محمدحسین جعفری سمیع- دبیر گروه سیاسی/ تنها ۵ روز به برگزاری انتخابات مجلس یازدهم باقی مانده است با اینحال تنور انتخابات همچنان سرد و یخ زده به نظر می رسد. این در حالی است که هر دو جناح سیاسی این روزها با چالش های متعددی برای حضور در انتخابات مواجه هستند. اصلاح طلبان به […]
محمدحسین جعفری سمیع-
دبیر گروه سیاسی/
تنها ۵ روز به برگزاری انتخابات مجلس یازدهم باقی مانده است با اینحال تنور انتخابات همچنان سرد و یخ زده به نظر می رسد. این در حالی است که هر دو جناح سیاسی این روزها با چالش های متعددی برای حضور در انتخابات مواجه هستند. اصلاح طلبان به دلیل حذف چهره های شاخص خود با دستان خالی وارد عرصه شده اند و اصولگرایان به دلیل تعداد بیش از حد نامزدها دچار سردرگمی حاد شده اند تا جایی که از هم اکنون دعوا را بر سر کرسی ریاست مجلس یازدهم آغاز کرده اند. اما نکته ای که هر دو جناح کمتر به آن توجه دارند، جایگاه اجتماعی آنان در شرایط حال حاضر است.
به گزارش «جمله» در روزهای اخیر جامعه در حالی نظاره گر دعوای اصولگرایان بر سر انتشار لیست های متعدد و رنگار رنگ بود که اصلاح طلبان به دلیل رد صلاحیت گسترده تصمیم گرفته بودند از ارائه لیست در این دوره از انتخابات خوداری کنند. با اینحال حزب کارگزارن سازندگی در اقدامی عجیب و تامل برانگیز با انتشار لیستی بلندبالا از حضور عناصر حزبی خود درانتخابات پیش رو خبر داد. اقدامی که با واکنش چهره های اصیل اصلاح طلبی مواجه شد.
چالش های انتخاباتی دو جناح
این اقدام کارگزاران قابل پیش بینی بود چرا که در میان احزاب پیرو گفتمان اصلاح طلبی، این کارگزارن هستند که همواره به منافع درون حزبی و حتی شخصی خود بیش تر از منافع ملی اهمیت داده اند. حزب کاگزاران سازندگی همواره مدعی پیروی از اندیشه های آیت ا… هاشمی رفسنجانی است و اکنون نیز لیست مد نظر خود را تحت دعنوان «یاران هاشمی» منتشر کرده تا بلکه بتواند به واسطه جایگاه مرحوم هاشمی، چند نامزد خود را تحت عنوان اصلاح طلب راهی بهارستان کند. در سال های اخیر این جریان مدعی اصلاح طلبی تنها نام اصلاح طلبی را یدک کشیده اما در حقیقت روش های مرسوم اصولگرایان را دنبال کرده است.
اما در مقابل این اقدام استمرار طلبانه حزب کارگزاران، دیگر احزاب اصلاح طلب، بر اساس تصمیم شورای عالی اصلاحات از ارائه لیست خوداری کردند.
از سوی دیگر بر خلاف اصلاح طلبان که اکنون به تیغ رد صلاحیت های گسترده با کمبود مهره های موثر مواجه هستند، اصولگرایان از تعداد بالای نامزدهای مدعی رنج می برند.سران این جناح تمامیت خواه و با نفوذ از هم اکنون می دانند که اکثر کرسی های بهارستان به آنان تقدیم شده است بنابراین نگرانی خاصی برای ورود به مجلس ندارند. اما آنچه که موجب بالا گرفتن جدال میان پدرخوانده های این جناح شده است، رقابت بر سر کرسی ریاست مجلس آینده است.
از مدت ها پیش محمدباقر قالیباف خود را برای تصاحب این کرسی آماده کرده بود اما در روزهای اخیر این فرمانده سابق سپاه متوجه شده است که جریان پایداری نیز نیم نگاهی عمیق به کرسی ریاست مجلس دارد.
حوادث تاثیرگذار در انتخابات
جدای از آنچه که اکنون چه در سر اصولگرایان و یا اصلاح طلبان می گذرد و یا آنکه این دو جریان سیاسی با چه چالش ها و مشکلاتی دست و پنجه نرم می کنند، مساله اصلی این است که در میان دعواهای جناحی چپ و راست، جای «منافع ملی» کجا قرار دارد؟
این موضوعی است که برخی از تحلیلگران در این روزها به آن اشاره کرده اند. حوادث ۳ ماه گذشته بدون شک تاثیرات عمیقی بر انتخابات خواهد داشت. از جمله این حوادث می توان به اعتراضات آبان ماه اشاره کرد که همچنان پرونده آن نزد افکار عمومی باز است. چرا که تاکنون هیچ مرجعی نسبت به اعلام آمار دقیق جانباختگان، مجروحان و بازداشت شدگان این رویداد اقدام نکرده است. دومین حادثه ای که می تواند در انتخابات تاثیر بسزایی داشته باشد، حادثه شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی توسط دولت آمریکا بود. این حادثه در شرایطی روی داد که روح جامعه به شدت از وقایع آبان ماه آزرده شده بود و مراسم تشییع باشکوه این سردار محبوب ملت موجی از همبستگی و وحدت را در کشور ایجاد کرد به نحوی که توانست ماجرای آبان ماه را تحت الشاع خود قرار دهد. حادثه بعدی عملیات موشکی سپاه علیه پایگاه های آمریکایی در عراق بود که بلافاصله طعم شیرینی آن با سرنگون شدن هواپیمای مسافربری خطوط هوایی اوکراین و نحوه اطلاع رسانی مسئولان آن را به تلخی تبدیل کرد.
