سارا ایرانی / روح اصلی حاكم بر طرح بازآفرینی شهری، اجتماع محور بودن آن است و مشاركت مردم محله ای آن بوده كه با توجه به شكل گیری و مشاركت های محلی و به كارگیری نظر مردم در آن، به زمان زیادی نیازمند است. پیش از این، بهسازی و نوسازی دهه ۷۰، توانمندسازی […]
سارا ایرانی /
روح اصلی حاكم بر طرح بازآفرینی شهری، اجتماع محور بودن آن است و مشاركت مردم محله ای آن بوده كه با توجه به شكل گیری و مشاركت های محلی و به كارگیری نظر مردم در آن، به زمان زیادی نیازمند است. پیش از این، بهسازی و نوسازی دهه ۷۰، توانمندسازی سكونتگاه های غیررسمی در اواخر دهه ۷۰ و اجرای مسكن مهر از جمله طرح های مورد اجرا در خصوص بافت های فرسوده شهرهای كشور بوده اند.
بنابراین ظرفیت های كالبدی، مقام سازی، توسعه خدمات روبنایی و زیر بنایی نیز باید مورد شناسایی و در راس برنامه های بازآفرینی در همه استان ها اجرا شود. این وظایف، توامان در سال‌های اخیر شکل جدی‌تری به خود گرفته است و مکان هایی برای مشارکت اجتماعی در مراکز شهری در نظر گرفته شده است.
حالا مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران از تخصیص ساختمان فنی و حرفه‌ای جهت ترک و مهارت‌آموزی معتادان حاشیه‌نشین شهر زابل خبر داده و اظهار کرده است که این موضوع برحسب دستور وزیر راه و شهرسازی انجام می‌شود.
مهدی عبوری، دستاورد سفر خود به همراه محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی و هیات همراه به استان سیستان و بلوچستان را تشریح کرد و گفت: در روز نخست این سفر، از پروژه‌های در دست اقدام چابهار و منطقه آزاد بازدید کردیم. این‌ها پروژه‌هایی هستند که در سکونتگاه‌های غیررسمی و حاشیه‌نشینی در حال اجرا هستند و قرار است که به‌صورت پایلوت به مرحله اجرا در آیند.
وی با اشاره به طرح ساماندهی سکونتگاه غیررسمی مرادآباد در شهر چابهار اظهار کرد: همان‌طور که می‌دانید، بر اساس میزان جمعیت، چابهار بیشترین جمعیت حاشیه‌نشینی را دارد.
به همین دلیل ما به چابهار ورود جدی داشتیم و دو تا اقدام را در دستور کار قرار دادیم. یکی مربوط به اقدام کالبدی و دیگری مربوط به توانمندسازی اجتماعی و فرهنگی در این مناطق بود.
ساخت ۱۰۰۰ واحد مسکونی برای حاشیه‌نشینان مرادآباد چابهار
عبوری گفت: در بحث اقدام کالبدی قرار شد که در این منطقه، هر آنچه زاغه و کپر وجود دارد و به صورت غیرمجاز ساخته شده، جمع‌آوری شوند؛ اما قبل از این، چون مردم نیاز به مسکن و سرپناه دارند، طبق دستور مقام عالی وزارت راه و شهرسازی مقرر شد که برای نخستین بار، مراحل ساخت هزار واحد مسکونی برای مردم این مناطق برنامه‌ریزی شود.
وی افزود: در همین راستا و به مناسبت هفته وحدت و با توجه به توان خوبی که سازمان بسیج مستضعفین سپاه پاسداران در امر ساخت‌وساز مسکن دارد، مقرر شد که ساخت این هزار واحد مسکونی طی تفاهمی که به امضا رسید، آغاز شود. طبق این تفاهم‌نامه تأمین اعتبار پروژه از سوی وزارت راه و شهرسازی و دولت و ساخت این واحدهای مسکونی از سوی گروه‌های جهادی سازمان بسیج مستضعفین انجام شود.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران گفت: در کنار اقدامات کالبدی، همچنین برنامه‌ریزی جهت توانمندسازی فرهنگی و اجتماعی این بافت در دست اجرا است. در این مناطق مباحثی همچون کودکان کار، زنان بی‌سرپرست، کمبود خدمات درمانی و اشتغال مطرح است که باهدف ایجاد اشتغال و محرومیت‌زدایی، بحث توانمندسازی نیز پیگیری خواهد شد.
