جای خالی حقوق سربازان در ردیف‌های بودجه‌ ۱۴۰۱
جای خالی حقوق سربازان در ردیف‌های بودجه‌ ۱۴۰۱

گروه اجتماعی می‌گویند سربازی از پسرها مرد می‌سازد. چون در دوران سربازی، پسرها با چالش‌های متعددی از صبح تا شب مواجه می‌شوند و شرایطِ شبه جنگی، شبیه‌سازی فراز و نشیب‌ها و تلخ و شیرینی‌های زندگی‌شان در آینده است. اما این شرایط سخت هم باید حساب شده و با برنامه باشد و شرایط سختِ حساب شده […]

گروه اجتماعی

می‌گویند سربازی از پسرها مرد می‌سازد. چون در دوران سربازی، پسرها با چالش‌های متعددی از صبح تا شب مواجه می‌شوند و شرایطِ شبه جنگی، شبیه‌سازی فراز و نشیب‌ها و تلخ و شیرینی‌های زندگی‌شان در آینده است. اما این شرایط سخت هم باید حساب شده و با برنامه باشد و شرایط سختِ حساب شده نیاز به بودجه‌ی حساب شده هم دارد.

لایحه بودجه ۱۴۰۱ که در روز ۲۵ آذرماه از سوی رییس جمهور تحویل مجلس شورای اسلامی شد، هم مانند سال‌های قبل سربازان را به فراموشی سپرد و ردیف بودجه اختصاصی برایشان تعریف نکرد.
حقوق سربازی از آن مسائلی است که سال‌ها است در خصوص آن بحث‌های زیادی در جریان بوده است و طی سال‌های اخیر تلاش شده به حد قابل قبولی برسد. حقوق سربازان در سال ۱۴۰۰ افزایش قابل توجهی داشته و نسبت به گذشته تغییرات محسوسی داشته است.
اگرچه هنوز تا شرایط ایده‌آل فاصله زیادی داریم، اما تغییرات مثبت برای بسیاری از داوطلبان امیدوارکننده بوده است. لایحه بودجه ۱۴۰۱ در ۲۵ آذرماه از سوی رئیس جمهور تحویل مجلس شورای اسلامی شد، اما در این لایحه هم مانند سال‌های قبل سربازان فراموش شده و ردیف بودجه اختصاصی نداشتند.
در واقع می‌توان گفت سربازان فراموش شدگان این بودجه بودند چراکه نه تنها ردیف اختصاصی به آنها تعلق داده نشده است بلکه مبلغی هم که برای امر مهارت آموزی در بودجه در نظر گرفته شده است در مقایسه با سال قبل و اضافه شدن تعداد سربازان رقم قابل توجهی نیست.

دلسوزان سربازان تا بودجه ۱۴۰۱ قطعی نشده است به کمک بیایند
سردار موسی کمالی مشاور عالی فرمانده قرارگاه مهارت آموزی کارکنان وظیفه نیروهای مسلح با اشاره به جزئیات لایحه ۱۴۰۱ و بحث سربازی و مهارت آموزی گفت: سال گذشته مبلغ ۱۰۰ میلیارد تومان برای امر مهارت آموزی سربازان در بودجه پیش بینی شده بود که این مبلغ فقط برای تجهیز کردن کارگاه‌ها و مسائل این چنینی بود.
وی افزود: همچنین مبلغ ۲ هزار میلیارد هم برای بحث اشتغال سربازان اختصاص داده شده بود.
مشاور عالی فرمانده قرارگاه مهارت آموزی کارکنان وظیفه نیروهای مسلح گفت: امسال حدود ۶۴ هزار میلیارد تومان برای بحث مهارت آموزی در بودجه نظر گرفته شده است که این رقم صرفاً به قرارگاه مهارت آموزی تعلق ندارد و بین کارگاه‌های ارتش، سپاه، فرماندهی کل انتظامی، وزارت دفاع و… تقسیم می‌شود.
کمالی بیان کرد: در سال گذشته این بودجه ۱۰۰ میلیارد تومان بوده است که کمتر از ۵۰ درصد آن محقق شد، انتظار این است که امسال بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان اختصاص یابد تا کارگاه‌های سربازی تجهیز شود، همچنین برای اشتغال حداقل ۱۰۰ هزار سرباز به جای ۲ هزار میلیارد ۱۰ هزار میلیارد باید اختصاص یابد تا به توان به هرکدام ۱۰۰ ملیون تومان وام داد.
وی ادامه داد: افرادی که دلشان برای سربازان می‌سوزد الان که هنوز لایحه بودجه قطعی نشده است باید پای کار بیایند و کمک کنند تا عدد و رقم قابل توجهی را هم برای حقوق و هم امر مهارت آموزی سربازان اختصاص داده شود.

