانگی بین حرف و عمل آنان سر در نمی‌آورد.