عبوری با بیان اینکه ۹ نهاد و سازمان در توانمندسازی فرهنگی و اجتماعی این منطقه نقش‌آفرینی و مشارکت خواهند داشت، افزود: هم‌اکنون وزارت راه و شهرسازی، قوه قضائیه، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت آموزش‌وپرورش، وزارت ورزش و جوانان، سازمان بهزیستی، وزارت کشور، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دیگر مجموعه‌ها در تلاشند و امیدواریم که با یک اقدام مشترک بتوانیم بخشی از مشکلات این مناطق حاشیه‌نشین را کم کنیم.
توانمندسازی اجتماعی و فرهنگی حاشیه‌نشینان زاهدان و زابل
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به روز دوم سفر خود به شهرهای زاهدان و زابل، اظهار کرد: در زاهدان، در منطقه شیرآباد که جمعیتی بالغ بر ۱۲۰ هزار نفر در آن زندگی می‌کنند، اقدامات بسیار خوبی را شروع کردیم. در آنجا نیز اول از بهسازی و جاده‌سازی کار خود را آغاز کردیم که پس از اقدامات کالبدی، دیگر اقدامات از جمله توانمندسازی فرهنگی و اجتماعی بافت را انجام خواهیم داد.
وی در ادامه، با بیان اینکه در زابل برای نخستین بار بعد از ۴۰ سال، ۵ منطقه مهم حاشیه‌نشین شهر زابل شامل هیرمند شمالی، حسین‌آباد، معصوم‌آباد، رسالت و اسلام‌آباد در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار گرفتند، عنوان کرد: وسعت این مناطق حدود ۵۲۰ هکتار است که جمعیتی بالغ بر ۵۰ هزار نفر در آن سکونت دارند. نزدیک به یکسال است که اقدامات زیر بنایی و روبنایی در این مناطق در حال انجام است.
عبوری یادآور شد: بازسازی و ساخت این مناطق با وجود همه مشکلات، از جمله تملک و تخریب و زیرسازی و آسفالت به پایان رسیده است و به همین مناسبت طی این سفر، از سوی مقام عالی وزارت افتتاح و به بهره‌برداری رسیدند.
مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران اظهار کرد: اکنون مراحل بازآفرینی ۴۰۰ هکتار از این محدوده ۵۲۰ هکتاری نیز به پایان رسیده است و در کنار آن، تأمین سرانه خدمات شامل ساخت کتابخانه، ایجاد فضای سبز و دیگر اقدامات در دستور کار قرار گرفته‌اند و همزمان ساخت و تجهیز آن انجام می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات جدی که در سکونتگاه‌های غیررسمی و محلات حاشیه‌نشین شهر زابل وجود دارد، مربوط به پاتوق‌هایی است که به محل اسکان معتادان تبدیل شده است. این پاتوق‌ها به مناطقی جهت گور خوابی افراد معتاد تبدیل
شده‌اند.
تخصیص مجتمع فنی و حرفه‌ای جهت ترک و مهارت آموزی معتادان
عبوری گفت: وزیر راه و شهرسازی، به‌رغم اینکه مسئولیت مستقیمی متوجه ایشان نبوده، دستور دادند تا نسبت به جمع‌آوری این پاتوق‌ها اقدام شود و به همین منظور طی توافقی که با استانداری سیستان و بلوچستان انجام شد و با هماهنگی معاونت عمرانی استانداری، مقرر شد که برحسب ماده ۱۶ که مربوط به مواد مخدر است، در مراحل ساخت و بازآفرینی این مناطق تسریع شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی بیان کرد: مطابق مصوبه شورای برنامه‌ریزی استان، اقدامات خوبی در این مناطق انجام شد و که یکی از این اقدامات مربوط به اختصاص مجتمع فنی و حرفه‌ای جهت ترک اعتیاد و مهارت‌آموزی به معتادان است که بر اساس مصوبه ماده ۱۶ ، این ساختمان در اختیار ستاد مبارزه با مواد مخدر قرار داده شد و به کمک خدا، اعتبار خوبی برای تجهیز آن نیز پیش‌بینی کردیم.
