پلاسکو جدید یا پلاسکو ۱۴۰۰ ساخته شده است. برخی از اهالی پلاسکو کم کم در حال بازگشت به این ساختمان هستند. اما به نظر می رسد پلاسکو دیگر حال و هوای قدیم را ندارد. هنوز گرد تلخی اتفاق روز پنج شنبه ۳۰ دی ماه سال ۱۳۹۵ بر چهره کسبه پلاسکو دیده می شود. حادثه پلاسکو […]
پلاسکو جدید یا پلاسکو ۱۴۰۰ ساخته شده است. برخی از اهالی پلاسکو کم کم در حال بازگشت به این ساختمان هستند. اما به نظر می رسد پلاسکو دیگر حال و هوای قدیم را ندارد. هنوز گرد تلخی اتفاق روز پنج شنبه ۳۰ دی ماه سال ۱۳۹۵ بر چهره کسبه پلاسکو دیده می شود. حادثه پلاسکو بسیار عمیق تر از چیزی بود که از آن یاد شد. حادثه تلخی که به ویران شدن یک برج غول پیکر انجامید. حادثه ای که جان آتش نشان های شجاع کشورمان را گرفت. حادثه ای که ساختمان نوستالژیک پایتخت را ویران کرد. تنها یک روی سکه بود. روی دیگر سکه، آوار شدن زندگی هزاران انسان است. نابود شدن همه دارایی های مستاجران پلاسکو که به واسطه سوختن ۵۹۸ واحد کسب، رخ داد.
هزاران خانواده آسیب روحی، روانی و مالی متحمل شدند که نمی توان با کلمات آن را بیان کرد. شاید تنها از آن حادثه شجاعت آتش نشان ها و ویرانی برجی با آن هیبت به یاد آورده شود که به واقع قابل تامل و متاثر کننده است. اما در این سال ها هیچ سخنی از کسبه ای که علاوه بر محل کسب تمام زندگی شان خاکستر شد، به میان نیامد. این افراد جسم های سرگردانی بودند که در این ۵ سال هیچ وقت از آنها یاد نشد.
پلاسکو ۱۴۰۰ هنوز مورد تایید سازمان آتش نشانی نیست
هنوز شاهد آن هستیم که ساختمان ها، برج ها و پاساژهای بزرگ تهران و شهرهای دیگر فاقد امنیت لازم و فاقد بیمه بدنه و بیمه کالا است. به طوری که چندی پیش مهدی پیرهادی، عضو شورای شهر تهران از وجود ۱۲۹ ساختمان بسیار پرخطر در سطح شهر تهران که از پلاسکو هم خطرناک تر و بحران آفرین تر هستند خبر داد.
یکی از آنها آتش سوزی و انفجار کلینیک سینا اطهر تجریش در تیر ماه ۱۳۹۹و مرگ ۱۹ تن است. مساله مهمی که اگر به آن توجه نشود قطعا حوادث و بحران های دیگری را در پی خواهد داشت که می تواند از حادثه پلاسکو فجیع تر باشد و راه گریزی نیست.
از سوی دیگر معاونت پیشگیری سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران نیز بر این مساله تاکید کرده است و از عدم تایید ساختمان جدید پلاسکو توسط آتش نشانی خبر داده است.
طبق نظر سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران تا این لحظه سیستم های اعلام و اطفای حریق و سیستم های تهویه از نظر آتش نشانی تایید نشده است. بحث دسترسی از نما نیز هنوز جای بحث دارد. گفته شده است مکانیزمی ایجاد کردند که دسترسی از نما برای آتش نشانی حل شده است، اما این نیز هنوز به تایید آتش نشانی نرسیده است.
مساله ای که درخصوص ساختمان جدید مطرح شده است نمای این ساختمان است که به صورت کامل پوشانده شده است. آتش نشانی حین حریق و حادثه نیاز دارد که بالابرهایش را در مجاورت ساختمان مستقر کند تا در موارد اضطراری از نما به داخل ساختمان نفوذ کند. در مرحله ای که نیرو های امدادی نتوانند از طریق راه های خروج و پلکان ها به داخل نفود کنند، برای نجات جان افراد و اطفای حریق حتما باید از نما نفوذ شود. متاسفانه این مورد هم هنوز به تایید واحد عملیات سازمان آتش نشانی نرسیده است.
یکی از مهمترین عوامل بروز حادثه پلاسکو قطعا بی توجهی مالک ساختمان است. بنیاد مسئولیت حفظ امنیت سازه ساختمان را برعهده داشت. بنیاد وظیفه داشت از جایی که مالکیت آن را برعهده دارد نگهداری و مراقبت کند. وظیفه شهرداری هم این بوده که نظارت های لازم را انجام دهد. این بی مسئولیتی و سهل انگاری تنها باعث فروریختن یک ساختمان نشد، بلکه باعث شد چندین هزار خانوار با بحران مواجه شوند. در آن حادثه تلخ تنها پلاسکو فرو نریخت، بلکه بحران های عظیم جسمی، روحی و مالی بر چندین هزار خانوار آوار شد. بر زندگی همه کسبه و مردان و زنانی که به طوری با این ساختمان رابطه کاری و تجاری داشتند و تمام مردانی که در آن روز تلخ جان خود را از دست دادند.
