زهرا ایران‌شاهی/ پردیس مرکز شهرستان پردیس است که شهرستان پردیس در آذر ماه ۱۳۹۱ متشکل از بخش‌های بومهن و جاجرود (ارتقا یافته) در تابعیت استان تهران ایجاد شد. تصویب تشکیل شهرستان پردیس در جلسه هیات دولت، بنا بر پیشنهاد وزارت کشور و استانداری تهران و در راستای سومین سفر استانی رئیس‌جمهور به تهران […]
زهرا ایران‌شاهی/
پردیس مرکز شهرستان پردیس است که شهرستان پردیس در آذر ماه ۱۳۹۱ متشکل از بخش‌های بومهن و جاجرود (ارتقا یافته) در تابعیت استان تهران ایجاد شد. تصویب تشکیل شهرستان پردیس در جلسه هیات دولت، بنا بر پیشنهاد وزارت کشور و استانداری تهران و در راستای سومین سفر استانی رئیس‌جمهور به تهران صورت پذیرفت. براین اساس پردیس پانزدهمین شهرستان استان تهران شد.
شهرستان پردیس با مساحت ۲۷۶ کیلومترمربع از ۵۵ آبادی، روستا، نواحی کارگاهی، مناطق زراعی و دو شهر پردیس و بومهن تشکیل‌شده است. محدوده جغرافیایی این شهرستان از روستای «تلو» در «سرخه حصار» آغازشده و تا انتهای بخش بومهن ادامه دارد. مطابق تقسیمات کشوری این شهرستان دارای دو بخش (بومهن و جاجرود) بوده و از دو شهر پردیس و بومهن متشکل شده است.
شهرستان ۲۰۰ هزار نفری پردیس با مساحت ۲۱هزار هکتار از غرب با تهران، از شرق با شهرستان دماوند، از شمال با شهرستان شمیرانات و از جنوب با شهرستان پاکدشت دارای مرز مشترک است. این شهرستان با آغاز اجرای طرح‌های مسکن مهر به یکی از قطب‌های اجرای این پروژه ملی در کشور و استان تهران تبدیل شد. بر اساس اعلام مسئولان امر، تا پایان سال ۹۲ جمعیت شهر پردیس از شهرستان پردیس با واگذاری واحدهای مسکونی این پروژه ملی به ۶۰۰ هزار نفر می‌رسد.
این در حالی است که در محل کنونی شهر جدید پردیس در سال‌های قبل از انقلاب قرار بود یک شهرک ساخته شود. این کار با ایجاد تأسیساتی در ورودی آن آغاز شد. با وقوع انقلاب عملیات ساختمانی متوقف شد و سپس وزارت مسکن و شهرسازی در محل آن اقدام به طراحی و احداث شهر جدید پردیس کرد. از نظر فضایی – کالبدی شهر پردیس عمر بالایی نداشته و کالبد آن قدمت تاریخی قابل ملاحظه‌ای ندارد (عملاً آغاز این کالبد را می‌توان سال ۱۳۷۸ فرض نمود) تا مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گیرد؛ با این وجود مطالعات نخستین برای احداث شهر جدید پردیس بانام مکان‌یابی شهر جدید پردیس از سال ۱۳۶۵ آغاز گردید. طرح نخستین در این زمینه در سال ۱۳۶۷ توسط شرکت مهندسان مشاور توسعه و عمران ارائه گردید که پس از بررسی‌های کارشناسی در سال ۱۳۶۸ در شورای عالی شهرسازی تصویب شد. بر اساس مصوبه مذکور باید بخشی از جمعیت سرریز تهران که در آن زمان بالغ‌بر سه میلیون نفر برآورده می‌شد تا سال ۱۳۹۵ به شهرهای جدید و من‌جمله شهر جدید پردیس هدایت گردد. مساحت شهر در مطالعات مقدماتی حدود ۲۰۰۰ هکتار برآورده شده بود و جمعیت‌پذیری آن حدود ۲۰۰ هزار نفر تا افق طرح لحاظ گردیده بود. که البته این پیش‌فرض‌ها بارها در دوره‌های آتی تغییر نمود.
حالا اما دو سالی است که نام شهرهای جدید به دلیل پروژه های مسکن مهر و طرح ملی مسکن و افزایش جمعیت ساکن این شهرها سر زبان افتاده است. مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید در اینباره با اشاره به سهم نزدیک به ۳۸۰۰ واحدی شهرهای جدید تهران شامل پرند و پردیس از طرح اقدام ملی مسکن گفت: در شهرهای جدید اطراف تهران یعنی پرند و پردیس نیز تا سال ۱۴۰۰ حدود ۳۸۰۰ واحد مسکونی احداث خواهد شد. بر این اساس قرار است بیش از ۲۵۰۰ واحد مسکونی در شهر جدید پرند و حدود ۱۳۰۰ واحد مسکونی در شهر جدید پردیس احداث شود.
