سرویس فرهنگی همزمان با نودمین زادروز زنده یاد «سهراب سپهری» نخستین بخش از آلبوم صوتی نفیسی به بازار موسیقی آمد که «مینای مهتاب» نام داشت و گزیده‌ای بود از سروده‌های این شاعر و نقاش معاصر ایرانی؛با اجرای «مهرداد محمدپور» و همراهی موسیقی‌های زیبایی از Zbigniew Preisner- آهنگساز شهیر لهستانی- و Vassilis Saleas- نوازنده چیره‌دست کلارینت […]
سرویس فرهنگی
همزمان با نودمین زادروز زنده یاد «سهراب سپهری» نخستین بخش از آلبوم صوتی نفیسی به بازار موسیقی آمد که «مینای مهتاب» نام داشت و گزیده‌ای بود از سروده‌های این شاعر و نقاش معاصر ایرانی؛با اجرای «مهرداد محمدپور» و همراهی موسیقی‌های زیبایی از Zbigniew Preisner- آهنگساز شهیر لهستانی- و Vassilis Saleas- نوازنده چیره‌دست کلارینت اهل کشور یونان- که به علاقه‌مندان جدی شعر و موسیقی پیشکش شد و در مدت کوتاهی توانست، توجه بسیاری از شیفتگان ادبیات این سرزمین را به خود جلب کند و به تدریج در کانون توجه آنها قرار گیرد.
اثر یاد شده که به صورت موسیقی گفتار و با هدف ایجاد فضای ذهنی امن و آرام درعموم مخاطبان به ویژه شنوندگان حرفه‌ای این گونه آثار تولید شده؛ مجموعه‌ای است شامل دو حلقه لوح فشرده صوتی، که خوانش سی قطعه از اشعار گرد آمده در «هشت کتاب» سهراب را به دوستدارانش ارائه کرده است. شعرهایی از دفترهای «صدای پای آب»، «حجم سبز»، «مرگ رنگ»، «زندگی خواب‌ها»، «آوار آفتاب» و «ما هیچ ما نگاه».
البته ناگفته نماند دومین بخش از آلبوم صوتی مذکور که در آینده نزدیک منتشر می‌گردد؛ خوانش دفتر «مسافر» به طور کامل و نیز سروده‌هایی از دفتر «شرق اندوه» را به مخاطبان این شاعر پر آوازه، تقدیم خواهد کرد.
آنچه مینای مهتاب را از سایر آثار مشابهی که در این زمینه تولید شده‌اند؛ متمایز و ممتاز کرده است می‌توان این گونه برشمرد:
انتخاب و تدوین صحیح موسیقی‌های متن اثر یاد شده و انطباق دقیق آنها، با فضای حاکم بر شعرها که بسیار هوشمندانه صورت گرفته است؛ به گونه ای که شنوندگان غیر حرفه‌ای موسیقی و در بسیاری از موارد حتی شنوندگان حرفه‌ای آن نیز ممکن است تصور کنند موسیقی‌های مذکور صرفا برای همین شعرها ساخته شده‌اند؛ زیرا مدت زمان هر موسیقی، با توجه به این که شعر مورد نظر کوتاه باشد یا بلند، کاهش یا افزایش می‌یابد. البته مخاطبان حرفه‌ای موسیقی، به جای بررسی کمی و کیفی تغییرات اعمال شده بر موسیقی‌ها، بیشتر ترجیح می‌دهند از شنیدن آن لذت ببرند. به عنوان مثال می‌توان به شعر آب اشاره نمود؛ که موسیقی انتخاب شده برای آن، از ساخته‌های Vassilis Saleas است.
انطباق کامل لحن، زبان و موسیقی درونی شعرها، با لحن، زبان و ریتم موسیقی‌های انتخاب شده برای آنها، به گونه‌ای که تلفیق این دو، به گوش هر شنونده‌ای خوشایند باشد و هربار که به آن گوش می‌سپارد، ظرافت‌های بیشتری از این تلفیق متناسب و متجانس، درک کند.
به عنوان مثال می‌توان به شعر ندای آغاز اشاره کرد؛ که موسیقی متن آن از ساخته‌های Zbigniew Preisner انتخاب شده است.
