زهرا ایران‌شاهی/ در سال‌های گذشته به‌دلیل گرایش مردم به خودروی شخصی، سهم حوزه حملونقل عمومی در بین مردم کاهش چشمگیری پیدا کرده است. این روزها اما همزمان با افزایش قیمت سوخت، استفاده از خودروهای شخصی کاهش یافته است. این در حالی است که اگر استقبال مردم از ناوگان حملونقل عمومی افزایش یابد، […]
زهرا ایران‌شاهی/
در سال‌های گذشته به‌دلیل گرایش مردم به خودروی شخصی، سهم حوزه حملونقل عمومی در بین مردم کاهش چشمگیری پیدا کرده است. این روزها اما همزمان با افزایش قیمت سوخت، استفاده از خودروهای شخصی کاهش یافته است. این در حالی است که اگر استقبال مردم از ناوگان حملونقل عمومی افزایش یابد، لازم است علاوه‌بر آنکه باید ظرفیت‌های این حوزه بیشتر شود، کیفیت ارائه خدمات هم باید نسبت به سال های قبل به مسافران افزایش پیدا کند. طبق آمارِ یک ماه گذشته- که متاثر از مساله گران شدن بنزین است- ضریب اشغال ناوگان اتوبوسرانی از ۳۶ درصد به ۵۰ درصد رسیده است. این در حالی است که رشد حمل ونقل عمومی در ایران، با ورود استارتاپ‌ها در حوزه مسافری و همچنین نصب سامانه سپهتن بر ناوگان جاده‌ای دچار تحولات اساسی‌تری خواهد شد. حالا اما رییس سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای کشور، بر توسعه راهکارهای اقتصادی شدن حمل و نقل مسافربری از سوی تشکل ها و انجمن های صنفی این بخش و مديران و مسئولان ذی‌ربط تاکید کرده است. عبدالهاشم حسن نیا، اقتصادی شدن بخش حملونقل مسافربری جاده‌ای را منوط به ایجاد راهکارهایی برای افزایش ارزش افزوده در سرمایه‌گذاری در این بخش می داند. گفتنی است که انجمن‌ها و تشکل‌های صنفی بخش حمل و نقل مسافربری با تقویت نظارت بر نحوه عملکرد شرکتهای حمل و نقل و رانندگان می توانند زمینه‌های ارتقای رضایتمندی مسافران را از ناوگان عمومی حمل و نقل جاده ای فراهم آورند. همچنین در بخش حمل و نقل مسافربری دو عامل زمان سفر و ایمنی از اهمیت خاصی برای خدمات گیرندگان برخوردار است و در راستای ارتقای خدمات در این دو عامل لازم است که راهکارهای مناسبی در این زمینه اتخاذ شود. بنابراین بازنگری ضوابط طرح شبکه سير شرکتهای مسافربری یکی دیگر از موضوعات مهمی است که با مشارکت و همفکری نمایندگان اصناف و انجمن ها در راستای برطرف شدن چالش‌ها و مشکلات بخش جاده ای می تواند حل کننده باقی مشکلات بخش جاده ای باشد.
لزوم توجه به اصل رقابت‌پذیری
توسط شرکتهای مسافربری
این در حالی است که اخیرا مدیرکل حملونقل مسافر سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای از رشد ۸ درصدی ناوگان عمومی جاده‌ای در ۹ ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر داد و گفت: تعداد جابجایی مسافر در این مدت از ۹۲ میلیون نفر به ۱۰۰ میلیون نفر افزایش یافته است.
داریوش باقرجوان با اشاره به تاثیر متعادل سازی قیمت سوخت بر سفرهای ناوگان حملونقل عمومی جاده‌ای اظهار داشت: این اقدام از سوی دولت با توجه به زیرساخت‌های مناسب موجب ارتقا بهره‌وری و وجاهت حملونقل عمومی مسافر در بخش جاده‌ای شده است. به طوریکه پس از تغییر نرخ بنزین، بررسی‌ها حاکی از رشد ۸ درصدی ظرفیت و فعالیت ناوگان حملونقل عمومی جاده‌ای نسبت به مدت مشابه سال گذشته است.
