منتقدان روزنامههای خارجی و مجلات معتبر سینمایی فیلم جدید سعید روستایی را که به عنوان نماینده ایران در بخش رقابتی هفتادوپنجمین دوره از جشنواره کن حضور دارد، تحسین کردند. «برادران لیلا» درحالی نخستین نمایش خود در جشنواره کن را پشت سر گذاشت که تمجیدهای منتقدان، فیلم را تا اندازههای یکی از بختهای کسب جایزه، بالا […]
منتقدان روزنامههای خارجی و مجلات معتبر سینمایی فیلم جدید سعید روستایی را که به عنوان نماینده ایران در بخش رقابتی هفتادوپنجمین دوره از جشنواره کن حضور دارد، تحسین کردند. «برادران لیلا» درحالی نخستین نمایش خود در جشنواره کن را پشت سر گذاشت که تمجیدهای منتقدان، فیلم را تا اندازههای یکی از بختهای کسب جایزه، بالا برده است.
تازهترین ساخته سعید روستایی در سالن گرند لومیر کاخ جشنواره کن به نمایش گذاشته شد و پس از اکران، «پیتر بردشاو» منتقد ارشد سینمایی گاردین با دادن امتیاز بسیار خوب چهار ستاره (از پنج ستاره) با تمجید از بازی ترانه علیدوستی در نقش لیلا و همچنین تیم بازیگری قدرتمند «برادرن لیلا» درباره این فیلم نوشت: سعید روستایی، فیلمساز ایرانی، یک درام خانوادگی بزرگ، جذاب و شخصیت محور را به سبک ایتالیایی-آمریکایی با اجراهای خشن، صحنه عروسی بزرگ و صحنههایی یادآور فیلمهایی چون «روکو و برادرانش» از «ویسکونتی» و «پدرخوانده» ساخته «کاپولا» ارائه میکند. حتی پیرنگی از آثار «آرتور میلر» را در میان سرزنش های عصبانی و دردناک فیلم میتوان دید.
بازیگران انرژی فوقالعاده و تفاوتهای ظریف زیادی را به روح نقشهای خود میدمند. هر شخصیت مملو از تناقض است، برای خانواده یا منافع خود میجنگد و در عین حال میداند که بندرت دارد کار درست را انجام میدهد. هر چند لیلا یک فیلم کامل نیست و گاهی به یک ملودرام نزدیک میشود و گاهی از نظر فنی کمی شلخته است، اما یک فیلم عالی است؛ هم از نظر ابعاد و هم از نظر داستان و روایت سختیهای بیشمار یک خانواده. روستایی به عنوان یک فیلمساز آن قدر هدف رفیع و گستردهای دارد که حتی اگر گاهی غافل شود باز صدایش تکاندهنده است.
«پیتر دبروگ» منتقد سرشناس ورایتی نیز درباره در بخشی از نقد فیلم «برادران لیلا» هم نوشت: سعید روستایی در اولین حضور خود در کن با یک درام طولانی و پیچیده درباره پنج خواهر و برادر در تلاش برای رهایی از فقر در تهران ظاهر شده است. «برادران لیلا» با بازی ترانه علیدوستی یک حماسه پرشکوه خانوادگی را تصویر میکند. پیتر دبروگ افزوده است: در این فیلم یک خانواده ایرانی که زمانی مغرور و اکنون رقتانگیز هستند، در آستانه نابودی قرار دارند. در این میان خواهری که از تصمیمگیری برادرانش درباره سرنوشت خانواده خسته شده سعی میکند تا اوضاع را به دست بگیرد.
این حماسه که پر از دیالوگ و تقریباً ۳ ساعته است، کاملاً با فیلمهای سرراست و متمرکز ایرانی تفاوت دارد و چه با داستانهای افسانهای مجیدی و چه درامهای صمیمی فرهادی که سادگی نسبیشان آنها را مناسب بازارهای بینالمللی میسازد، متفاوت است.
تضاد محوری فیلم را میتوان چنین خلاصه کرد که اسماعیل با بازی سعید پورصمیمی که تمام عمرش سخت کار کرده حالا میتواند انتخاب کند که با داراییاش چه کند؟ آیا آن را به ۵ فرزند بالغش که قدرناشناستر از همیشه هستند ببخشد یا از آن برای تثبیت جایگاه خود به عنوان یک پدرسالار استفاده کند؟ در این میان لیلا در ۴۰ سالگی از تماشای مبارزه مادر و برادرانشان خسته شده و سعی دارد تا به وضع خانواده سرو سامان بدهد. اگر چه این داستان شاید ابتدا یادآور داستانهای تلویزیونی باشد اما باید به روستایی اعتماد کنید که چنین داستانی را میتواند روی پرده سینما جذاب خلق کند. تلاش این خانواده برای باز کردن یک مغازه که در میان شلوغ پلوغیهای تهران رخ میدهد در پایان با تشدید تحریمهای آمریکا و سقوط واقعی اقتصاد به صورت تصاعدی به بیشتر شدن مشکلات خانواده میانجامد.
