کاوه ایرانی – روزنامه نگار/ پیمان منع گسترش سلاحهای ، به اختصار NPT ، در دوران جنگ سرد، در ژانویه ۱۹۶۷ برابر با ۱۳۴۷ به صورت محدود بین چند کشور جهان منعقد شد. این پیمان کشورهای جهان را به دو طبقه برخوردار (کشورهای دارای سلاح هستهای) و غیربرخوردار (کشورهای فاقد سلاح هستهای) […]
کاوه ایرانی –
روزنامه نگار/
پیمان منع گسترش سلاحهای ، به اختصار NPT ، در دوران جنگ سرد، در ژانویه ۱۹۶۷ برابر با ۱۳۴۷ به صورت محدود بین چند کشور جهان منعقد شد. این پیمان کشورهای جهان را به دو طبقه برخوردار (کشورهای دارای سلاح هستهای) و غیربرخوردار (کشورهای فاقد سلاح هستهای) تقسیم میکند. تا کنون ۱۸۸ کشور جهان از جمله ایران با امضای آن به پیماننامه پیوستهاند. هند و پاکستان، سودان جنوبی و اسرائیل این پیماننامه را نپذیرفتهاند. کره شمالی نیز پس از نقض پیمان در نهایت از این پیماننامه خارج شد.
به گزارش «جمله» جلوگیری از گسترش سلاحهای هستهای و پیگیری مذاکرات خلع سلاح هستهای یکی از اهداف مهم پیمان مزبور بهشمار میرود. همچنین یاریرسانی به کشورهای غیر هستهای در راه بهکارگیری فناوری صلح آمیز هستهای یکی دیگر از اهداف این پیمان بینالمللی است.
خسارت های گسترده جانی و مالی ناشی از انفجار بمب های اتمی آمریکا در هیروشیما و ناکازاکی ژاپن و نیز تولید مقادیر زیادی پلونیوم ناشی از سوخت نیروگاههای هسته ای- که طبق برآوردهای سال ۱۹۸۵ روزانه برای تولید ۱۵ تا ۲۰ بمب اتمی کفایت می کرد- تلاش های بین المللی برای جلوگیری از استفاده های غیرصلح آمیز انرژی هسته ای را موجب شد که در نهایت این روند معاهده ان.پی.تی به عنوان تنها معاهده چندجانبه الزام آور در این زمینه در یک مقدمه و ۱۱ ماده منعقد شود.
نظارت بر اجرای معاهده ان.پی.تی و پروتکل الحاقی آن برعهده آژانس بین المللی انرژی اتمی است که خود یکی از آژانس های تخصصی سازمان ملل متحد محسوب می شود. آژانس بین المللی انرژی اتمی در سال ۱۹۵۷ با هدف تسهیل استفاده های صلح آمیز از انرژی هسته ای و جلوگیری از کار برد کمک های این آژانس در مقاصد نظامی آغاز به کار کرد و مقر آن در وین است.
این آژانس در چارچوب نظام پادمان های ایجاد شده توسط معاهده NPT به منظور بررسی میزان پای بندی کشورهای عضو ان.پی.تی به مقررات این معاهده بازرسی هایی را از تاسیسات هسته ای کشورهای عضو انجام می دهد.
از نابودی برجام تا خروج از آن پی تی
طی روزهای گذشته جریان دلواپسان بار دیگر موضوع خروج ایران از NPT را مطرح کرده و در رسانه های وابسته خود ماندن در این پیمان بین المللی را بیهوده و برخلاف مصالح ملی عنوان می کنند. این جریان تندرو که پیش از این در سال های ۹۷ و ۹۸ نیز به رغم تعداد اندکشان در مجلس طرح خروج ایران از ان پی تی را مطرح کرده بودند، اکنون با توجه به تشکیل مجلس اصولگرایان بار دیگر تلاش دارند تا دولت را مجبور به پذیرش خواسته های جریان سیاسی خود کنند.
اکنون که جریان دلواپسان، به رغم وجود مشکلات شدید اقتصادی و معیشتی که تنها بر دوش میلیون ها ایرانی سنگینی می کند، تلاش دارد تا خواسته های سیاسی خود را بر دولت و ملت تحمیل کند. اصولگرایان که در شعار دادن ید طولایی دارند، ابتدا از برطرف کردن مشکلات معیشتی مردم سخن گفتند اما پس از اندکی ایجاد محدودیت در گردش اخبار و فیلترینگ شبکه های اجتماعی را در دستور کار خود قرار دادند. همچنین این جریان پر ادعا به جای آنکه گره ای از مشکلات اقتصادی کشور باز کنند، با اقدامات هیجانی گره ای بر صدها گره کور کشور می افزایند.
