توسعه شهری با تخصیص اراضی دولتی یا زمین مجانی ممکن است؟
توسعه شهری با تخصیص اراضی دولتی یا زمین مجانی ممکن است؟

    سارا ایرانی/ همانگونه که پیش‌تر نیز گفته ایم، اتمام مساکن مهر باقیمانده، تعیین تکلیف مساکن مهر فاقد متقاضی و اجرای طرح اقدام ملی از مهمترین برنامه های سازمان ملی زمین و مسکن برای خانه دار کردن اقشار متوسط مردم در سال جدید هستند. این شرکت وظیفه حراست از اراضی و ساماندهی و به […]

 

 

سارا ایرانی/

همانگونه که پیش‌تر نیز گفته ایم، اتمام مساکن مهر باقیمانده، تعیین تکلیف مساکن مهر فاقد متقاضی و اجرای طرح اقدام ملی از مهمترین برنامه های سازمان ملی زمین و مسکن برای خانه دار کردن اقشار متوسط مردم در سال جدید هستند. این شرکت وظیفه حراست از اراضی و ساماندهی و به روز رسانی بیش از پیش سامانه های تحت اقدام سازمان را نیز دارد که در تدوین برنامه اجرایی امسال به انجام و اتمام آنها توجه خواهد کرد.
این در حالی است که حالا مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن از دستور موکد رئیس جمهور به استانداران برای آغاز شناسایی و واگذاری اراضی در اختیار دستگاه های دولتی به وزارت راه و شهرسازی خبر داده است. علی نبیان درباره آخرین وضعیت تأمین اراضی طرح ملی مسکن اظهار داشت: از ۴۰۰ هزار واحد طرح ملی مسکن، ۲۰۰ هزار واحد مسکونی در حوزه شهرهای جدید احداث می‌شود که سازمان ملی زمین و مسکن در این شهرها، زمینی در اختیار ندارد. ۱۰۰ هزار واحد مسکونی دیگر نیز در حوزه بازآفرینی شهری و نوسازی بافت‌های فرسوده و ۱۰۰ هزار واحد هم در حوزه بنیاد مسکن قرار دارد که سازمان ملی زمین و مسکن تامین زمین در این دو بخش را انجام داده و در بسیاری از استان‌های هدف، عملیات اجرایی ساخت و ساز آغاز شده است. حتی به زودی قرار است در چند استان که عملیات اجرایی ساخت و ساز به اتمام رسیده، شاهد برگزاری مراسم افتتاح و بهره برداری از واحدهای مسکن ذیل طرح اقدام ملی باشیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی در خصوص تامین اراضی ساخت و ساز مسکن ملی در بافت‌های فرسوده و نابسامان شهری نیز گفت: در بافت فرسوده زمین‌هایی را که داشتیم در راستای ماده قانونی موجود، اراضی را به شرکت بازآفرینی شهری تحویل دادیم؛ پس از این اقدام، این اراضی به عنوان افزایش سرمایه در اختیار مجموعه بازآفرینی قرار گرفت؛ مراحل اجرایی آن در حال انجام است تا اسناد به طور کامل به شرکت بازآفرینی منتقل شود.

