مائده مطهری زاده کمبود ذخایر خونی از جمله مشکلاتی بود که از همان ابتدای شیوع کرونا بارها با آن مواجه بودیم. مشکلی که ادامه‌ی حیاتِ تمامیِ مبتلایان به کم‌خونی و طالاسمی، بیماران دیالیزی، بیمارانِ تصادفی، نیازمندان به اعمال جراحی، مادران باردار و … به برطرف شدن آن وابسته بوده و هست. تا قبل […]
مائده مطهری زاده
کمبود ذخایر خونی از جمله مشکلاتی بود که از همان ابتدای شیوع کرونا بارها با آن مواجه بودیم. مشکلی که ادامه‌ی حیاتِ تمامیِ مبتلایان به کم‌خونی و طالاسمی، بیماران دیالیزی، بیمارانِ تصادفی، نیازمندان به اعمال جراحی، مادران باردار و … به برطرف شدن آن وابسته بوده و هست.
تا قبل از کرونا، به ندرت پیش می‌آمد که ذخایر خونی سازمان انتقال خون کاهش یا به مرز بحران نزدیک شود، اما از زمان اوج‌گیری پیک‌های پیاپی کرونا، به دلیل ترس و اضطراب حاکم بر جامعه برای حضور در مراکز انتقال خون و ابتلای احتمالی به این ویروس میکروسکوپی، میزان ذخایر خونی در سازمان انتقال خون به شدت با کاهش روبرو شد.
از همین رو مدام در این روزها از شهرستان‌ها و استانهای مختلف اخبارِ هشدار و دعوت به اهدای خون به گوش می‌رسد.
وضعیت استانهای مختلف
آنطور که سازمان انتقال خون، در سایت خود بر روی نقشه آورده است، وضعیت استانهای گلستان، گیلان، تهران، یزد، کهگیلویه و بویراحمد، هرمزگان و سیستان و بلوچستان قرمز است به این معنا که نیاز به اهدای خون فوری دارند و استانهای مازندران، زنجان، کرمانشاه، کرمان، چهارمحال و بختیاری و بوشهر هم تنها ۱۴ روز تا فوریت برای اهدای خون فاصله دارند.
مدیرکل انتقال خون مازندران طی گفت‌وگویی در آخرین روز از تابستان امسال، (۳۱ شهریورماه) با بیان اینکه ذخایر خونی استان کفایتِ یک سوم نیاز بیمارستان‌ها را هم نمی‌کند، با اشاره به کاهش شدید مراجعه‌کنندگان در پیِ وقوعِ پیکِ پنجمِ کرونا گفت: هیچ زمانی در این چند دهه اخیر مانند این روزها و پیک پنجم کرونا بحران کمبود خون را نداشتیم.
تقوی افزود: مقدار خون مورد نیاز قبل از کرونا در حد بیماران خاص و ۵۰ مرکز درمانی بود، ولی این روزها بیماران کرونایی نیاز ما را چند برابر کرده‌اند.
تقوی به این نکته هم اشاره کرد که شیوه نامه‌های بهداشتی در ۱۱ پایگاه انتقال خون کاملا رعایت می‌شود و تمامی وسایل استریل و یکبار مصرف هستند و اهداکنندگان خون هیچگونه نگرانی از این بابت نداشته باشند.
او تاکید کرد که حتی یک نمونه از ابتلا به کرونا در مراکز انتقال خون استان تاکنون نداشته‌ایم.
مدیرکل انتقال خون مازندران گفت که بسیاری از تجهیزات ما، یک بار مصرف بوده و حتما آن تجهیزاتی که یکبار مصرف نیست هم بلافاصله بعد از استفاده استریل خواهند شد.
مدیر گروه پزشکی انتقال خون گیلان نیز از نیاز فوری به همه گروه‌های خونی در این استان خبر داد و گفت: برای تامین نیاز مراکز درمانی خصوصا بیمارستان‌ها و همچنین بیماران سرطانی، نیاز شدید به همه گروه‌های خونی وجود دارد.
دکتر گیتی ایزدی‌پور از نیاز فوری به همه گروه‌های خونی در استان خبر داد و اظهار کرد: با توجه به کاهش ذخایر خونی بیمارستان‌ها، به شدت نیازمند اهدای خون در همه گروه‌های خونی هستیم.
مدیرکل انتقال خون استان تهران نیز با بیان اینکه ذخایر خون در استان تهران کاهش یافته است، گفت: مردم برای اهدای خون اقدام کنند و مانند همیشه حامی انتقال خون و نجات دهنده جان بیماران باشند.
محمدرضا مهدی زاده افزود: وضعیت ذخیره خون در تهران رو به کاهش است و نزدیک به وضعیت خطرناک است و اگر این وضعیت ادامه یابد بحرانی خواهد شد.
وی ادامه داد: در حال حاضر تقریبا موج پنجم کرونا را پشت سر گذاشته‌ایم و واکسیناسیون علیه کرونا هم سرعت گرفته است و از سویی هم کرونا تا حدی تحت کنترل درآمده است و بنابراین لازم است مردم و اهداکنندگان از همه گروه‌های خونی به خصوص گروه خون O و بازهم گروه خونی O منفی برای اهدای خون اقدام کنند.