جبیب الله طاهرخانی در خصوص رسیدن متروی تهران به پردیس به عنوان یکی از مهمترین موضوعات توسعه شهرهای جدید بویژه شهرهایی با مختصات پردیس، توضیح داد: در رابطه با اینکه متروی پردیس در کجا به شبکه متروی تهران وصل شود، نیاز به هماهنگی و جمع‌بندی‌های بیشتر است اما این خط مترو هم اکنون در حال انجام است. قرار بود در سال‌های گذشته متروی پردیس به محل پایانه شرق برسد که در ماه‌های گذشته در خصوص تغییر کاربری ترمینال جدید شرق، نظرات مختلفی مطرح شده و باید در خصوص آن تعیین تکلیف شود.
طاهرخانی درباره مسکن مهر پردیس نیز عنوان کرده است که تات پایان تابستان پرونده مسکن مهر پردیس نیز مانند همه اجزای این پروژه در شرهای جدید بسته خواهد شد.
گفتنی است که اقدامات متاخری که در زمینه توسعه این شهر لازم است انجام شود به شرح زیر خواهد بود. تکمیل روبناها، مهمترین زمینه برای ارتقا زندگی در شهرهای جدید است و پس از اسکان جمعیت، یکی از مهمترین زمینه‌ها برای ارتقا زندگی در شهرهای جدید، تکمیل پروژه‌های روبنایی است که این اتفاق در پردیس با کیفیت و سرعت خوبی در حال پیشرفت است.
از طرف دیگر زیرساخت‌های کالبدی برای شهر تا حدود زیادی ایجاد شده اما مساله اصلی، ایجاد زیرساخت‌های اجتماعی و روبناها در شهرها است که تا فضضا برای سکونت آماده شود. موضوع مهم بعدی سرعت‌دهی در تکمیل این فضاها است که هم به مدیریت شهری کمک خواهد کرد و هم به شهروندان تا سریعتر بتوانند در کیفیت‌دهی به ارائه خدمات مشارکت کنند. خوشبختانه در پردیس یکی از ویژگی‌های مهم پروژه‌های مشارکتی محله‌ای، ارجح‌بودن کابربری‌های غیرانتفاعی به انتفاعی است.
کاربری‌های مرتبط با نیازهای مردم از جمله مراکز محله‌ای، تجاری، خرده‌فروشی‌ها و مدارس اجتماع محور با کیفیت مناسبی در پردیس در حال تکمیل است.
این در حالی است که نظر به رشد جدی جمعیت پردیس نیز باید گفت که واقعیت‌های موجود گرایش به مهاجرت و اسکان در شهر پردیس به‌ویژه در سال‌های اخیر و بعد از سرشماری ۱۳۷۵ نمایان شده است. درواقع همزمان با ایجاد محدودیت در تراکم ساخت‌وساز در شهر تهران که از آغاز سال ۱۳۸۱ شروع شد؛ استقبال سکونت در شهر جدید پردیس تا حدودی افزایش‌یافته است. اقدامات رسمی در جهت ایجاد شهرداری پردیس نیز برافزایش جاذبه و گرایش‌های مذکور افزوده است که آثار آن در گرانی قیمت زمین و مسکن در شهر جدید پردیس انعکاس یافته است. در سرشماری عمومی نفوس مسکن سال ۱۳۷۵ در محدوده شهر پردیس خانوار و جمعیتی گزارش نشده است. ولی مطالعات کالبدی و آمار ثبت شده دفتر واگذاری زمین و مجوز ساخت سازمان عمران تا تابستان ۱۳۸۴ نشان می‌دهد که در محدوده‌های مختلف و محلات شهر جدید پردیس حدود ۱۳۴۰۰ خانوار شامل ۵۲۰۰۰ نفر سکونت دارند. این در حالی است که در فرودین ۱۳۸۲ جمعیت ساکن در پردیس ۱۵۴۰۰ نفر بوده است. به‌عبارت‌دیگر ظرف مدت یک سال و نیم فاصله دو مقطع مذکور ۳۶۶۰۰ به این شهر انتقال‌یافته و در واحدهای مسکونی موجود اقامت گزیده‌اند.
