زهرا ایران‌شاهی/ حمل ونقل جاده ای چه در بخش مسافری و چه در بخش باری با مشکلاتی نظیر مستهلک بودن ناوگان جاده ای و کارامد نبودن جاده ها به دلیل نواقص ایمنیِ موجود در آنها رو به رو است. درواقع بیش از ۳۰ درصد ناوگان باری جاده ای کشور فرسوده و مستهلک است و هزینه […]
زهرا ایران‌شاهی/
حمل ونقل جاده ای چه در بخش مسافری و چه در بخش باری با مشکلاتی نظیر مستهلک بودن ناوگان جاده ای و کارامد نبودن جاده ها به دلیل نواقص ایمنیِ موجود در آنها رو به رو است. درواقع بیش از ۳۰ درصد ناوگان باری جاده ای کشور فرسوده و مستهلک است و هزینه سوخت- بویژه با افزایش قیمت سوخت در روزهای اخیر- و نگهداری و استهلاک این وسایل فرسوده بسیار بالانر از وسایل نو با فناوری های جدید است. این در حالی است که به زعم کارشناسان حمل ونقل جاده ای، استراتژی، نوسازی ناوگان جاده ای باید به برنامه راهبردی برای ساماندهی ناوگان جاده ای تغییر یابد و اصولا با توجه به شرایط حاکم بر اقتصاد کشور، اقدام در جهت نوسازی ناوگان و جایگزینی وسیله نو به جای وسیله اسقاط شده و کهنه، امری نشدنی است.
به گزارش جمله، حمل ونقل جاده ای در واقع با دو چالش اصلی مواجه است. نخست آنکه عمر ناوگان حمل و نقل کشور بسیار بالا است و بهتر است سیاستگذاری‌ها به سمتی سوق پیدا کند تا نوسازی کامیون‌ها در دستور کار قرار گیرد. اما با توجه به منابع کم دولت، کاهش درآمدهای نفتی و هزینه بالای خرید یک دستگاه کامیون استاندارد در حد و اندازه‌های ترانزیت جهانی، چگونه می‌توان نوسازی ناوگان حمل و نقل کشور را در دستور کار قرار داد؟
محمدرضا کامیاب یک کارشناسِ پیشکسوتِ حمل ونقل جاده ای است که در اینباره به خبرنگار ما می گوید: به نظر می‌رسد که تا به حال، اعطای سوخت ارزان به کامیون‌ها سبب شده تا سرمایه‌گذاری‌ها در این بخش از مزیت بیفتد. وقتی قیمت سوخت در ایران پایین‌تر از کشورهای منطقه و میانگین قیمت‌های جهانی باشد طبیعی است که برای دارندگان کامیون صرفه اقتصادی ندارد تا به دنبال نوسازی خودرو تجاری خود بروند. به همین خاطر است که یک دستگاه کامیون با عمر ۳۰ساله و قیمتی زیر ۵۰ میلیون تومان می‌تواند با توجه به قیمت پایین سوخت، با کامیونی که ۴۰۰ میلیون تومان قیمت دارد رقابت کرده و درآمد برابری را کسب کند. در چنین شرایطی آیا برای دارنده کامیون قدیمی صرفه اقتصادی دارد که ۴۰۰ میلیون تومان هزینه کرده، خودرو تجاری خود را نوسازی کند و زیر بار قسط برود.
این در حالی است که سازمان راهداری نیز در جهت اجرای برنامه‌های ارتقای ایمنی و كاهش سوانح جاده‌ای و همچنین اقتصادی کردن حمل ونقل جاده ای در کشور قدم های مثبتی را برداشته است. در همین ارتباط، رئیس سازمان حمل ونقل جاده ای در هشتمین نشست کمیته راهبری حمل و نقل جاده ای بخش مسافربری بر بررسی راهکارهای اقتصادی شدن حمل و نقل مسافربری از سوی تشکل ها و انجمن های صنفی این بخش و مديران و مسئولان ذ‌ی‌ربط تاکید کرده است.
عبدالهاشم حسن نیا اظهار داشت: برای اقتصادی شدن بخش حمل و نقل مسافربری جاده‌ای باید راهکارهایی ارائه شود که ضمن ایجاد ارزش افزوده در سرمایه گذاری انجام شده در این بخش در بلندمدت به نفع اقتصاد ملی و اشتغال در کشور باشد.
وی افزود: انجمن‌ها و تشکل‌های صنفی بخش حمل و نقل مسافربری با تقویت نظارت بر نحوه عملکرد شرکتهای حمل و نقل و رانندگان مي توانند زمینه‌های ارتقای رضایتمندی مسافران را از ناوگان عمومی حمل و نقل جاده ای فراهم آورند.
