در طول سال‌های اخیر، توسعه بخش حمل و نقل در کشور از مهم ترین برنامه های دولت بوده است. در حال حاضر پروژه های بسیار بزرگی در مسیر توسعه حمل و نقل کشور در استان های کشور در دست اجرا است. پنج مرکز ریلی در سطح کشور افتتاح شده و ۹۷۰ کیلومتر مسیر ریلی در […]
در طول سال‌های اخیر، توسعه بخش حمل و نقل در کشور از مهم ترین برنامه های دولت بوده است. در حال حاضر پروژه های بسیار بزرگی در مسیر توسعه حمل و نقل کشور در استان های کشور در دست اجرا است. پنج مرکز ریلی در سطح کشور افتتاح شده و ۹۷۰ کیلومتر مسیر ریلی در سطح کشور به بهره برداری رسیده است و سه هزار و ۱۹۷ کیلومتر مسیر ریلی نیز به همت شرکت ساخت و توسعه زیرساخت های کشور در حال احداث است.
این در حالی است که توسعه شبکه ریلی در استان ها زمینه ساز توسعه و پیشرفت کشور و افزایش سرمایه گذاری در سطح کشور می شود و ۲۸۱ کیلومتر آزادراه نیز به همت شرکت ساخت طی سال گذشته و ۶ماهه نخست امسال، افتتاح شده است. مورد مهمی که در این بین وجود دارد اولویت بندی پروژه های ریلی و جاده ایِ شرکت ساخت است. چراکه بدون توجه به این مهم، نمی توان به آینده کوتام مدت پروژه امیدوار بود.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور درباره اولویت بندی پروژه های حوزه راه و خطوط ریلی اخیرا گفته است که اولویت ها مورد توجه جدی دولت است و پروژه ها باید اولویت بندی شوند.
خیراله خادمی با اشاره به وضعیت موجود در زمینه منابع مالی تمام تلاش وزارت راه و شهرسازی جلوگیری از تعطیلی روند اجرای پروژه‌ها دانست و ادامه داد: در حال حاضر در زمینه تأمین منابع مالی برای اجرای پروژه‌ها با مشکل مواجه هستیم ولی با این وجود رویکرد دولت جلوگیری از تعطیلی پروژه‌ها است.
خادمی افزود: فرایند تحویل قیر به پیمانکاران حوزه راه سازی آغاز شده است و اجرای این طرح سرعت اجرای پروژه‌های حوزه راه را سرعت می‌دهد.
این در حالی است که خادمی در یک برنامه تلویزیونی نیز اخیرا با تاکید بر لزوم ریلی کردن حمل و نقل گفته است که متاسفانه فقط حدود ۱۱ تا ۱۲ درصد بار از طریق ریلی حمل و نقل می‌شود که این باید افزایش یابد.
وی با اشاره به اینکه ریل کشور در چشم انداز سال ۱۴۰۴ قرار است به ۲۵ هزار کیلومتر برسد، گفت: اکنون ۱۳ هزار و ۹۰۰ کیلومتر زیرساخت ریلی در کشور وجود دارد.
باید شرایط زیرساخت‌ها را اقتصادی کنیم تا سرمایه‌ها جذب شود
وی افزود: تقریبا همه آزاد راه‌ها را با مشارکت بخش خصوصی ساختیم و از طریق عوارضی که وضع می‌شود سرمایه گذار بخش خصوصی، منتفع می‌شود، اما در زمینه ریلی، چنین شرایطی وجود ندارد و این مشکلی برای جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی است. آقای خادمی ادامه داد: تنها راهی که برای ما باقی مانده است این است که از فاینانس‌های داخلی و خارجی استفاده کنیم که در این زمینه اقدامات خوبی را انجام دادیم.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور گفت: مجموع اعتباری که در سال برای توسعه شبکه ریلی داده می‌شود حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان است.
خادمی با بیان اینکه پس از انقلاب، توان اجرایی کشور در بخش ریلی افزایش پیدا کرده است، افزود: پیش از انقلاب، تقریبا همه روسازی مسیر ریلی کشور توسط متخصصان خارجی اجرا می‌شد، اما اکنون صفر تا ۱۰۰ آن با حضور متخصصان داخلی انجام می‌شود.
خادمی اضافه کرد: با منابع مالی کنونی، سالانه فقط حدود ۱۲۰ تا ۱۵۰ کیلومتر می‌توانیم راه ریلی بسازیم.
رئیس کمیته حمل و نقل کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز در اینباره گفته است که یکی از علل اصلی توسعه نیافتن حمل و نقل ریلی، جایگزینی اعتبارات است.
شادمهر کاظم زاده افزود: برای انجام نشدن برنامه‌های پیش بینی شده توسعه ریلی کشور، محدودیت‌های مالی را مطرح می‌کنند در حالی که در ماده ۷۰ قانون الحاق تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، به صراحت آمده است که ۲۰ درصد فروش نفت و گاز، اختصاصا برای تثبیت تعرفه، حق دسترسی و توسعه و نگهداری شبکه ریلی کشور باید منظور شود.
وی ادامه داد: اکنون ۸۹ درصد ارتباطات و حمل بار و مسافر، زمینی و یک درصد، هوایی و حدود ۱۰ درصد، ریلی است.
کاظم زاده افزود: در بند الف ماده ۵۲ قانون برنامه ششم توسعه به صراحت امده که دولت مکلف است نسبت به تضمین سرمایه گذاری اشخاص غیردولتی اقدامات لازم را انجام دهد.
وی اضافه کرد: همچنین یک درصد درآمد فروش سالانه سهم نفتی دولت باید به وزارت راه و شهرسازی تخصیص داده شود، اما این کار انجام نمی‌شود.
عضو کمیسیون عمران مجلس افزود: از نگاه قانونی، توان داخلی برای اجرای طرح های توسعه ای ریلی وجود دارد.
لزوم توجه به اولویت های ترانزیتی
این در حالی است که یک کارشناس حمل ونقل ریلی در اینباره گفت: جدا از بحث مالی که دولت برای توسعه زیرساخت ریلی صرف می کند، سرمایه بزرگی هم از بودجه های غیر دولتی داریم.
محمدحسین رضاییان افزود: تا کنون برای جذب مشارکت های غیر دولتی اعم از بخش های عمومی مانند آستان قدس، سپاه و بقیه نهادها و بودجه های مردمی، تلاش قابل توجه و کافی نداشتیم.
اتصال شبکه ریلی به مرزها یک الزام است
این در حالی است یک کارشناس حمل و نقل ریلی هم در ارتباط تلفنی با این برنامه گفت: بیشتر نگاه در سال‌های اخیر نگاه توسعه شبکه ریلی بوده و متاسفانه به موضوع حمل و نقل که هدف نهایی این اتصالات ریلی است توجه کافی نشده است.
که عباس قربانعلی بیگ ادامه داد: در توسعه شبکه ریلی به حدود ۵۰ درصد چشم انداز، اما در حمل و نقل فقط به ۳۰ درصد اهداف رسیدیم.
گفتنی است که بازار رقابت جهانی در حوزه حمل ونقل، ضرورت اتصال سریع تر به مرزها را ایجاد می کند . بهتر است که شبکه ریلی کشورمان را سریعتر به مرزها وصل کنیم تا از رقبایمان عقب نمانیم و مزیت رقابتی را نیز از دست ندهیم.