وی اظهار کرد: به نظر ما، همه این معتادان بیمار هستند و ما تلاش می‌کنیم که این افراد به دامان خانواده و چرخه زندگی بازگردند و ترک اعتیاد به همراه مهارت‌آموزی اتفاق بیافتد.
عبوری گفت: مجموعه این فعالیت‌ها اتفاق‌های خوبی هستند که در استان سیستان و بلوچستان در حال انجام است و امیدواریم که در دیگر نقاط کشور نیز، این خدمات را بتوانیم ارائه دهیم.
شناسایی ۵ استان برای کاهش آسیب اجتماعی سکونتگاه‌های غیررسمی
در همین زمینه نیز معاون ساماندهی و بازآفرینی شهری شرکت باز آفرینی شهری ایران از برنامه‌ریزی مشترک با شورای اجتماعی وزارت کشور برای کاهش آسیب‌های اجتماعی سکونتگاه‌های غیر رسمی ۵ استان اولویت‌دار خبر داد.
درواقع برنامه همکاری بین شورای اجتماعی وزارت کشور و ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار در خصوص توانمندسازی ساکنان بافت‌های فرسوده مورد بررسی قرار گرفت و پنج استان به عنوان پایلوت برای این منظور در نظر گرفته شد.
معاون ساماندهی و باز آفرینی شهری شرکت بازآفرینی شهری در اینباره با یادآوری این که یکی از اولویت‌های کشور موضوع حاشیه نشینی است، گفت: از سال۸۲ که سند سکونتگاه‌های غیر رسمی تدوین شد تاکنون کارهای بسیاری در زمینه کاهش حاشیه نشینی و ارایه خدمات به ساکنان این بافت‌ها انجام شد، از سال ۹۶ نیز این فعالیت‌ها تحت اقدام مشترک دستگاه‌ها ادامه پیدا
کرد.
جبیب خراسانی با بیان این که طبق مطالعات انجام شده مشخص شد تا قبل از سال ۹۰، در هزار و ۱۰۰ محله از۱۱۰ شهر کشور حدود ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر ساکن سکونتگاه‌های غیر رسمی هستند که با تطبیق آن با آمار سرشماری سال ۱۳۹۵ این تعداد به بیش از ۱۱ میلیون نفر رسیده است.
این در حالی است که در این سال‌ها کارهای کالبدی زیادی برای ساکنان این سکونتگاه‌ها صورت گرفته است اما خدمات اجتماعی و فرهنگی ارائه شده نسبت به اقدامات کالبدی بسیار اندک است.
حالا معاون ساماندهی و بازآفرینی شهری شرکت بازآفرینی شهری با اشاره به این که برای اولین بار شورای اجتماعی وزارت کشور و ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار اقدام مشترکی را در زمینه سکونتگاه‌های غیر رسمی انجام می دهند، تصریح کرد: اولین قدم ما به روز کردن سند بازآفرینی شهری است.
وی گفت: بر اساس تکلیف برنامه ششم توسعه در خصوص حاشیه‌نشینی، محلاتی که از هر گونه خدماتی محروم هستند، اولویت‌بندی شدند. از هزار و ۱۰۰ محله شناسایی شده ۳۵۱ محله در برنامه اقدام مشترک قرار گرفته اند.
گفتنی است که براساس این گزارش، از تعداد ۳۵۱ محله مورد اقدام و محله های پنج استان سیستان و بلوچستان، خوزستان، کردستان، هرمزگان و خراسان رضوی در اولویت قرار گرفته اند و اقدام‌های ویژه‌ای در این استان‌ها در دست انجام است. برای مثال در زابل در هر پنج محله حاشیه‌نشین این شهر ورود پیدا کرده و مشکلات کالبدی در حال ساماندهی است، اما فعالیت‌های اجتماعی خاصی صورت نگرفته است. در نتیجه این محلات را که کار کالبدی در آنها انجام شده است را برای ارایه خدمات فرهنگی و اجتماعی در اولویت قرار گرفته است که امیدواریم منجربه جل آسیب‌های اجتماعی در این مناطق شود.