ارائه زمین‌های رایگان و مصالح ارزان
به طرح‌های مسکن
این در حالی است که عده ای از کارشناسان حوزه مسکن وشهرسازی معتقدند که وزارت راه می‌تواند با قرار دادن زمین‌های رایگان و مصالح ارزان به آنها، قیمت ساخت مسکن را کاهش داده و در نهایت خانه‌های در متراژ کوچک در اختیار افراد فاقد مسکن و کم درآمد قرار دهد.
ساخت مسکن روستایی و تکمیل پروژه‌های نیمه تمام مسکن مهر از دیگر راهکار‌های وزارت راه برای افزایش تولید مسکن و در نتیجه کاهش قیمت خانه است. چراکه در کشور نیاز به تولید ۵ میلیون واحد مسکونی داریم و دولت با ارائه تسهیلات می تواند مسکن ملی را راه بیندازد تا کمبود واحد مسکونی در کشور جبران شود.
در مورد سهم مشارکت سازمان ملی زمین و مسکن در پروژه طرح ملی مسکن نیز باید گفت که از مجموع ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در این طرح، ساخت ۲۰۰ هزار واحد آن برعهده بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و سازمان بازآفرینی شهری است که تامین زمین مربوط به آن مستقیما در حیطه کاری سازمان ملی زمین و مسکن قرار دارد. شاید در نگاه اول فروش زمین ساده ترین راه برای تامین مالی طرح های مختلف به نظر برسد اما این سازمان در سال گذشته برنامه ریزی بلندمدتی در استانها انجام داد تا تامین مالی طرح ها و انجام آنها با مشکلی مواجه نشود.
نبیان در خصوص نحوه تامین زمین در شهرهایی که کمبود اراضی برای ساخت مسکن ملی وجود داشت، تصریح کرد: اگر در هر شهری کمبود زمین داشته باشیم، قطعاً اقدامات لازم را انجام خواهیم داد؛ از قبل از نوروز امسال این روند شروع شده و در سال گذشته جلسات مستمری با دو معاونت مسکن و ساختمان و شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی داشتیم تا اگر جایی زمین با کمبود مواجه شد، با مصوبات شورای عالی شهرسازی به محدوده شهرها اضافه کنیم.
این در حالی است که پیش از این مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن درباره اراضی‌ای که در اختیار سایر دستگاه‌هاست، گفته بود: بر اساس ماده ۶ قانون ساماندهی و حمایت از تولید مسکن و همچنین دستور رئیس جمهور مبنی بر واگذاری اراضی در اختیار سایر دستگاه‌ها به اجرای طرح ملی مسکن، استانداران در حال شناسایی این زمین‌ها هستند؛ زمین‌های دولتی که می‌تواند در زیرمجموعه طرح اقدام ملی قرار گیرد، به ادارات کل راه و شهرسازی استان‌ها و سپس سازمان ملی زمین و مسکن واگذار خواهد شد.
امضای تفاهم‌نامه مشترک با ستاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره) نیز در خصوص نحوه تخصیص و واگذاری زمین برای ساخت ۵۰ هزار واحد مسکونی برای گروه های کم درآمد، بین سازمان ملی زمین و مسکن به عنوان نماینده وزارت راه و شهرسازی و ستاد اجرایی فرمان امام خمینی(ره) یکی از دستاوردهای مهم این سازمان در سال گذشته بوده است.
نبیان درباره تفاهمنامه‌های وزارت راه و شهرسازی با سایر دستگاه‌های اجرایی در خصوص ساخت مسکن پرسنل این دستگاه‌ها نیز یادآور شد: زمین‌هایی که در اختیار نیروهای مسلح و وزارت آموزش و پرورش است را در اختیار وزارت راه و شهرسازی قرار داده‌اند و اگر کاربری مسکونی داشته باشند، به اجرای تفاهمنامه ساخت ۱۰۰ هزار مسکن پرسنل نیروهای مسلح و ۱۷۰ هزار مسکن فرهنگیان تعلق می‌گیرد.
وی درباره تغییر کاربری زمین‌هایی که در اختیار وزارت صنعت با کاربری صنعتی اما در محدوده شهرهاست، نیز گفت: این زمین‌ها نیز در حال شناسایی هستند و تغییر کاربری آنها توسط شورای عالی شهرسازی و معماری و کمیسیون‌های ماده ۵ استان‌ها انجام می‌شود و نهایتا به اراضی مسکونی برای ساخت مسکن ذیل طرح ملی مسکن اختصاص می‌یابد.
گفتنی است که وزیر راه و شهرسازی کشورمان نیز به مدیران کل راه و شهرسازی استان‌ها دستور داده که موافقت سریع با تغییر کاربری اراضی غیر مسکونی در محدوده شهرهایی که برای طرح ملی مسکن با کمبود زمین مواجه شده‌اند را در دستور کار خود قرار دهند. رئیس جمهور نیز اجرای سریع‌تر ماده ۶ قانون ساماندهی و حمایت از تولید مسکن را به استانداران ابلاغ کرده که در راستای واگذاری زمین‌های دولتی به طرح اقدام ملی مسکن است. با این اوصاف می توان به اتمام این طرح تا پایان ۱۴۰۰ امیدوارتر بود.