ماهور مهراد/ استارت آپ، واژه ای است که آن را به فارسی شرکت نوپا ترجمه کرده‌اند. اگر چه در تعریف استارت آپ بر این مساله تاکیدی وجود ندارد که الزاما فعالیت آن در حوزه تکنولوژی یا فن آوری اطلاعات باشد، اما به دلیل اینکه بسیاری از استارت آپ ها در سال های اخیر، حول این […]
ماهور مهراد/
استارت آپ، واژه ای است که آن را به فارسی شرکت نوپا ترجمه کرده‌اند. اگر چه در تعریف استارت آپ بر این مساله تاکیدی وجود ندارد که الزاما فعالیت آن در حوزه تکنولوژی یا فن آوری اطلاعات باشد، اما به دلیل اینکه بسیاری از استارت آپ ها در سال های اخیر، حول این زمینه‌ها شکل گرفته‌اند، گاهی در تعریف استارت آپ به این موضوع هم اشاره می‌شود که استارت آپ باید در حوزه فن آوری‌های نوین فعال باشد. اگرچه صرف وجود خلاقیت و نوپا بودن ایده، می توان آن را استارت آپ نامید.
با این مقدمه، وجود استارت آپ در حوزه دریایی که دروازه ورودی و خروجی کشورها است، می تواند علاوه بر جذابیت فراوان، روابط شغلی را در سطح بین المللی ایجاد کند و به این ترتیب موفق هم شود. در همین زمینه سال گذشته رویداد استارت‌آپ دمو اپلیکیشن دریایی برگزار شد و طرحهای شرکت کنندگان نیز مورد ارزیابی دقیق سرمایه‌گذاران قرار گرفت.
ضمن اینکه اسفندماه سال گذشته نیز نخستین استارت آپ پیشرانه‌های دریایی با حمایت گروه دریایی ستاد توسعه فناوری‌های فضایی و حمل و نقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری با ارائه ۳۲ طرح برگزار شد. ۶ ایده از طرحهای شرکت کننده در این استارت آپ، پس از دو مرحله داوری به عنوان طرحهای برتر انتخاب شدند.
«هوشمندسازی پیشرانه‌های دریایی»، «هوشمندسازی بنادر کشور»، «جایگاه سیستم رانش در بهره وری ناوگان دریایی کشور»، «انتقال قدرت»، «پیشبرنده ها»، «پایش و نگهداری» از مهمترین نیازهای صنعت پیشرانه‌های دریایی است که سرمایه گذاران نیز تمایل بیشتری به سرمایه گذاری در این موضوعات دارند.
این در حالی است که قرار است با حمایت گروه دریایی ستاد توسعه فناوری‌های فضایی و حمل و نقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، تعدادی از استارتاپ های حوزه دریایی در مسیر تجاری شدن قرار بگیرند و همچنین قرار است در پنجمین نمایشگاه دریایی امسال ۲۱۱ استارتاپ دریایی برای توسعه صنعت حمل‌و نقل دریایی شناسایی و معرفی شوند. این استارت آپ‌ها در زمینه تقویت صنعت دریایی، مدیریت زیرساخت و شناورهای دریایی، تامین و نگهداشت نیروی دریایی و بهبود عملکرد دریانوردان ایده‌های خود را ارائه می‌دهند.
سیاست‌ها و برنامه‌های اقتصادی نوین دولت برای تقویت بخش دریایی و صنایع فراساحل که در قالب واسپاری امور غیرحاکمیتی به بخش خصوصی و کاهش تصدی‌گری دولت نمایان شده است، امیدواری و انگیزه قوی و جدی در فعالان این حوزه ایجاد کرده است. با این حال قوانین دریایی کشور به سال ۴۳ باز می‌گردد و هیچ تغییری در قوانین و مقررات بر اساس شرایط جدید به وجود نیامده است. در سال ۸۷ قانون اصلاح توسعه صنایع دریایی و بخش حمایتی مربوط به آن شکل گرفت اما آنطور که لازم است اصلاحاتی در این زمینه انجام نشد. بنابراین اصلاح قوانین در حوزه دریاها ظرفیت دریایی کشور را افزایش داده که در دوران تحریم‌ها می‌تواند به عنوان راهی برای افزایش ظرفیت بنادر کشور باشد.
