ماهور مهراد/ درحال حاضر سهم تجارت دو کشور ایران و گرجستان حدود ۲۲۰ میلیون دلار است که افزایش آن به ۳۰۰ میلیون دلار در دستورکار قرار داد. این در حالی است که میزان تردد کامیون‌ها بین دو کشور سالانه حدود ۱۰ هزار دستگاه است که عمده کالاهای صادراتی و ترانزیتی گرجستان را از […]
ماهور مهراد/
درحال حاضر سهم تجارت دو کشور ایران و گرجستان حدود ۲۲۰ میلیون دلار است که افزایش آن به ۳۰۰ میلیون دلار در دستورکار قرار داد. این در حالی است که میزان تردد کامیون‌ها بین دو کشور سالانه حدود ۱۰ هزار دستگاه است که عمده کالاهای صادراتی و ترانزیتی گرجستان را از طریق جمهوری اسلامی ایران جابجا می کنند.
در این زمینه جمهوری اسلامی ایران همواره اعلام کرده است که آمادگی دارد در همه زمینه‌های مرتبط با حوزه کاری و تجاری با مسئولان دولت گرجستان وارد مذاکره شود. دو کشور موافقت‌نامه‌های خوبی در خصوص همکاری‌های گمرکی، اجتناب از اخذ مالیات مضاعف و جلب و حمایت از سرمایه‌گذاری متقابل، تاکنون به امضا رسانده‌اند. گرجستان در این میان، از موقعیت جغرافیایی مناسبی برخوردار است و یکی از مسیرهای عمده ترانزیتی بین آسیا و اروپا به شمار می رود.
در این زمینه، نشست دوجانبه معاونان وزیر راه و شهرسازی و اقتصاد گرجستان و سفیر جمهوری اسلامی ایران در تفلیس به صورت ویدئو کنفرانس برگزار شد. رئیس سازمان راهداری، با اشاره به تاثیر گسترش ویروس کرونا بر حمل و نقل بین المللی افزود : پروتکل های بهداشتی مشخص و متناسب با کشورهای همسایه برقرار شده و به منظور برقراری فعالیت‌های ترانزیتی و تردد ناوگان تداوم دارد.
عبدالهاشم حسن نیا افزود: کشور گرجستان مرزهای خود را همچنان به روی رانندگان و ناوگان ایرانی مسدود نگه داشته است ، که این امر منجر به تردد ناوگان ایرانی از مسیر روسیه شده و این موضوع هزینه های حمل و نقلی و تجاری طرف ایرانی را تا میزان قابل توجهی افزایش داده است.
رئيس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای با بیان اینکه برنامه جمهوری اسلامی ایران برای توسعه راه گذرهای ترانزیت و حمل و نقل بین المللی در دست اجرا است، افزود: برنامه اقدام ملی ایران برای ایجاد کریدورهای سبز ترانزیت کالا جهت اجرا در تمام مرزهای کشور تدوین شده است.
وی افزود: هدف از این برنامه هماهنگ سازی و ایجاد وحدت رویه در کلیه دستگاه‌های دولتی و فعالان بخش خصوصی جهت استمرار روابط تجاری و حمل و نقلی و ترانزیتی جمهوری اسلامی ایران با همسایگان و شرکاي تجاری منطقه است.
معاون وزیر راه و شهرسازی اظهار داشت: با اجرای این برنامه ضمن رعایت تمام پروتکل های بهداشتی و اطمینان از قطع زنجیره شیوع بیماری کرونا ، حمل و نقل کالاهای مجاز به ویژه مواد غذایی مواد اولیه کارخانه جات، تجهیزات پزشکی و دارو از طریق مسیرهای سبز با حداکثر سرعت انجام مي شود.
حسن نيا اعلام كرد: در این برنامه استقرار ایستگاه های سنجش سلامت و قرنطینه موقت در پایانه‌های مرزی مجهز به امکانات تست و تشخیص سریع ویروس در پایانه‌های مرزی پیش‌بینی شده است تا سلامت کاربران و خدمه حمل و نقلی مورد سنجش قرار گیرد.
وی همچنین بيان كرد: ایجاد فضاهای ایزوله و محوطه های ضدعفونی ناوگان و کالا در کلیه پایانه‌های مرزی خصوصاً مرزهای مشترک زمینی در حال اجرا است ، تا علاوه بر انجام عملیات ضد عفونی در موارد لزوم امکان ترانسشیپمنت مرزی بار به صورت ایمن فراهم شود .