ایجاد حس آرامش روانی و افزایش قدرت تمرکز ذهنی شنوندگان از طریق شعر و موسیقی، به گونه‌ای که شنیدن مستمر آن، علاوه بر کاهش هیجانات درونی و ایجاد تعادل در ریتم بدن، حس تخیل و قدرت تفکرشان را تقویت نماید و استرس ناشی از تنش‌های روزمره را از آنها دور کند تا برای لحظاتی هم که شده، به خوابی عمیق فرو بروند. هر یک از بیست قطعه ارائه شده در نخستین لوح فشرده صوتی مینای مهتاب، دارای این ویژگی هستند.
ایجاد انگیزه در شنوندگان جهت انس و الفت هر چه بیشتر آنان با شعر و ادبیات ایران به منظور درک صحیح معانی و مفاهیم عمیق نهفته در آن.
تنوع لحن و زبان در موسیقی متن مینای مهتاب- که عدد آن به چهل قطعه می‌رسد- نه تنها احتمال یکنواخت شدن محتوای آن را برای شنونده، بسیار کاهش می‌دهد بلکه گوش سپردن به آن در دراز مدت نیز وی را دچار دلزدگی نمی‌کند؛ چون هر لحظه که در پی آرامش باشد، می‌تواند از شنیدنش لذت ببرد.
البته بر اساس نتایج حاصل از نظر سنجی‌های به عمل آمده؛ که پیش از انتشار نسخه فیزیکی اثر یاد شده صورت گرفت، و طی آن، بازخوردهای پنجاه نفر از علاقه‌مندان جدی شعر و موسیقی -که در میان آنها تعدادی از روانپزشکان و روانشناسان نیز شرکت داشتند- مورد بررسی و ارزیابی دقیق قرار گرفت؛ مشخص شد:
بهترین زمان شنیدن محتوای هر یک از لوح‌های فشرده صوتی مینای مهتاب، متناسب با فعالیت مغز و ریتم بدن، متغیر است. به عنوان مثال نخستین لوح فشرده این مجموعه را باید وقتی شنید که مغز در حال استراحت و ریتم بدن کند است. زمانی بین ساعت‌های ۱۴ تا ۱۶ و از ساعت ۲۲به بعد.
دومین لوح فشرده آن را نیز- که در بیست قطعه ارائه شده و با شعر «سوره تماشا» آغاز می‌شود- وقتی که نشاط و هیجان درونی، ریتم بدن را به طور طبیعی افزایش می‌دهد. زمانی بین ساعت‌های ۸ تا ۱۴ و ۱۶ تا ۲۲٫ بنابراین لوح فشرده مذکور را، در حال انجام امورات روزمره حتی داخل اتومبیل هنگام رانندگی نیز می‌توان شنید.
البته استثنائاتی نیز در زمان شنیدن هر یک از لوح‌های فشرده صوتی مینای مهتاب وجود دارد که از دایره شمول کلی آن خارج است. مثلا وقتی شنونده در هر لحظه از شبانه‌روز، به هر دلیلی بخواهد با خودش خلوت کند. در چنین موقعیتی که ریتم بدن به طور طبیعی کاهش می‌یابد، شنیدن نخستین لوح فشرده اثر یاد شده، بهترین پیشنهاد برای وی خواهد بود.
البته عکس این موقعیت نیز صادق است؛ به این معنا که ممکن است موضوعی در نیمه‌های شب، موجب شعف و شادمانی شنونده گردد. در این حالت که ریتم بدن متناسب با وضعیت ایجاد شده، افزایش می‌یابد، بهترین پیشنهاد برای وی، گوش سپردن به دومین لوح فشرده آلبوم مذکور است.
آلبوم صوتی مینای مهتاب -که به منظور ایجاد زبانی مشترک میان شعر و موسیقی تولید شده است- می‌کوشد تا علاوه بر تحریک قاعده مند حس تخیل و قدرت تفکر مخاطبانش، نویدبخش آرامش روانی پایداری نیز برای آنان باشد و با بهره‌گیری صحیح از ظرفیت‌های کمتر شناخته شده این دو عنصر خیال‌انگیز، ذهن شنوندگانش را به مرور زمان، از تنش‌های مختلف عصبی پالایش کرده و زمینه‌ساز کاهش تدریجی آسیب‌های احتمالی ناشی از اختلالات روانی و رفتاری، ابتلا به افسردگی و نیز موجب کنترل خشم در آنها شود. بنابراین همه کسانی که جهت حفظ و ارتقای هرچه بیشتر سلامت روان خود، گوش سپردن به شعر و موسیقی را برمی‌گزینند مخاطب همیشگی مینای مهتاب هستند.
