جمله ـ گروه اقتصاد: رشد برخی از آمارهای اقتصادی به ظاهر دلچسب است، اما درواقع ریشه های مخرب اجتماعی، اقتصادی و بهره وری دارد که اگر در سایه جذابیتی ظاهری محو شود، تمامی درآمدهای به دست آمده از این حوزه در آینده باید صرف پر کردن خلاهایی شود که به همین خاطر ایجاد شده است. […]
جمله ـ گروه اقتصاد: رشد برخی از آمارهای اقتصادی به ظاهر دلچسب است، اما درواقع ریشه های مخرب اجتماعی، اقتصادی و بهره وری دارد که اگر در سایه جذابیتی ظاهری محو شود، تمامی درآمدهای به دست آمده از این حوزه در آینده باید صرف پر کردن خلاهایی شود که به همین خاطر ایجاد شده است. یکی از این نمونه ها در ایران عوارض خروج از کشور است که در شرایط عادی برای اقتصاد ایران فواید زیادتی دارد اما در شرایط فعلی که شاهد افزایش موج مهاجرت و فرار سرمایه از کشور هستیم می تواند بعنوان زنگ خطر به حساب آید.
به گزارش جمله درحالی میزان درآمد دولت از محل عوارض خروج از کشور در ۹ ماه سال جاری به بیش از ۱۵۰۰ میلیارد تومان رسیده است که دولت در بودجه، میزان درآمد از این محل را برای کل سال ۱۵۰۰ میلیارد تومان پیش‌بینی کرده بود. این بدین معناست که دولت در کمتر از ۹ ماه توانسته به اندازه یکسال درآمد از عوارض خروج از کشور کسب کند که با عنایت به وضعیت دشوار اقتصادی و کاهش هدف گردشگری از خروج از کشور نشان می دهد که بخش عمده این درآمد نه از گردشگران بلکه از مهاجران یا کسانی که برای سرمایه گذاری به خارج از کشور می روند، به دست آمده است.
بر اساس آمارهای تازه مالیاتی، عملکرد درآمدهای مالیاتی کل کشور طی سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که میزان عوارض خروج از کشوری که دریافت شد ۱۲۰۴ میلیارد تومان بود. این درحالی است که در شش ماهه نخست سال جاری بیش از ۱۰۸۵ میلیارد تومان عوارض خروج از کشور دریافت شده است که این میزان در هفت ماه امسال به بیش از ۱۲۶۱ و در هشت ماه سال ۱۴۰۱ نیز به ۱۴۱۳ میلیارد تومان رسیده است.
این ارقام و آمار حاکی از آن است که میزان مالیاتی که دولت از مسافران برای خروج از کشور اخذ کرده، در هشت ماه سال جاری از کل سال ۱۴۰۰ بیشتر است.بر همین اساس و طبق آمار، مسافران در ۹ ماه سال جاری نیز ۱۵۶۳ میلیارد تومان عوارض پرداخت کرده‌اند. همچنین بر اساس آمارها این میزان در لایحه بودجه سال گذشته، ۱۱۰ میلیارد تومان بود. همچنین در لایحه سال ۱۳۹۹ ذکر شده بود که در لایحه بودجه سال آینده پیش بینی شده که عوارض برای هر نفر ۲۶۴ هزار تومان باشد. اما در صورت خروج برای بار دوم عوارض به میزان ۵۰ درصد و در سفرهای سوم یا بیشتر تا ۱۰۰ درصد افزایش پیش بینی شده بود. عوارض خروج از کشور (Departure Tax)، هزینه‌ای است که هر مسافر قبل از خروج از کشور پرداخت می‌کند. نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که قانون پرداخت عوارض خروج از کشور از سال ۱۳۶۴ در ایران به اجرا درآمده اما از سال ۱۳۹۸، این عوارض با نام مالیات خروج از کشور از مسافران دریافت می‌شود. هزینه دریافت شده از این بابت، مستقیما به حساب دولت واریز می‌شود. هرچند که بخش کوچکی از این هزینه به سازمان گردشگری نیز داده می‌شود.
همچنین ذکر این نکته ضروری است که عوارض خروج از کشور تنها برای سفرهای هوایی نیست بلکه کسانی که قصد سفر از طریق راه‌های زمینی و دریایی را دارند نیز ملزم به پرداخت این هزینه هستند. مسافران برای پرداخت و دریافت تأییدیه این عوارض به مدارک خاصی نیاز ندارند. ورود اطلاعات شخصی و داشتن کارت بانکی کفایت می‌کند. اگر می‌خواهید به‌صورت آنلاین پرداخت عوارض خروج را انجام دهید، حتماً حواستان به رمز دوم کارت باشد. در غیر این صورت به چیز دیگری نیاز نخواهید داشت.
سؤالی که ممکن است برای بسیاری هم پیش بیاید، مدت‌زمان اعتبار خروج از کشور است. فرض کنید شما همه کار‌های سفر خود را انجام داده‌اید و عوارض را پرداخت کرده‌اید، اما به هر دلیلی سفر شما لغو می‌شود. آیا اعتبار عوارض خروج از کشور شما باطل می‌شود؟ پاسخ منفی است. مدت‌زمان اعتبار عوارض خروج از کشور یک سال است. شما در طول سال هر زمان که بخواهید می‌توانید از آن استفاده کنید.
به گزارش جمله با توجه به افزایش این رقم، اصلا بعید نیست که دولت در بودجه سال آینده این رقم را به شکل قابل توجهی افزایش دهد، زیرا به نظر می رسد بسیاری حاظرند هر قیمتی را برای خروج از ایران پرداخت کنند که موجب شده دولت نیز نهایت استفاده را از این رویکرد ببرد. در نقطه مقابل کسانی که افزایش درآمد حاصل از خروج از کشور را نشانه ای از خطر می دانند، کارشناسانی هستند که معتقدند از قضا این آمار نشان دهنده نرخ گذاری مناسب دولت و بالا رفتن سطح درآمد طبقاتی از مردم است. برای اثبات نظر هر یک از این کارشناسان راهی جز آمارگیری دقیق از علت سفرها نیست، اما به هر صورت به نظر می رسد ایرانی ها حاضرند به هر قیمتی از ایران خارج شوند، حال به قصد سفر باشد یا مهاجرت!