این در حالی است که به گفته مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی ۱۹ قرارداد سرمایه گذاری با بخش خصوصی به مبلغ ۱۸ هزار میلیارد ریال منعقد شده است. چنین قراردادهایی هرکدام ایجاد یک استارت آپ جدید با حضور بخش خصوصی را هدف قرار داده اند.
محمد راستاد با بیان اینکه سیاست سازمان بنادر و دریانوردی به استثنای زیربناها، ایجاد روبناها و تجهیزات از طریق جذب سرمایه گذاری توسط بخش خصوصی است، اظهار کرد: پروژه های توسعه ای این سازمان در راستای همین سیاست و با هدف ارتقای ظرفیت عملیاتی بنادر کشور به امضا می رسد.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با بیان اینکه بنادر کوچک به بخش خصوصی واگذار می شود، تصریح کرد: استفاده از توانمندی های بخش خصوصی برای ایجاد زیرساخت های گردشگری دریایی ضروری است و با اعطای تسهیلات کم بهره به سرمایه گذاران بخش خصوصی می توان از ظرفیت های خوب گردشگری دریایی استفاده برد و آن را فعال کرد.
ظرفیت‌های حوزه بندری و دریایی موجب ورود موفقیت آمیز استارتاپ‌ها به این بخش می‌شود
رییس مرکز توسعه فناوری و صنایع پیشرفته وزارت صنعت، معدن و تجارت در اینباره گفت: نیازسنجی درست، کشف ضرورت ها، تعریف بازار و حمایت لازم از سوی دستگاه های متولی، عوامل موفقیت فعالیت شرکت های استارتاپی در حوزه دریایی است.
حسن آقاکثیری در مورد ورود استارتاپ ها به حوزه بندری و دریایی با توجه به ظرفیت‌های مختلف کشور در این بخش، اظهار کرد: اساسا شرکت های استارتاپی برای رفع نیازها ایجاد می شوند و فعالیت می کنند و برای ورود آن ها به حوزه بندری و دریایی در ابتدای امر باید نیازسنجی لازم صورت گیرد و در جهت رفع این نیازها با ایجاد و فعالیت استارتاپ‌ها اقدام کرد.
وی ادامه داد: پس از نیازسنجی در حوزه بندری و دریایی، باید به مقوله بازار در این بخش توجه و وضعیت درآمدزایی و نحوه حمایت از شرکت‌های نوپا جهت فعالیت در حوزه بندری و دریایی را مشخص کرد.
رییس مرکز توسعه فناوری و صنایع پیشرفته وزارت صنعت، معدن و تجارت با تاکید بر اینکه برای حضور موفق استارتاپ‌ها در حوزه بندری و دریایی باید به “اصل بقای بازار” توجه داشت، گفت: زمانی که بحث صنعتی شدن مطرح شد میزان نیاز جامعه بشری به کالاهای صنعتی تا حدی بود که هر کالای تولید شده خریداری می شد و پس از این مرحله در بازار اشباع به وجود آمد و تولیدکنندگان دریافتند که باید به مواردی نظیر کیفیت، قیمت کالا، نوآوری و…به منظور بقا در بازار توجه کنند.
ضرورت حمایت لازم از سوی دستگاه های مختلف برای فعالیت استارتاپ‌ها
وی ادامه داد: پس از نیازسنجی و تعریف بازار فعالیت برای شرکت‌های استارتاپی در حوزه بندری و دریایی باید حمایت لازم از سوی دستگاه های مختلف از جمله سازمان بنادر و دریانوردی، صندوق نوآوری و شکوفایی و…مدنظر قرار گیرد و به ظرفیت هایی از جمله قانون حمایت از شرکت های دانش بنیان توجه شود.
گفتنی است که به طور کلی استارت آپ کسب و کاری است که قصد دارد ارزش آفرین باشد، پایداری برای اعضای آن دغدغه است و فرصت جو است اما فرصت طلب نیست، الزاماً مقیاس پذیر نیست. اگر چه طبیعتاً مقیاس پذیری برای آن مزیت و مطلوب است. پس اگر مادر یک خانواده کسب و کاری نوپایی ایجاد کند که فقط هزینه ماهیانه آنها را تامین کند و هرگز بزرگ نشود، همین که پایدار باشد، یک استارت آپ است. این شغل ممکن است مبتنی بر تکنولوژی های نوین باشد یا نباشد. نهایتا کسب و کاری است که هنوز در شرایط ابهام است و دوران نوزادی و کودکی خود را طی می‌کند.