هفته گذشته حسن نوروزی نماینده اسلامشهر و از نمایندگان گفت: «جدیدترین گلابی برجام تصویب قطعنامه ضد ایرانی آژانس بینالمللی انرژی اتمی است که به پیشنهاد کشورهای غربی، فرانسه، آلمان و انگلیس علیه کشورمان به تصویب رسید». وی افزود: «از رییس مجلس شورای اسلامی از این «مجلس حزبا…» انتظار دارم اگرچه دیر شده ولی خروج از ان پی تی را تصویب کند».
وی در خصوص این موضوع تصریح کرد: «چرا که فاجعه برجام یک سند طلایی برای آمریکا بود که از طرفی مدعی خروج از برجام شد ولی از طرفی ایران را با اصرار در آن نگه میدارد. این یعنی برد – برد به نفع آمریکا، پس بیاییم با خروج از ان پی تی برد – برد آمریکا را در برجام به باخت آنها تبدیل کنیم».
البته نوروزی تنها نماینده مجلس اصولگرایان نبود که خواستار خروج ایران از ان پی تی است. همزمان برخی دیگر از نمایندگان این مجلس و حتی مقامات امنیتی_نظامی نیز در سخنانی همین موضوع را تکرار کردند. حتی حسین شریعتمداری در کیهان نوشت: «نیاز کنونی و حیاتی امروز کشور خروج از NPT است. اقدامی که اگرچه خیلی دیر شده، ولی از آنجا که برجام فاجعه و خسارت محض است، جلوی این ضرر بزرگ از هرجا که گرفته شود به نفع کشور است». او همچنین نوشت: بازی «برد – برد» این است نه آنچه دولت محترم شعارش را میداد و خروج ما از NPT بازی دو سر برد آمریکا و اروپا را به دو سر باخت تبدیل خواهد کرد.
اما پرسشی که مطرح می شود این است که « به رغم اقدامات خصمانه آمریکا و بدعهدی های اروپا، آیا خروج از ان پی تی می تواند مشکل کشورمان را حل کند یا خیر»؟
طرفداران خروج از NPT پشتشان گرم است!
فریدون مجلسی، کارشناس مسائل بینالمللی، درباره طرح خروج ایران از NPT، از سوی اصولگرایان مجلس گفت: «افرادی که بحث خروج ایران از NPT را مطرح میکنند یقینا نهادهایی از قدرت در اختیارشان است و از چند و چون توانمندیهای کشور آگاهیهایی دارند که ما نمیدانیم! بنابراین آنها با آن علمی که دارند از رئیس مجلس و دیگران این درخواست را دارند و امیدوار هستند، غرب را در جای خودش بنشانند».
مجلسی که با خبرگزاری برنا گفت و گو می کرد، افزود: «به نظر میرسد اختلافات ایران و آمریکا بر سر اسرائیل به جنگ ایران و غرب تبدیل شده است. راه آغاز این جنگ نیز به طور جدی خروج از NPT است. کسانی که خروج از NPT را مطرح میکنند در واقع از دیدگاه خودشان درست میگویند یعنی وقتی از NPT خارج شوند، این جنگ ادامه دارد و جنگ اقتصادی و تحریم ایران یک جنگ واقعی است و جنگی است که گلولههای بیصدایش، هر روز میلیونها دلار به ایران خسارت وارد میکند. به ویژه عدم امکان صدور نفت ایران در زمانی که وضعیت بحرانی در بازار جهانی نفت حاکم است موجب شده این بازار در اختیار عراق قرار گرفته و به نوعی روابط سیاسی آینده ایران و عراق تحت تأثیر آن بازار باشد».
این تحلیلگر مسائل آمریکا اشاره کرد: «از یک سو ایران در این وضعیت مجبور است هر چه میخواهد، دو برابر قیمت توسط دلالان خریداری کند و در مقابل هرچه هم میخواهد به فروش برساند باید این ریسک را بپذیرد آیا پولش بازمیگردد یا خیر؟ اینها مشکلات روزمره است و مسائلی نظیر تورم و همه اینها نیز وجود دارد».
فریدون مجلسی عنوان کرد: «برخی آنچنان با یک اعتماد به نفسی، بحث خروج از NPT را مطرح میکنند که به نوعی شاید پشتشان و دلشان گرم است! در واقع همان اولین روزی که ایران اعلام کند از NPT خارج شده است روز دوم آن شش قطعنامه شورای امنیت علیه ایران بازمیگردد. هر چند در وضعیتمان تفاوتی ایجاد نمیکند چراکه به هر حال ما در وضعیت تحریم هستیم حال چه با قطعنامه یا چه بی قطعنامه. مساله این است که اگر بخواهیم روزی پشیمان شویم و بازگردیم، آن زمان دوباره یک راه دو، سه ساله برای مذاکره در پیش است. در واقع تصمیم خروج ایران از NPT، یک تصمیم خطیر، یعنی بودن یا نبودن است».