روستایی در پایان این سوال را برای ما طرح میکند که وقتی افراد خودخواه یک خانواده از یکدیگر حمایت نمیکنند، چگونه میتوان از یک جامعه انتظار علمکردی همدلانه داشت؟
در «برادران لیلا»، یک خانواده ایرانی که زمانی مغرور و اکنون وضعیتی رقتانگیز دارد، در آستانه نابودی قرار میگیرد و خواهری که از تکیه بر مردان برای تصمیمگیری درباره سرنوشت خود خسته شده است.ترانه علیدوستی، بازیگر نقش لیلا که پیش از این او را در فیلم «فروشنده» دیدیم بدون شک بازی فراتر از مجموعه بازیگران مرد فیلم دارد اما این یک دستورالعمل برای تراژدی بالقوه سعید روستایی نویسنده و کارگردان ایرانی در فیلم رمانگونه و سه ساعته اوست.
نشریه ددلاین نیز در مطلبی به قلم «استفانی بانبری» با مروری بر داستان فیلم «برادران لیلا» این فیلم را یک تجربه غیرمنتظره و غنی توصیف کرد. اسکرین دیلی نیز درباره فیلم جدید روستایی نوشت: بار سنت و روابط خانوادگی در فیلم برادران لیلا به طرزی قانع کننده مجسم می شود. این فیلم یک بررسی تفصیلی و جامع درباره دینامیک های یک خانواده فقیر در تهران است که برای بقا دست و پا می زند. برادران لیلا از لحاظ بصری و موضوعی دنباله جاه طلبانه ای بر فیلم حیرت انگیز متری شش و نیم از سعید روستایی است که همزمان به مقولاتی چون حقیقت، دروغ، انگیزه های متضاد و عواقب تحریم های بین المللی می پردازد. بازی های فوق العاده و مشاجرات دلخراش، این فیلم حاضر در بخش رقابتی جشنواره کن را به یک اثر سرگرم کننده جذاب تبدیل می کند. مجله آمریکایی هالیوود ریپورتر این فیلم را یک درام اجتماعی گسترده و همه جانبه با بازی هایی سراسر احساس نامید و آن را به رمان های قرن نوزدهمی امیل زولا یا چارلز دیکنز تشبیه کرد که در یک داستان سه ساعته گنجانده شده باشند. البته که دیگر مورد مشترک در بیان برخی از این منتقدان، افتتاحیه خوب فیلم در کنار فینال درخشان آن است که کار را تماشایی کرده است. برخی از منتقدان از عنوان میخکوبکننده برای این فیلم استفاده کردهاند. البته که کلیدواژه مشترک تقریبا تمامی این منتقدها، از ریتم افتادن داستان در میانههای ان است که البته با توجه به زمان ۱۶۵ دقیقهای اثر، کاملا قابل حدس بود. علیدوستی، این فیلم را بهترین اثر روستایی خواند و آن را ساخته ذهن کارگردانی دانست که خیلی بیشتر از سن خود، از قوه درک برخوردار است. روستایی نیز کن را تریبون مناسبی برای بهتر درک شدن مفاهیم مطرحشده در فیلم نامید و عنوان کرد که از داوری اصغر فرهادی در این دوره از جشنواره، دلگرم است.
در خلاصه داستان فیلم «برادران لیلا» آمده است: لیلا در ۴۰ سالگی تمام زندگی خود را صرف مراقبت از پدر و مادر و چهار برادرش کرده است. در کشوری که درگیر تحریمهای اقتصادی بینالمللی است، خانواده دائماً با هم بحث میکنند و زیر بار بدهی خُرد میشوند.لیلا در حالی که برادرانش در تلاش برای گذراندن زندگی خود هستند، نقشهای میکشد تا با راه اندازی یک تجارت خانوادگی آنها را از فقر نجات دهد. در حالی که آنها به شدت به حمایت مالی نیاز دارند، لیلا متوجه می شود که پدرشان اسماعیل، مخفیانه یک میراث خانوادگی را پنهان کرده است. او این میراث را به عنوان یک پیشنهاد برای تبدیل شدن به پدرسالار جدید قبیله، بالاترین افتخار در سنت ایرانی، نگه داشته است. این اتفاق باعث هرج و مرج در خانوادهای میشود که از پیش نیز شکننده بود. با بدتر شدن وضعیت سلامتی پدر، اقدامات هر یک از اعضای خانواده به تدریج خانواده را یک قدم به سمت انفجار نزدیک میکند.
ساخته دو ساعت و چهل و پنج دقیقهای روستایی که از طولانیترین فیلمهای امسال جشنواره کن است، روز ۲۸ می (۷خرداد) از ساعت ۱۵ پنجمین و آخرین نمایش خود را در سالن آیمکس جشنواره تجربه میکند. ترانه علیدوستی، نوید محمدزاده، سعید پورصمیمی، فرهاد اصلانی، پیمان معادی، محمد علیمحمدی، نیره محمدی و مهدی حسینینیا بازیگران این فیلم هستند و کمپانی فرانسوی «Wild Bunch» نیز بخش بینالمللی این فیلم بر بر عهده دارد.