از سال ۱۹۶۹ روز ۹ اکتبر – سال‌روز تأسیس اتحادیه جهانی پست به عنوان روز جهانی پست تعیین شد. روز ۱۷ مـهـر ۱۲۵۳ بـرابـر بـا ۹ اكـتـبـر ۱۸۷۴ مـيـلادى بـراى اوليـن بـار بـه پـيـشـنـهـاد «هـنـريـخ ون اسـتـفـان « مـديـر كـل پـسـت كـنـفـدراسـيـون آلمـان شـرقـى ، قـرار دادى بـا عـنـوان قـرار داد بـرن در زمـيـنـه […]

 

از سال ۱۹۶۹ روز ۹ اکتبر – سال‌روز تأسیس اتحادیه جهانی پست به عنوان روز جهانی پست تعیین شد. روز ۱۷ مـهـر ۱۲۵۳ بـرابـر بـا ۹ اكـتـبـر ۱۸۷۴ مـيـلادى بـراى اوليـن بـار بـه پـيـشـنـهـاد «هـنـريـخ ون اسـتـفـان « مـديـر كـل پـسـت كـنـفـدراسـيـون آلمـان شـرقـى ، قـرار دادى بـا عـنـوان قـرار داد بـرن در زمـيـنـه تـاسـيـس اتـحـاديـه كل پست در برن سوئيس ، توسط ۲۲ كشور جهان به امضا رسيد.

پست، کهن‏‌ترین و گسترده‏‌ترین نوع ابزار ارتباطی بین مردم یک کشور با ساکنان دیگر سرزمین‏‌ها و مناطق جهان است. جوامع رشدیافته، برای تحقق توسعه خود، به شبکه ارتباطی توجه داشته و روی آن برنامه‏ریزی کلان کرده‏اند. پست یکی از عمده‏‌ترین نهادهای اجتماعی بازمانده از ادوار کهن است.

پیام و پیام‏رسانی به‏عنوان یک نیاز اجتماعی، از آغاز زندگی شهرنشینی، همواره مطرح بوده است و پست به‏منزله تأمین‏کننده این نیاز، از دیرباز نقش تعیین‏کننده‏ای در زندگی اجتماعی انسان داشته است. از این‏رو، برای هماهنگی و تدوین روابط پستی بین کشور‌ها، در تاریخ نهم اکتبر سال ۱۸۷۴ میلادی به پیشنهاد آلمان، قرادادی با عنوان قرارداد برن در زمینه تأسیس اتحادیه کل پست در برن سوئیس توسط ۲۲ کشور به امضا رسید. امضاکنندگان براساس توافق به عمل آمده، یک قلمرو پستی را تشکیل دادند که آزادی ترانزیت برای مبادله متقابل مراسلات در سراسر قلمرو اتحادیه را تأمین و تضمین می‌‏کرد.

نام این اتحادیه پس از چهار سال، با پیوستن کشورهای دیگر به اتحادیه جهانی پست، تغییر کرد. درسال ۱۹۶۹م، کنگره این اتحادیه در توکیو در قطع‏نامه پایانی خود، به کشورهای عضو توصیه کرد روز نهم اکتبر (برابر با ۱۷ مهر) هر سال را به‏عنوان روز جهانی پست تعیین کنند و از سال ۱۹۷۰م، در این روز، اداره‏های پست سراسر جهان به اقدامات گسترده اطلاعاتی و تبلیغاتی و تشریح نقش پست در زندگی بشر بپردازند.

در حال حاضر بیش از یک‏صد و هفتاد کشور، عضو این اتحادیه هستند و ایران نیز در سال ۱۸۷۷م (۲۲ مهر ۱۲۵۶ش) به‏عنوان بیست و نهمین عضو، به این اتحادیه پیوست. محل اتحادیه در شهر برن سوئیس است و نشان آن از کره زمین و پنج انسان، به نشان پنج قاره، درحالی‏که نامه‏هایی را دست به دست می‌‏گردانند، تشکیل شده است.

فعالیت های پستی در ایران، قدمتی سه هزار ساله دارد و حتی برخی از مورخین، ایرانیان را مبتکر ارتباط پستی می دانند. در سال ۱۲۹۷ ه.ق ناصرالدین شاه دستور داد تا مؤسسه پست آن روز به وزارت تبدیل شود و اداره آن را به امین الملک، وزیر وظایف و رئیس دارالشوراء سپرد.

پس از صدارت امیرکبیر، تحولات تازه ای در پست کشور ایجاد گردید، فعالیت پستی کشورهای استعمارگر تعطیل شد و پیک های پست ایران، با نظم و نظامی تازه که امیرکبیر ایجاد کرده بود با سرعت و دقت بسیار، امور مراسلاتی را انجام می دادند. شایان ذکر است که چون پست در ایران از قدمتی طولانی برخوردار است، از فعالیت چاپارهای قدیم تا پست پیشرفته کنونی، ابزارو آثاری گرانبها و دیدنی گردآوری شده است که در موزه پست نگهداری می شود. مـحـل اتـحـاديـه در شـهـر بـرن سـوئيـس اسـت و نـشـان آن از كـره زمـيـن و پـنـج انـسـان در حـالى كـه نـامـه هـايـى را دسـت بـه دسـت مـى گـردانـنـد، تشكيل شده است . پـنـج انـسان معرف پنج قاره جهان و بيانگر وحدت و يكپارچگى ملتها در زمينه پست هستند و علت وجودى اتحاديه جهانى پست را يادآورى مى كنند كه جهان سرزمين واحد پستى است .

اتـحـاديـه جـهـانى پست پس از اتحاديه بين المللى تلگراف و سازمان جهانى هواشناسى ، سومين سازمان جهانى است كه براى قانونمندى روابط پـسـتـى بـيـن المـللى و بـرقـرارى ارتـبـاط پـسـتـى جـهـان ، امـور پـسـتـى كـليـه كـشـورهـاى عـضـو را هـدايـت و كنترل مى كند.