مدیرکل انتقال خون استان تهران خاطرنشان کرد: اهدا کنندگان خون که واکسن کرونا دریافت کرده‌اند توجه داشته باشند که فقط افرادی که واکسن اسپوتنیک و آسترازنکا تزریق کرده‌اند، تا ۱۴ روز از اهدای خون معاف هستند و افرادی که انواع دیگر واکسن نظیر سینوفارم و برکت را دریافت کرده‌اند معافیت اهدای خون ندارند و بنابراین به خیال راحت خون اهدا کنند.
وی تاکید کرد: با وجود کاهش سطح ذخایر خون در استان تهران در حال حاضر خون مورد نیاز بیماران هموفیلی و تالاسمی صد درصد تامین می‌شود و همچنین تمام نیاز ۱۶۷ بیمارستان و مرکز درمانی مستقر در استان تهران نیز تامین می‌شود.
مهدی زاده تصریح کرد: با توجه یه اینکه نیاز به خون همیشگی است و جان برخی از بیماران مانند تالاسمی و سرطانی به خون وابسته است و از مصرف کنندگان همیشگی خون محسوب می‌شوند و از سویی دیگر برخی از فرآورده‌های خون مانند پلاکت عمر کوتاه سه روز دارد و حوادث و سوانح نیز همیشه اتفاق می‌افتد، اهداکنندگان خون برای اهدای خون اقدام کنند و با اهدای یک واحد خون خود نجات بخش جان سه نفر باشند.
وی خاطر نشان کرد: برخی از افراد و اهدا کنندگان خون هرساله در ماه‌های محرم و صفر نذر اهدای خون دارند و توجه داشته باشند طرح نذرخون تا پایان ماه صفر ادامه دارد و عزاداران حسینی برای اهدای خون اقدام کنند.
این ۶ استان به اهدای خون بسیار نیازمند هستند!
سخنگوی سازمان انتقال خون نیز در این باره گفت: در حال حاضر نیاز به اهدای خون در استانهای گلستان، گیلان، یزد، کرمان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان بیشتر احساس می‌شود و مردم در این ۶ استان اقبال بیشتری برای اهدای خون داشته باشند.
بشیر حاجی بیگی افزود: در برخی استانهای جنوبی و شمالی کشور به دلیل وجود عزیزان تالاسمی میزان مصرف خون که نیاز همیشگی آنهاست، بیشتر از دیگر نقاط کشور است و بر همین اساس ۲۰ درصد از خون‌های اهدایی در کشور به مصرف بیماران تالاسمی می‌رسد. وی با بیان اینکه اهداکنندگان از همه گروه‌های خونی می‌توانند در این استان برای اهدای خون اقدام کنند، اما اهداکنندگان با گروه‌های منفی و به خصوص گروه خونی O منفی اقبال بیشتری برای اهدای خون داشته باشند، چراکه این افراد دهنده عمومی محسوب می‌شوند و می‌توانند به همه گروه‌ها خون اهدا کنند.
سخنگوی سازمان انتقال خون با بیان اینکه فقط ۱۰ درصد از مردم کشور دارای گروه خونی منفی هستند، تصریح کرد: نیاز به گروه‌های خونی منفی در مراکز اهدای خون بیشتر احساس می‌شود. وی ادامه داد: در ایران شبکه ملی خون‌رسانی در همه گیری بیماری کووید ۱۹ که از ۳۰ بهمن ماه ۱۳۹۸ در ایران آغاز شد توجه ویژه‌تری به تامین خون سالم و کافی استان‌هایی که مصرف خون بالاتری دارند داشته است.
حاجی بیگی گفت: در برخی استان‌ها بیماران نیازمند به خون کم شمارتر هستند و از این رو نیاز کمتری به خون و فرآورده‌های خونی دارند و این در حالی است که می‌توانند خون و فرآورده‌های خونی مازاد بر مصرف استان را متناسب با زیرساخت‌های موجود خود تولید کنند و به استان‌هایی که نیاز بیشتری به خون دارند یاری برسانند.
همه اینها در حالی است که بسیاری از همین استانهای دچار وضعیت قرمزِ ذخایرِ خونی، تا پیش از کرونا از پیشتازان و پیشگامانِ اهدای خون به شمار می‌‌رفتند.
در پایان اینطور به نظر می‌رسد، باتوجه به اطمینان خاطری که بارها از سوی مسوولان پایگاه‌های انتقال خون در سراسر کشور به مردمِ همنوعدوست ایران مبنی بر رعایت عین به عین پروتکل‌های بهداشتی و حتی چیزی فراتر از اینها در مراکز انتقال خون داده شده، بهتر است مردم عزیز و یاریگر ایران زمین، چنانچه از سلامتی کامل برخوردار هستند و به ویژه دو دوز واکسن خود را نیز دریافت کرده‌اند، کار خیر امروز را به فردا موکول نکنند و هرچه سریعتر با مراجعه به پایگاه‌های انتقال خون در سراسر کشور به ویژه در استان‌هایی که با بیشترین میزان کاهش ذخایر خونی روبرو هستند، به یاری نیازمندان به خون و فرآورده‌های خونی بشتابند.