حداقل و حداکثر حقوق سربازان چقدر است؟
طبق قانون حقوق سربازان باید حداقل ۶۰ درصد و حداکثر ۹۰ درصد حداقل حقوق پایوران رسمی باشد که این بازه طبق درجه به سربازان تعلق می‌گیرد. امیر غلامرضا رحیمی پور رئیس اداره سرمایه انسانی سرباز ستاد کل نیروهای مسلح، سال ۹۹ طی گفت‌وگویی در مورد آخرین افزایش‌های حقوق سربازان گفت: حقوق و فوق‌العاده کارکنان وظیفه شاغل در مناطق امنیتی به طور میانگین به مبلغ ۴۱۷ هزار تومان معادل ۴۴ درصد، کارکنان وظیفه شاغل در مناطق محروم و بد آب و هوا به مبلغ ۱۴۰ هزار تومان معادل ۲۲ درصد و کارکنان وظیفه شاغل در مناطق عادی به طور میانگین به مبلغ ۹۷ هزار تومان معادل ۲۴ درصد افزایش پیدا کرد.
به گفته وی، همچنین حقوق و فوق‌العاده کارکنان وظیفه نخبه شاغل در نیروهای مسلح به مبلغ ۶۱۵ هزار تومان معادل ۵۰ درصد و کارکنان وظیفه در حال آموزش در مراکز آموزشی نیروهای مسلح به مبلغ ۱۸۰ هزار تومان معادل ۶۶ درصد افزایش پیدا کرد.
امیر رحیمی پور گفت: همچنین در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ کشور با مساعدت نمایندگان مجلس شورای اسلامی به ویژه اعضای کمیته تلفیق اقدامات مناسبی جهت افزایش حقوق و بهبود وضعیت خوراک، پوشاک و نگهداشت کارکنان وظیفه انجام شده است.

وعده‌های افزایش حقوق سربازان محقق شد؟
در حال حاضر حقوق کارکنان نیروهای وظیفه ۷۵ درصد از قانون را شامل می‌شود، یعنی تنها ۷۵ درصد از عدد اصلی که هر سرباز باید به عنوان حقوق دریافت کند در حال حاضر حقوق می‌گیرد. در واقع با در نظر گرفتن عدد و رقم‌هایی که سربازان در سال ۱۴۰۰ حقوق دریافت می‌کنند باید بگوییم که ۲۵ درصد از قانون عقب هستیم؛ که البته این رقم در سال ۱۴۰۱ با در نظر گرفتن ۱۰ درصد افزایش حقوق‌ها به ۳۵ درصد می‌رسد.
در حال حاضر تنها سربازان متأهل هستند که طبق قانون حقوق کامل دریافت می‌کنند و باقی سربازان همان ۷۵ درصد از عددی که قانون به عنوان حقوق تعیین کرده است را می‌گیرند، البته باز هم در عدد و رقم حق تأهل و حق فرزند و… جای بحث و چون و چرا هست.
امسال هم مانند سال‌های قبل برای حقوق و مزایای سربازان که شامل هزینه سفر، فوق‌العاده، حق مأموریت، بدی آب و هوا و… است ردیف اختصاصی در نظر گرفته نشده است و فقط یک مبلغ به عنوان بودجه ستاد کل نیروهای مسلح و حقوق کارکنان در نظر گرفته شده است.
در سال گذشته که ستاد کل نیروهای مسلح توانست تا ۳ برابر حقوق سربازان را افزایش دهد با مساعدت نمایندگان مجلس شورای اسلامی به ویژه اعضای کمیته تلفیق این اقدامات انجام شد تا در راستای افزایش حقوق و بهبود وضعیت خوراک، پوشاک و نگهداشت کارکنان وظیفه رقم قابل توجهی به کارکنان وظیفه پرداخت شود.
امید بود که امسال برای حقوق و مزایای سربازان بودجه اختصاصی تعیین می‌شد تا در مواقعی که برخی از افراد کلیدواژه‌های «سربازی اجباری» و «سربازی اختیاری» را ترند می‌کنند، دولت با خوشایند سازی سربازی که هم مربوط به اضافه شدن حقوق سربازان و هم مربوط به امر مهارت آموزی و تخصصی شدن سربازی است، جوانان را ترغیب به سربازی کند.
اکنون خیلی از مواردی که باید سربازان در کنار حقوق، از یگان خود دریافت کنند مانند پاداش پایان خدمت به دلیل نبود بودجه کافی و مناسب پرداخت نمی‌شود و برخلاف ۳ برابر شدن حقوق سربازان در سال گذشته هنوز هم سربازان از پرداختی‌هایی که به عنوان حقوق دریافت می‌کنند ناراضی هستند.
در سال گذشته با بررسی بودجه ستاد کل نیروهای مسلح دریافتیم که حدود ۶ تا ۷ هزار میلیارد تومان برای بودجه سربازان کنار گذاشته شده است که امسال باید حداقل ۹ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان به سربازان اختصاص داده شود تا افزایش حقوق‌های سال آینده این عدد به ۱۲ تا ۱۳ هزار میلیارد تومان برسد تا بشود تنها حقوق سربازان را به صورت کامل پرداخت کرد.
در ناچیز بودن میزان حقوق فعلی سربازان جای هیچ شک و شبهه‌ای نیست. حتی اگر روزی بودجه لازم برای اجرای ماده ۴۹ قانون خدمت وظیفه عمومی نیز تأمین شود و مستمری سربازان به ۶۰ تا ۹۰ درصد حداقل حقوق قانون کار برسد، بازهم این حقوق بسیار کمتر از عرف درآمد جوانان در بیرون از محیط سربازی خواهد بود.
ماده ۴۹ قانون خدمت وظیفه عمومی می‌گوید که حقوق سربازان باید حداقل ۶۰ در صد و حداکثر ۹۰ درصد حداقل حقوق پایوران رسمی باشد که این بازه طبق درجه به سربازان تعلق می‌گیرد.
این نکته‌ای است که همواره مخالفان سربازی اجباری روی آن دست می‌گذارند و از نیروهای مسلح می‌خواهند یا خدمت وظیفه عمومی را اختیاری کنند و به سربازان داوطلب حقوق کافی اختصاص دهند یا برای تأمین نیروی انسانی مورد نیاز خود به جای به کارگیری سربازان وظیفه، نیروهای حرفه‌ای بیشتری را استخدام کنند.