وی افزود: به رغم اینکه در ۹ ماهه سال قبل ۹۲ میلیون نفر از طریق ناوگان حملونقل عمومی جاده‌ای جابجا شدند، امسال این تعداد به ۱۰۰ میلیون نفر رسیده است که عمده تغییرات بعد از تغییر قیمت بنزین رخ داده است.
مدیرکل حملونقل مسافر سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای با بیان اینکه «با مدیریت و بهره‌وری مناسب‌تر می‌توان ظرفیت پر شده صندلی‌‌های اتوبوس‌ها را از ۶۰ درصد به ۹۰ و حتی ۱۰۰ درصد رساند و تعداد سفر را افزایش داد» گفت: با استفاده از چند راننده و مدیریت مناسب‌تر بر ناوگان می‌توان علاوه بر افزایش ظرفیت، شاخص بهره‌وری در حملونقل عمومی جاده‌ای مسافر را نیز طی یک بازه زمانی یکساله دوبرابر کرد.
باقرجوان در ادامه گفت: در صورت افزایش دو برابری بهره‌وری در حملونقل جاده‌ای تعداد سفرهایی که با استفاده از ناوگان حملونقل عمومی مسافر انجام می‌شود از ۱۸ میلیون به ۳۶ میلیون در سال افزایش می‌یابد که افزایش درآمد و دست‌مزد شرکت‌ها و رانندگان را هم به همراه دارد.
وی بر ارتقا سطح خدمات شرکت‌ها، نحوه معاشرت و ارتقا مهارت رانندگان ناوگان حملونقل عمومی برون‌شهری تاکید کرد و گفت: در حال حاضر سطح خدمات برخی شرکت‌ها به گونه‌ای شده است که مسافر می‌تواند قبل از خرید بلیت داخل اتوبوس را به صورت اینترنتی ملاحظه کند.
مدیرکل حملونقل مسافر سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای اظهار داشت: شرکت‌ها و تعاونی‌ها با اعتماد سازی می توانند سهم ناوگان حملونقل عمومی در سفرهای برون‌شهری را به حداقل ۶۰ درصد تردد‌های جاده‌ای تبدیل کنند که درصورت دستیابی به چنین آماری ظرف یک سال، به شرایط ایده‌‌آل در کاهش ترافیک، صرفه جویی در مصرف سوخت، کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی و کاهش تصادفات و تلفات رانندگی دست خواهیم یافت.
باقرجوان راهکار جلوگیری از بازگشت مردم به خودرو شخصی را تمکین از اصل رقابت‌پذیری عنوان کرد و افزود: سرمایه‌گذاران و بخش خصوصی باید، حملونقل ریلی و هوایی، همچنین خودرو شخصی را به عنوان مُد مطلوب مردم برای سفرهای شخصی، تلقی کنند. همچنین شرایط را به گونه‌ای رقم بزنند که بهره‌وری پایدار در حوزه حملونقل عمومی جاده‌ای برقرار باشد.
وی خاطرنشان کرد: باید با رصد به موقع بازار، ارتقا سطح خدمات، ایمنی حملونقل، مشتری مداری و شرایط خاصی که برای مشتریان قائل می‌شویم، مشتریان را خود را حفظ کرده و گام‌های بعدی در این راستا برداشته شود.
مدیرکل دفتر حملونقل مسافر سازمان راهداری و حملونقل جاده‌ای یادآور شد: علاوه بر اینکه سازمان به عنوان سیاست گذار به عنوان ناظر نیز مشارکت دارد، ارتباط و همفکری مطلوبی با سرمایه گذاران و فعالان این بخش برقرار است. گفتنی است که طبق آمار تا یکی دو ماه گذشته، ضریب جابه‌جایی مسافران در حوزه حمل و نقل عمومی جاده‌ای ۱۵ درصد عنوان شده است که می توان امیدوار بود که با طرح هایی که در ابتدای این گزارش گفتیم سازمان راهداری در حال انجام آن است، بتوانیم این ظرفیت را به ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش دهیم. با انجام این طرح ها، علاوه بر صرفه‌جویی ۳۵ تا ۳۸ لیتری سوخت در هر سفر، میزان تصادفات خودروهای شخصی نیز کاهش خواهد یافت.
