آرمان طهرانی- روزنامه نگار/ اشاره: مرکز آمار ایران با اعلام نخستین نرخ تورم ماهانه پس از ۳ برابر شدن قیمت بنزین در ۲۴ آبان ماه گذشته مدعی شد که سطح عمومی قیمت‌ها در آذرماه تنها ۳.۲ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که در طول یک ماه گذشته به رغم وعده […]
آرمان طهرانی-
روزنامه نگار/
اشاره: مرکز آمار ایران با اعلام نخستین نرخ تورم ماهانه پس از ۳ برابر شدن قیمت بنزین در ۲۴ آبان ماه گذشته مدعی شد که سطح عمومی قیمت‌ها در آذرماه تنها ۳.۲ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که در طول یک ماه گذشته به رغم وعده های داده شده از سوی مسئولین در خصوص کنترل بازار، قیمت کالا و خدمات به روند رو به رشد مواجه هستند.
به گزارش«جمله»، مرکز آمار ایران آخرین وضعیت تورمی را در سه شاخص اعلام کرد. منظور از نرخ تورم نقطه‌ای، درصد تغییر عدد شاخص قیمت نسبت به ماه مشابه سال قبل است. بر این اساس، نرخ تورم نقطه‌ای در آذر ١٣٩٨ به عدد ٢٧,٨ درصد رسیده است؛ یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین ٢٧.٨ درصد بیشتر از آذر ١٣٩٧ برای خرید یک «مجموعه کالا و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند.
نرخ تورم نقطه‌ای گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی ها و دخانیات» با کاهش ٠.٨ واحد درصدی به ۲۸ درصد و گروه «کالاهای غیر خوراکی و خدمات» با افزایش ١.۵ واحد درصدی به ٢٧.٧ درصد رسیده است. این در حالی است که نرخ تورم نقطه‌ای برای خانوارهای شهری ٢٧,۶ درصد است که نسبت به ماه قبل ٠.۶ واحد درصد افزایش داشته است. همچنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ٢٨.٩ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ١.۶ واحد درصد افزایش دارد.
تورم ماهانه رشد کرد
منظور از نرخ تورم ماهانه، درصد تغییر عدد شاخص قیمت نسبت به ماه قبل است. نرخ تورم ماهانه آذر ١٣٩٨ به ٣,٢ درصد رسیده که در مقایسه با همین اطلاع در ماه قبل ١.۶ واحد درصد افزایش دارد.
تورم ماهانه برای گروه‌های عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» و «کالاهای غیر خوراکی و خدمات» به ترتیب ۴.١ درصد و ٢.٨ درصد بوده است.
این در حالی است که نرخ تورم ماهانه برای خانوارهای شهری سه درصد است که نسبت به ماه قبل، ١.۵ واحد درصد افزایش داشته است. همچنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ۴.٢ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ٢.۴ واحد درصد افزایش داشته است.
وضعیت تورم خوراکی‌ها
در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به گروه «سبزیجات » (گوجه فرنگی، کدوسبز، پیاز، لوبیا سبز) و گروه «میوه و خشکبار» (هندوانه، توت فرنگی) است.
در گروه عمده «کالاهای غیر خوراکی و خدمات» گروه «حمل ونقل شخصی» (بنزین، انواع اتومبیل سواری) و گروه «پوشاک و کفش» بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند.
همچنین گروه «گوشت قرمز، سفید و فرآورده آنها» (گوشت گاو، گوشت گوسفند، مرغ ماشینی) و گروه «ادویه و خوراکی‌های طبقه‌بندی نشده در جای دیگر» (رب گوجه فرنگی) نسبت به ماه قبل، کاهش قیمت داشته است.
دامنه تغییرات نرخ تورم سالانه در آذر امسال برای دهک‌های مختلف هزینه‌ای از ٣٩,۶ درصد برای دهک اول تا ۴١.۶ درصد برای دهک دهم متغیر بوده است. مرکز آمار ایران در حالی نرخ تورم آذر ماه را منتشر کرده که عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی پیشتر گفته بود:«تاثیر افزایش قیمت بنزین در تورم ۴ درصد در سال است.»
مرکز پژوهشهای مجلس قبل از افزایش قیمت بنزین در گزارشی گفته بود که با افزایش ۵۰ درصدی نرخ بنزین قیمت کالاها ۲/۶ درصد افزایش خواهد یافت.
در این میان آنچه که بیش از همه برای مردم اهمیت دارد، نه اعداد و ارقام مرکز آمار، بلکه واقعیت هایی است که با چشم خود در جامعه می بینند و آن را لمس می کند. از جمله این واقعیت ها افزایش بی حساب کتاب قیمت کالا خدمات است. این افزایش قیمت ها در حالی بر زندگی میلیون ها ایرانی زیر خط فقر تاثیر منفی گذاشته است که پس اعلام ناگهانی ۳ برابر شدن بهای بنزین، مسئولان ادعا کردند که اجازه نخواهند داد افزایش بهای بنزین بر مایحتاج ضروری مردم تاثیر بگذارد.
