محمود فرشچیان یکی از نگارگران شهیر ایرانی به شمار می رود که تأثیر بسیاری در نقاشی سنتی ایرانی داشته و توانسته جوایز و افتخارات جهانی و ملی بسیاری را از آن خود سازد که از مهم ترین آن ها می توان به افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر، نشان درجه یک هنر، تندیس […]
محمود فرشچیان یکی از نگارگران شهیر ایرانی به شمار می رود که تأثیر بسیاری در نقاشی سنتی ایرانی داشته و توانسته جوایز و افتخارات جهانی و ملی بسیاری را از آن خود سازد که از مهم ترین آن ها می توان به افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر، نشان درجه یک هنر، تندیس طلایی اسکار ایتالیا و مدال طلای جشنواره بین المللی هنر اشاره کرد.
محمود فرشچیان (زاده ۴ بهمن ۱۳۰۸ در اصفهان) نقاش معاصر ایرانی است که تأثیر درخور توجهی، در روند نقاشی سنتی ایرانی و دیگر هنرهای سنتی داشته است.
فرشچیان در طول زندگی هنری پربار خود تاکنون آثار هنری بی شماری بر جای گذاشته که بیشتر آن ها در موزه فرشچیان در کاخ سعدآباد و برخی دیگر در تالار آثار استاد فرشچیان در موزه آستان قدس رضوی نگهداری می شوند. محمود فرشچیان مجموعه‌ای از آثار هنری خود را در زمان‌های گوناگون، به موزه آستان‌قدس‌رضوی اهدا کرده که این آثار در تالاری اختصاصی در موزه آستان‌قدس رضوی واقع در صحن کوثر حرم مطهر رضوی به نمایش درآمده است.
پدر محمود فرشچیان که نماینده فرش اصفهان بود ، وی را به کارگاه نقاشی حاج میرزا آقا امامی برد، و امامی فهمید که وی استعداد فوق‌العاده ای در زمینه نقاشی دارد.
فرشچیان پس از آموزش نزد او و عیسی بهادری و دانش‌آموختگی از مدرسه هنرهای زیبای اصفهان، برای گذراندن دوره هنرستان هنرهای زیبا به اروپا سفر کرد و چندین سال به مطالعه آثار هنرمندان غربی در موزه‌ها پرداخت. بنا بر گفته خودش، در اروپا اول کسی بود که وارد موزه می‌شد، با بسته‌ای از کتاب و قلم، و آخر از همه باز خود او بود که از موزه خارج می‌شد.
پس از بازگشت به ایران، فرشچیان کار خود را در اداره کل هنرهای زیبای تهران آغاز کرد و به مدیریت اداره ملی و استادی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران برگزیده شد. محمود فرشچیان، هم اکنون در نیوجرسی آمریکا ساکن است و سفرهای دوره‌ای و فصلی به ایران دارد.
فیلم مستندی نیز با عنوان عشق‌پرداز به کارگردانی محمد هادیحمید کاویانی، با حضور عزت‌الله انتظامی، پرویز پورحسینی و با صدای زیبا بروفه در نکوداشت او ساخته شده‌است که در آیین رونمایی کتاب پنجم او به نمایش درآمد.
فرزندان محمود فرشچیان به نام‌های علی مراد فرشچیان و لیلا فرشچیان و فاطمه فرشچیان هستند. دکتر علی مراد فرشچیان در ایالت فلوریدا آمریکا مشغول طبابت می‌باشد و لیلا در شغل تحلیلگر رفتار در ایالت نیوجرسی ساکن است.
امبرتو بالدینی، استاد فقید تاریخ هنر و رئیس دانشگاه بین‌المللی هنر فلورانس ایتالیا ، معتقد بود برای دریافت باطنی یا درونی کار فرشچیان دیدی ژرف‌نگر لازم است و صبری زمان‌گیر؛ و فرشچیان در حوزه نقاشی ایرانی یک نقطه عطف و پدیده‌ای شگرف به‌شمار می‌آید.
سبک
فرشچیان بنیان‌گذار مکتب خود در نقاشی ایرانی است که پایبند به شکل کلاسیک همراه با استفاده ، از تکنیک‌های جدید برای توسعه دامنه نقاشی ایرانی است. او به این شکل هنر، روح جدیدی بخشید و آن را از رابطه همزیستی تاریخ با شعر و ادبیات تغذیه کرد تا استقلالی به این هنر بدهد که پیش از آن کمتر داشت.
نقاشی‌های قدرتمند و نوآورانه او پویا و گسترده و پر از جنب و جوش هستند، با تلفیقی جذاب از عناصر سنتی و مدرن، که ترکیبات سبک منحصر به فرد او در نقاشی هستند. برخی از توانایی‌های او احساس فوق‌العاده خلاقیت، نقوش متحرک، خلقت فضای‌های گرد و منحنی، خطوط نرم و قدرتمند، و خلقت رنگ‌های مواج هستند. آثار فرشچیان یک ترکیب دل‌انگیز از اصالت و نوآوری است.
آثار او از شعر کلاسیک، ادبیات فارسی، قرآن، کتاب‌های مقدس مسیحیان و یهودیان، و همچنین تخیل عمیق خود او تأثیر گرفته است. فرشچیان نقش مهمی در معرفی هنر ایران به صحنه بین‌المللی هنر ایفا کرده است. او دعوت شد تا در دانشگاه‌های متعدد و مؤسسات هنری صحبت کند. شش کتاب و مقالات متعددی در مورد آثار وی منتشر شده‌است.
برخی آثار
تابلوی «ضامن آهو»: طرحی از شمایل امام رضا تابلوی «پنجمین روز آفرینش»: در این تابلو همه مخلوقات زمینی و آسمانی به ستایش پروردگار مشغولند.
تابلوی «عصر عاشورا»: فرشچیان در مورد نحوه طراحی این اثر می‌گوید:«سه سال پیش از انقلاب روز عاشورا مادرم مرا نصیحت کرد و گفت: به روضه گوش کن تا چند کلمه حرف حساب بشنوی؛ و من با ایشان گفتم: من اول در اتاقم کاری دارم بعد خواهم رفت. حال عجیبی به من دست داد. وارد اتاق شدم، قلم را برداشتم و تابلوی عصر عاشورا را شروع کردم. قلم را که برداشتم تابلویی شد که الآن هست بدون هیچ تغییری». این اثر توسط او به موزه آستان قدس رضوی اهدا شد.
تابلوی «شمس و مولانا»: که از یکی از اشعار مولانا الهام گرفته شده است. رنگ‌های خاصی در نقاشی استفاده شده است تا ارتباط عرفانی و معنوی که بین مولوی و شمس وجود داشته را برجسته کند.
تابلوی «ستایش»: به گفته وی این تابلو برداشتی از مفهوم آیه ‘یسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الأرْضِ’ است. تابلوهای آسمان چهارم و شام غریبان: که روز یکشنبه ۱۵ شهریور ۱۳۹۴ در مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد رونمایی شد. تابلوی «یتیم نوازی علی»؛ با نام اصلی «پناه»، مهربانی و یتیم‌نوازی علی بن ابیطالب را سوژه اصلی کار قرار داده است.
