صحبتهای وزیر خارجه ایران، محمد جواد ظریف در مصاحبه با «دیر اشپیگل» جنجال گسترده ای را در داخل ایران ایجاد کرده و بار دیگر سوالاتی را در مورد امکان مذاکره بین ایران و ایالات متحده در این زمان بندی بحرانی و پس از ترور سردار سلیمانی مطرح می کند. به عقیده کارشناسان ایرانی، […]
صحبتهای وزیر خارجه ایران، محمد جواد ظریف در مصاحبه با «دیر اشپیگل» جنجال گسترده ای را در داخل ایران ایجاد کرده و بار دیگر سوالاتی را در مورد امکان مذاکره بین ایران و ایالات متحده در این زمان بندی بحرانی و پس از ترور سردار سلیمانی مطرح می کند. به عقیده کارشناسان ایرانی، پیچیدگی های زیادی بر سر راه فرصت مذاکره بین ایران و ایالات متحده در زمان نزدیک وجود دارد.
ظریف در گفتگو با این نشریه آلمانی و در پاسخ به سوالی در مورد اینکه آیا پس از ترور سردار سلیمانی، مذاکره با واشنگتن منتفی شده است یا نه، تصریح کرد که در صورت اصلاح گذشته دولت ترامپ و برطرف شدن تحریمها، امکان مذاکره وجود دارد.
همزمان، مخالفان دولت روحانی در ایران، اظهارات ظریف را حساب نشده دانسته و تاکید کردند طرح این موضوع در حالی که تنها چند روز از ترور سلیمانی می گذرد، منافی مصالح ملی است.
در همین رابطه، فریدون مجلسی، دیپلمات سابق ایرانی و تحلیلگر مسائل بین الملل معتقد است که مشکل خاصی بین ایران و ایالات متحده وجود ندارد؛ بلکه این تنش و اختلافات روز افزون میان آنها، حول محور اسرائیل می گردد. وی افزود: «ایران و آمریکا دو کشور همسایه نیستند و مرز مشترک ندارند، بنابراین تنش میان این دو نتیجه یک موضوع دیگر است. آمریکا برخلاف ایران می گوید باید اسرائیل باقی بماند».
مجلسی بر این عقیده است که اگر این مساله به نحوی حل نشود، دوستی بین ایران و ایالات متحده محال بوده و تنها گزینه موجود، جنگ است. از این رو، وی تاکید می کند که لازم است ایران روابط بین المللی خود، از جمله رابطه با ایالات متحده را بهبود بخشد، تا روابط منطقه ای فراگیر آن، بهبود یابد.
این در حالی است که جلال دهقانی فیروز ابادی، استاد روابط بین الملل در دانشگاه علامه طباطبایی، معتقد است که ترور سلیمانی اثر عمیق و مهمی بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی داشته که به بخش امنیتی مربوط می شود و انجام مذاکره در آینده نزدیک را منتفی می کند.
وی افزود: ترور سردار سلیمانی باعث شد بار دیگر ایران بی اعتمادی به ایالات متحده را در مقدمه سیاست های خود قرار داده و هیچ نرمشی برای اعتماد سازی و مذاکره و عادی سازی روابط نشان ندهد؛ به این دلیل که عادی سازی روابط را یک تهدید می داند.
فیروز آبادی معتقد است: «نباید تصور کنیم که با مذاکره، تنش و ودرگیری به پایان می رسد. این درگیری تا پایان ریاست جمهوری ترامپ ادامه می یابد و در شرایط فعلی، مذاکرات موفقیت آمیزی برای عادی سازی روابط انجام نمی شود. در صورتی که ترامپ دوباره انتخاب شود، باید انتظار سیاست عداوت آمیز تر و هجومی تری از سیاست آمریکا در قبال ایران داشته باشیم. اما اگر دموکراتها پیروز شوند، می توانیم مذکرات را اغاز کنیم».
شایان ذکر است سخنان وزیر خارجه ایران و تکرار مواضع ثابت جمهوری اسلامی در مواجهه با امریکا از منظر داخلی فرصتی را برای کسانی فراهم کرد که چشم و گوش خود را به روی واقعیات سیاست خارجی بستند و ظریف را آماج حملات تند خود قرار دادند. برخی مدعی شدند رهبری انقلاب، مذاکره با امریکا را نهی کرده است و وزیر امور خارجه هم نباید حتی مشروط به شروطی درباره آن صحبت می‌کرد.حسین شریعتمداری، در روزنامه کیهان با طرح این ادعا خطاب به ظریف که «جنابعالی که نظرتان با خواست و نظر تمامی مردم ایران مغایر و متضاد است، وزیر خارجه کدام ایران هستید؟»، نوشت:«ترامپ با صراحت اعلام کرده است که شخصاً دستور ترور سردار سلیمانی را صادر کرده است. آقای ظریف از مذاکره با قاتل سردار سلیمانی شهید چه هدفی را دنبال می‌کنند؟»