بعد از افزایش قیمت بنزین و شوک بنزینی به مردم، نگرانی ها و دغدغه های معیشتی شدت یافت.تنها سه روز بعد از افزایش قیمت بنزین و شدت یافتن نگرانی های مردم رهبر انقلاب از دغدغه اصلی صحبت کرده و فرمودند «مسئولین باید دقّت و مواظبت کنند، هرچه ممکن است از مشکلات این کار کم کنند. من دیدم در تلویزیون بعضی از مسئولین محترم آمدند گفتند که ما مراقبیم که این افزایش قیمت موجب افزایش قیمت اجناس و کالاها نشود؛ این مهم است چون الان گرانی هست، بنا باشد باز اضافه شود گرانی، این برای مردم خیلی مشکلات درست می‌کند.»
آغاز گرانی های بیشتر
وابستگی معیشت مردم به حامل های انرژی به ویژه بنزین نکته ای است که نیاز به کار کارشناسی ندارد و هر شخص عامی با کمترین اطلاعات از علم اقتصاد می داند تا زمانی که میان معیشت مردم و قیمت سوخت چسبندگی وجود دارد نمی توان انتظار داشت که افزایش قیمت بنزین بر روی قیمت سایر کالاها تأثیری نگذارد. برخلاف وعده مقامات مسئول مبنی بر حفظ ثبات قیمت کالاها و خدمات ،اکنون با گذشت یک ماه از ۳ برابر شدن بهای بنزین، موج جدید گرانی‌ها در کشور آغاز شده و معلوم نیست تا کجا ادامه خواهد داشت. در کنار مبحث افزایش ۳ برابری بنزین، برخی دیگر از موئلفه ها نیز در افزایش قیمت ها دخیل هستند. موئلفه هایی همچون سیاست خارجی کشور و سرنوشت نامعلوم FATF در مجمع تشخیص مصلحت و احتمال درج نام ایران در فهرست سیاه مبادلات بانکی بین المللی که می تواند موجب سقوط بیش از پیش ریال در مقابل دیگر ارزها باشد. با نگاهی به قیمت برخی کالاها قبل و پس از افزایش بهای بنزین به خوبی در میابیم که اکنون بازار شاهد افزایش قیمت ها است.
افزایش قیمت دلار تا مرز ۱۴ هزار تومان
اولین واکنش به افزایش قیمت بنزین مربوط به دلار بود و قیمت دلار و ارز به صورت روزانه بالا رفت. به گفته فعالان بازار ارز، چالش‌های داخلی تأثیر مستقیم در بازار ارز دارد؛ از همین جهت یکباره تقاضا برای خرید ارز بالا رفت و همین مساله باعث به هم خوردن عرضه و تقاضا شد تا جایی که دلار تا مرز ۱۴ هزار تومان هم بالا رفت.
سکه دومین بازاری بود که پس از اعلام خبر سهمیه‌بندی بنزین دچار نوسان شدند و تا چهار و نیم میلیون تومان بالا رفت، اما در هفته گذشته به‌محدوده چهار میلیون و ۱۵۰هزار تومان برگشت.
افزایش قیمت بنزین توانست منجر به افزایش نرخ تورم شود و از این کانال غیرمستقیم بر قیمت خودرو تاثیر بگذارد. به عنوان مثال قیمت خودروی پراید ۱۱۱ قبل از افزایش قیمت بنزین حدود ۴۷ میلیون تومان بود اما تنها دو هفته بعد از افزایش قیمت بنزین در ابتدای آذرماه، قیمت آن به ۵۲٫۵ میلیون تومان افزایش یافت و این دلیلی جز افزایش قیمت بنزین نداشت.در این میان برخی از نماینده های مجلس نیز نسبت به بی توجهی دولت به قیمت ها گلایه مند شدند .افزایش قیمت ها برخلاف وعده‌های ۲۴ ساعته دولت مبنی بر عدم افزایش قیمت ها و حتی دستوراتی برای کنترل قیمت ها در بازار همه حاکی از عدم تحقق این وعده دولت است.
در یک ماه اخیر بسیاری از کسب و کارها از رونق افتاده است. از جمله حوزه حمل و نقل شهری که با بحرانی جدی مواجه است. هزاران کارمند و کارگر که پس از ساعات کاری خود برای تامین مخارج سنگین زندگی با موتور و ماشین در کسب و کارهای اینترنتی همچون اسنپ یا پیک موتوری فعالیت می کردند، با ۳ برابر شدن قیمت بنزین دیگر نمی توانند دخل و خرجشان را با هم هماهنگ کنند. چرا که اینگونه کسب و کارها دیگر به صرفه نیستند.
در نهایت مسئولان به خواسته خود یعنی اجای طرح سهمیه بندی و افزایش ۳ برابری بهای بنزین رسیدند و دولت می تواند اکنون بخشی از کسری بودجه خود را از محل این درآمد تامین کند. اما نکته ای که باقی خواهد ماند این است که با تداوم روند سوءمدیریت ، تورم،تحریم، فساد و نابرابری اجتماعی چند درصد دیگر از جامعه قرار است تا سال آینده به اکثریت زیر خط فقر بپیوندند؟!