حسن نیا خاطرنشان کرد: اصل اول برای جمهوری اسلامی ایران در شرایط فعلی و در قالب برنامه تهیه شده اجتناب از اعمال هرگونه رفتار تبعیض آمیز در قبال ناوگان خدمه و رانندگان حمل و نقلی فارغ از ملیت مبدأ یا مقصد آن ها است.
بر اساس این گزارش ساکا شویلی معاون وزیر اقتصاد و توسعه پایدار گرجستان با تقدیر از اقدام جمهوری اسلامی ایران در تنظیم پروتکل های بهداشتی با کشورهای همسایه افزود: این پروتکل برای اجرا در کشور گرجستان نیز بررسی می شود و امید است با خاتمه شرایط بحرانی وضعیت حمل و نقل بین المللی به حالت عادی بازگردد.
وی افزود: با کمک وزارت بهداشت گرجستان یکسری مقررات جدید برای سنجش سلامت مسافران ورودی و خروجی به اجرا گذاشته می شود تا ضمن انجام مبادلات تجاری و گردشگری ، حفظ سلامتی مسافران تامین گردد .
این گزارش حاکی است که قوام شهیدی سفیر جمهوری اسلامی ایران در تفلیس با حضور در این نشست اظهار داشت: اگرچه طرف گرجی از بابت انسداد مرزهای خود آسیب دیده است و با مشکلات تورمی مواجه است اما بازگشایی مرز به دلیل اهمیت صادرات کالاها در شرایط تحریم برای کشور ما ضرورت بیشتری دارد.
شهیدی با تاکید بر اینکه راه گذر سبز هر چه سریع تر راه اندازی شود افزود: وزارت اقتصاد گرجستان متولی اصلی مسائل تجارت و حمل و نقل است و لذا امیدواریم که راه گذر سبز را زودتر فعال کنند . در اين نشست مهران قرباني معاون حمل و نقل سازمان راهداري و حمل و نقل جاده اي و منوچهر سلمانزاده مديركل دفتر ترانزيت و حمل و نقل بين المللي نيز حضور داشتند.
گفتنی است که ایران با گرجستان مرز مشترک ندارد اما اشتراکات تمدنی، فرهنگی و… میان دو کشور موجب شده است پتانسیل برقراری روابط دوستانه فراهم باشد. بین ۲ تا ۲۵۰۰ کلمه مشترک بین دو زبان فارسی و زبان گرجی وجود دارد. همچنین در نتیجه لشکرکشی‌های صفویان به منطقه گرجستان، بیش از ۳۰۰ هزار گرجی وارد ایران و در اینجا ساکن شدند. این افراد که امروزه تحت عنوان ایرانی‌های گرجی‌تبار شناخته می‌شوند در استان اصفهان و شهر فریدون‌شهر زندگی می‌کنند.
اما مناسبات تهران – تفلیس تا سال ۲۰۰۶ در حالت انجماد و رکود قرار داشت. در واقع اگرچه گرجستان در شرایط کنونی، اهمیت راهبردی برای کشورمان ندارد اما این کشور همواره بخشی از صحنه معادلات ژئوپلتیک قفقاز و دریای است که نمی‌توان آن را در آینده نادیده گرفت.
شروع برخی ارتباطات سیاسی به تحریم‌های شدید اقتصادی روسیه علیه گرجستان در سال ۲۰۰۶ برمی‌گردد. روسیه در زمان آن سال قیمت گاز صادراتی خود را از ۱۱۰ دلار در هر مترمکعب به ۲۳۰ دلار افزایش داد که در نهایت منجر به قطع گاز شد. در مقابل، ایران برای کمک به گرجی‌ها به این کشور گاز صادر کرد تا زمستان آن سال سپری شود.
در حال حاضر حجم مبادلات تجاری ایران و گرجستان، از ۱۲۷ میلیون دلار در سال ۲۰۱۵ به ۲۵۱ میلیون دلار رسید. این در شرایطی است که به دلیل تحریم‌ها مراودات بانکی مقدور نیست و برای تحقق این میزان مبادلات اقتصادی، ابزار‌های پیچیده‌ای به کار گرفته شده است.
با این حال چشم‌انداز تقویت روابط ایران با گرجستان با وجود نداشتن مرز مشترک، افزایش حجم تبادلات تجاری است. در همین رابطه در سال ۲۰۰۹ رژیم لغو روادید میان دو کشور به امضا رسید که در سال ۲۰۱۳ گرجستان آن را به صورت یکطرفه ملغی اعلام کرد، اما دوباره از سال ۲۰۱۶ لغو روادید اجرایی شد.