حسن نیا ضمن تقدیر و تشکر از همکاری و مشارکت اصناف بخش مسافربری در کار عظیم جابه‌جایی زائران اربعین حسینی افزود: یکی از دلایل موفقیت در اجرای این طرح عظیم، مدیریت و برنامه ریزی جامع در این طرح بوده است، كه از حداکثر ظرفیت ناوگان عمومی به ویژه ناوگان اتوبوسی استفاده بهینه به عمل آمد. بر اساس این گزارش، مهران قربانی، معاون حمل و نقل سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای طی سخنانی اظهار داشت :در بخش حمل و نقل مسافربری دو عامل زمان سفر و ایمنی از اهمیت خاصی برای خدمات گیرندگان برخوردار است و در راستای ارتقای خدمات در این دو عامل می بایست راهکارهای مناسب اتخاذ شود.
وي افزود: بازنگری ضوابط طرح شبکه سير شرکتهای مسافربری یکی دیگر از موضوعات قابل بررسی در این نشست بوده است که با مشارکت و همفکری نمایندگان اصناف و انجمن ها ،در راستای برطرف شدن چالشها و مشکلات موجود در بخش گام‌های خوبی برداشته شود.
این گزارش حاکی است ،داریوش باقرجوان مدیرکل دفتر حمل و نقل مسافر سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای ،در ابتدای این نشست گزارشی از طرح جابه جایی زائران اربعین حسینی در سال جاری بیان کرد و افزود: با ایجاد ساختار تشکیلاتی منسجم در طرح حمل و نقل زائران اربعین حسینی با وجود افزایش دوبرابری زائران جابه‌جا شده با ناوگان عمومی حمل و نقل جاده‌ای نسبت به سال گذشته جابه‌جایی‌ها به نحو مطلوبی در سراسر کشور انجام شد.
وی افزود :با مدیریت و کنترل لحظه‌ای ناوگان اتوبوسی از طریق سامانه سپهتن، استقرار مدیران کل استانی در پایانه های مسافربری کشور، بهره گیری از حداکثر ظرفیت سرویس دهی ناوگان عمومی ،کار عظیم جابه‌جایی بالغ بر سه و نیم میلیون نفر زائر به انجام رسید. گفتنی است، در ادامه این نشست نمایندگان تشکل ها و انجمن های صنفی نظرها و پیشنهادهای خود را در زمینه بهبود خدمات رسانی به زائران در سال آینده بیان کردند.
این در حالی است که سازمان راهداری نیز در جهت اجرای برنامه‌های خود قدم های مثبتی را برداشته است. طرح کلید به کلید نوسازی ناوگان حمل و نقل مسافری یکی از این برنامه هاست که اگرچه بنا بر شرایط اقتصادی کشور به کندی پیش می رود اما این طرح به صورت پکیج مشترک نوسازی ناوگان در حال پیگیری است.
سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای هم به عنوان یکی از دستگاه‌ها که به نوسازی ناوگان جاده‌ای توجه دارد، در این حوزه در حال انجام وظیفه است اما کار اصلی در وزارت صنعت، معدن و تجارت در حال پیگیری است که امیدواریم با توجه به اینکه طرح کلید به کلید، طرح ریاست جمهوری است، هر چه زودتر نتایج آن مشخص و نوسازی ناوگان جاده‌ای انجام شود.
بنابراین اگرچه که در بحث نوسازی ناوگان جاده‌ای شاهد بروز کندی هستیم اما امیدواریم شرایط ناوگان در حمل و نقل عمومی جاده‌ای کالا و مسافر بهتر شود. ضمن اینکه استقبال از ناوگان حمل و نقل عمومی مسافری جاده‌ای افزایش یافته اما طبق آمار استقبال از حمل و نقل عمومی جاده‌ای تا اندازه‌ای افزایش داشته و به نظر می‌رسد که سرمایه‌گذاران این بخش باید تلاش بیشتری داشته باشند. اگر شبکه حمل و نقلی منظم و با کیفیت بین جاده‌ای برقرار باشد، استقبال مردم و تقاضای سفر مدام افزایش می‌یابد از سوی دیگر وقتی شأن و امنیت مسافر حفظ شود، قطعا استقبال مردم از حمل و نقل عمومی جاده‌ای مناسب‌تر خواهد بود. این در جالی است که همچمام استقبال از حمل ونقل شخصی به دلیل صرفه بیشتر اقتصادی نسیت به حمل وقنل عمومی جاده و ریلی بالاست و این خود می تواند زنگ خطری در زمینه عدم تجهیز مناسب جاده ها به مصائل ایمنی باشد که در دو سه سال اخیر بیشتر به آن توجه شده است.