مشکلات کسبه بسیار عمیق است
مجید افتخاری، عضو هیئت مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک تهران گفت: پلاسکو دو قسمت داشت. قسمت حیاط پلاسکو که شامل چهارطبقه بود و به اصطلاح قسمت شمالی گفته می شد. قسمت دیگر برج پلاسکو بود. پلاسکو در کل ۵۹۸ واحد داشت که ۲۸۴ واحد در قسمت شمالی پلاسکو بود و الباقی در قسمت برج قرار داشت. در حادثه پلاسکو برج فروریخت،اما مغازه های قسمت شمالی سالم ماندند.
البته محل کسب این مغازه ها بسته شد و آنها هم متضرر شدند. اما مغازه ها خراب نشد. آن قسمتی که پاساژ است و در حال حاضر بازگشایی شده است همان قسمتی است که فرو نریخت. کسبه قسمت حیاط پلاسکو پس از شکایت از بنیاد به خاطر اختلاف شدیدی که داشتند بعد از قریب دو سال از دادگاه رای گرفتند که می توانند محل کسب خود را بازسازی کنند. هر واحد ۹۰ میلیون تومان پول دادند و کل قسمت پایین بازسازی شد. این مساله ارتباطی به بنیاد نداشت و کسبه با هزینه شخصی آن را بازسازی کردند.
وی افزود: قسمت برج پلاسکو را بنیاد ساخت و در حال حاضر آماده واگذاری است و هنوز افتتاح نشده است. در حوزه واگذاری گله مندیهایی از سوی کسبه وجود دارد. این گله مندیها یکی شامل هزینههایی است که بابت واگذاری مغازه ها باید پرداخت کنند و دیگر این که نوع ساخت تغییر کرده است و بخشی از مغازه ها به مشاعات تبدیل شده و مغازه ها کوچک شده است. به همین دلیل کسبه معترض هستند.
عضو هیئت مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک تهران ضمن بیان این که تمام کسبه پلاسکو قدیم سرقفلی داشتند و ملکیت از آن بنیاد بود و هزینه سالانه ای بابت اجاره به بنیاد می دادند، گفت: بخشی از این کسبه در این ۵ سال فوت شدند و وراث باید وارد کار شوند. برخی با مشکلات مالی مواجه شدند.
وی تاکید کرد: محل کسب این کسبه از بین رفت، کالای موجود داخل مغازه ها سوخت. وسایلی از جمله کامپیوترها از بین رفت و کسبه نتوانستند حساب های باز خود را شناسایی کنند. بسیاری مورد سواستفاده قرار گرفتند چون اسنادشان از بین رفته بود و نتوانستند پول هایشان را برگردانند.
گاوصندوق های کسبه زیر خاک رفت. مشکلاتی به کسبه تحمیل شد و دچار مشکلات و چالش هایی شدند که بسیار عمیق بود و صحبت از آن بعد از ۵ سال بسیار سخت است. پلاسکو ناگهان فروریخت و کسبه پلاسکو باید علاوه بر تحریم های اقتصادی و کاهش ارزش پول ملی حالا با کرونا هم دسته پنجه نرم می کردند. بخشی از این کسبه توانستند خود را با شرایط سازگار کنند، اما بسیاری نتوانستند و دچار مشکل شدند.
کسبه پلاسکو مانند ساختمان پلاسکو از هم پاشیده شد
می خواهم بگویم کسبه پلاسکو نیز مانند ساختمان پلاسکو، از هم پاشیده شد. کسبه از هم جدا شدند و آن تراکم و انتظام و ظرفیتی که پلاسکو داشت فروریخت. کسبه پلاسکو در حال حاضر در ۳ نقطه متمرکز شده اند و امید است که بازگردند اما قطعا دیگر توان گذشته را ندارند و امروز نیازمند حمایت و کمک هستند. امروز نیازمند یک آسیب شناسی جدی هستند که بررسی شود چه بلایی سر تک تک آنها آمده است.
عضو هیئت مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک تهران ضمن بیان این که مطالبات کسبه انجام نشد، گفت: در حال حاضر دولت از کسبه انتظارات و هزینه هایی را طلب کرده که باید برای بازگشتن به پلاسکو بپردازند. باید این مسائل بررسی و آسیب شناسی شود. در این ۵ سال باید مسیر بازگشت کسبه نسبت به شرایط قبل ریزش پلاسکو باتوجه به بحران هایی که از سر گذراندند و هنوز با آن درگیر هستند، فراهم می شد.
افتخاری درخصوص ابعاد این حادثه گفت: این کسبه نه تنها از نظر مالی حمایت نشدند، بلکه از نظر روحی و روانی نیز آسیب شناسی، حمایت و کمک نشده و ۵ سال به حال خود رها شدند. پلاسکو را نباید ۶۰۰ واحد در نظر گرفت. در هر واحد اگر ۴ نفر کار می کردند، حدود ۳ هزار خانواده دچار بحران شد.
بیرون از پلاسکو نیز چند صد نفر برای پلاسکو کار می کردند. چندین هزار خانواده و خانوار درگیر حادثه پلاسکو شدند و لطمه دیدند و نمی توان آنها را نادیده گرفت. چند هزار خانواری که متحمل بحران شدند، پدیده ای نیست که بتوان به راحتی از آن گذر کرد.
حادثه ای که در بدترین موقع سال رخ داد و تمام زندگی شان فروریخت. عوامل تولید به مواردی همچون منابع مالی، مواد اولیه، محصولات آماده شده، آمار و اطلاعات، محل کسب و … تعریف می شود که برای این کسبه همه این موارد از بین رفت. این حادثه وحشتناک بسیاری از کسبه را دچار بحران روحی و روانی شدید کرد که هنوز اثرات آن باقی است.