دلزدگی ملت از دو جناح
اما موضوع دیگری که می تواند در برگزاری انتخابات پرشور تاثیرگذار باشد، پایگاه اجتماعی دو جناح سیاسی است. باید به این نکته توجه داشت که اگر این انتخابات در شرایطی برگزار می شد که هر دو جناح سیاسی از امتیازات یکسان برخوردار بودند، باز هم نمی توانستیم امیدوار باشیم که یکی از دو جناح مورد اقبال عمومی قرار بگیرد. این همان موضوعی است که مصطفی معین وزیر علوم دولت اصلاحات نیز به آن اشاره کرده است.
روز گذشته مصطفی معین، وزیر علوم دولت اصلاحات، گفت: «از نظر جامعه به ویژه جوانان، موضوع رقابت اصلاح‌طلب و اصولگرا در عرصه‌های سیاسی و انتخاباتی در این مقطع زمانی، ماجرای تمام شده‌ای است.»
معین در گفتوگو با سایت خبرآنلاین، درباره مشارکت سیاسی در انتخابات دوم اسفند گفت: «اکنون در افکار عمومی تفاوت زیادی میان اصلاح‌طلب و یا اصولگرا وجود ندارد و حضور یا عدم حضور آنها چندان تاثیری در میزان مشارکت سیاسی مردم در انتخابات نخواهد داشت.»
در دوره ریاست جمهوری احمدی نژاد که با پشتیبانی حداکثری اصولگرایان همراه بود، آنچه نصیب ملت شد، تحریم های حداکثری بود فسادهای چندین میلیارد دلاری و موسساتی که به بهانه دور زدن تحریم ها پول ملت را به یغما می بردند. در دورههایی که وزرای اصلاح طلب در راس امور بودند نیز همواره رانتخواری، ویژه خواری و فیش های نجومی برخی از وزیران در رسانه ها منعکس می شد. در مجلس دهم بر اساس لیست امید ده ها نماینده توانستند با بلیط اصلاح طلبی وارد بهارستان شوند اما به محض ورود به مجلس رنگ عوض کردند و مستقل شدند.
معین در این خصوص اظهار کرد: «اگر قرار بر رانتخواری، آقازادگی و یا سوءاستفاده از قدرت و بی‌تفاوتی در مقابل مشکلات مردم و گروه‌های محروم و آسیب‌دیده باشد، تفاوتی بین این جناح و یا آن جناح سیاسی نخواهد بود. متاسفانه هر دو جناح سیاسی پایگاه اجتماعی‌شان را تا حد زیادی از دست داده‌اند.»
در اعتراضات اخیر نیز اصولگرایان معترضین را فتنه گر خواندند و اصلاح طلبان آنان را آشوب طلب نامیدند. هر دو جناح سیاسی چه آنان که در مجلس بودند و چه آنان که در دولت حضور داشتند از حق ملت بر اساس اصل ۲۷ قانون اساسی سخن گفتند اما هیچکدام قدمی در راه اجرای فصل سوم قانون اساسی برنداشتند تا مبادا به تیغ نهادهای نظارتی گرفتار شوند.
معین در اینباره گفت: «تنش‌های آبان ماه امسال و یا دی‌ماه سال ۹۶ که ناشی از احساس نابرابری، فشارهای اقتصادی و مشکلات اجتماعی بود می‌تواند انگیزه‌های مشارکت سیاسی مردم را کاهش دهد.»
وزیر علوم دولت اصلاحات، گفت: «از نظر جامعه به ویژه جوانان، موضوع رقابت اصلاح‌طلب و اصولگرا در عرصه‌های سیاسی و انتخاباتی در این مقطع زمانی، ماجرای تمام شده‌ای است.»
وزیر پیشین علوم درباره ردصلاحیت‌های گسترده در این دوره از انتخابات نیز گفت که شورای نگهبان به این نتیجه رسیده که حاکمیت باید «یکدست‌تر شود و آن را به نفع نظام ارزیابی می‌کنند.»
او ادامه داد: «اراده یکدست کردن بافت مجلس و حکومت و ضعیف‌تر شدن پایگاه اجتماعی اصلاح‌طلبان در فرآیند تصمیم‌گیری شورای نگهبان نقش داشته است.»
او همچنین «فقدان سازمان‌های مردم نهاد و احزاب دیرپا و فراگیر سیاسی» را «در این بی‌ثباتی‌های سیاسی و مدیریتی و سردرگمی‌های اجتماعی» مؤثر دانست.
در نهایت با توجه به مطالب بیان شده اگر انتخابات مجلس یازدهم با استقبال مردمی مواجه شود، این نامزدها و جریان های سیاسی حاضر در انتخابات نیستند که مردم را پای صندوق رای می آورند، بلکه تنها اعتقادات مذهبی، وفاداری به آرمان های شهدا و حس میهن پرستی مردم است که آنان را پای صندوق های رای میآورد.
