بنا به اخرین داده های منتشر شده از تورم مصرف کننده، تورم ماهانه آبان ماه ۲٫۱ درصد برآورد شده است. این در حالیست که این شاخص در مهر ۳ درصد بوده، به بیان ساده تر سرعت افزایش قیمت ها در آبان نسبت به مهر ماه کاهش یافته است. تورم ماهانه اقلام خوراکی ها و آشامیدنی […]
بنا به اخرین داده های منتشر شده از تورم مصرف کننده، تورم ماهانه آبان ماه ۲٫۱ درصد برآورد شده است. این در حالیست که این شاخص در مهر ۳ درصد بوده، به بیان ساده تر سرعت افزایش قیمت ها در آبان نسبت به مهر ماه کاهش یافته است. تورم ماهانه اقلام خوراکی ها و آشامیدنی ها نیز در آبان ۱٫۳ درصد به ثبت رسیده، در آن سو نیز تورم ماهانه کالاهای غیر خوراکی و خدمات ۲٫۷ درصد بوده است. این امر نشان می دهد عمده افزایش قیمت ها و فشار تورمی رقم خورده در ماه دوم پاییز امسال از سمت اقلام غیر خوراکی بوده . در مهر ماه نیز شاهد این اتفاق بودیم که تورم خوراکی ها کمتر از تورم غیر خوراکی به ثبت رسید. این برای چندیمن ماه متوالی است که سهم غیر خوراکی ها در رقم خوردن تورم کل بیشتر است.
تورم نقطه به نطقه نیز در مهر ماه ۴۸٫۱ درصد برآورد شده، به عبارت دیگر میانگین قیمت کالا و خدمات در آبان امسال نسبت به میانگین قیمت کالا و خدمات در آبان سال گذشته نزدیک به یک و نیم برابر شده است. بررسی ها نشان می دهد نرخ تورم نقطه ای مصرف کننده در آبان ماه نسبت به ماه های گذشته کاهش یافته و این شاخص در روندی نزولی قرار گرفته است. بر خلاف تورم نقطه به نقطه تورم سالانه از ۴۲٫۹ درصد در مهر ماه به ۴۴ درصد در آبان رسیده است . با توجه به اینکه تورم سالانه بازه زمانی بلند تری را برای محاسبه تورم مورد نظر دارد، همچنان شاهد آن هستیم که اثرات شوک قیمتی خرداد ماه ناشی از حذف ارز ترجیحی در تورم سالانه دیده می شود و این شاخص به طور کامل در چند ماه گذشته صعودی بوده است.
همچنین تورم ماهانه مناطق شهری در آبان ۲٫۱درصد به ثبت رسیده، در حالی که تورم ماهانه مناطق روستایی نیز دقیقا در همین مقدار بوده است. بر این اساس می توان گفت که فشار تورمی آبان ماه در مناطق شهری و روستایی به یک اندازه بوده است. اکو ایران طی گرازش های آتی به بررسی دقیق تر تورم مصرف کننده در آبان ۱۴۰۱خواهد پرداخت.
همچنین تورم ماهانه گروه های «بهداشت و درمان» و «مسکن» در آبان ماه به ترتیب ۴ درصد و ۳٫۷ درصد برآورد شده، این دو نرخ بالاترین تورم های ماهانه رقم خورده در میان گروه های اساسی محسوب می شود.
تورم ماهانه گروه ارتباطات نیز در آبان ۰٫۹ درصد بوده، این نرخ پایین ترین تورم به ثبت رسیده در میان تمامی گروه های اساسی محسوب می شود. این گروه در یکسال گذشته نیز تورم بسیار کمی را تجربه کرده و تورم نقطه به نقطه اش حدود ۱۰درصد بوده است.
به طور کلی در آبان ماه تورم گروه های خوراکی به نسبت گروه های غیر خوراکی کمتر بوده، به گونه که تورم ماهانه خوراکی ها و آشامیدنی ها ۱٫۳ درصد و غیر خوراکی ها ۲٫۷ درصد به ثبت رسیده است. این چندمین ماه متوالی است که تورم رقم خورده در کشور بیشتر از سمت اقلام غیر خوراکی بوده، این در حالیست که در ماه های ابتدایی سال تورم کشور بیشتر متأثر از افزایش قیمت مواد غذایی و خوراکی ها بوده و این اقلام تورم های بسیار بالایی را تجربه کرده اند. به همین علت نیز تورم نقطه به نقطه خوراکی ها در آبان بالغ بر ۶۷ درصد بوده که این شاخص برای غیر خوراکی ها و خدمات به ۳۷ درصد هم نمی رسید.
️سنگینی سهم خوراکی در سبد
هزینه ایرانی‌ها
در یک بررسی کلی تر می‌توان یکسال اول دولت روحانی را با یکسال نخست دولت رئیسی سنجید. بر این اساس بررسی‌ها نشان می‌دهد سهم خوراکی از هزینه کل خانوار ایرانی شهرنشین در سال گذشته، بالاترین میزان این شاخص از سال ۹۳ تا کنون محسوب می‌شود. میانگین هزینه یک خانواده شهری در سال گذشته ۹۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به ثبت رسیده، این رقم در سال ۹۹ حدود ۶۲ میلیون تومان بوده است. بر این اساس هزینه کل خانوار ایرانی در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۹۹ نزدیک به یک و نیم برابر شده، البته این میانگین کل کشور بوده و به یقین این شاخص برای دهک های مختلف متفاوت خواهد بود.
بررسی‌ها نشان می‌دهد هزینه‌ای که خانوار ایرانی به طور متوسط از سمت اقلام خوراکی ها و آشامیدنی در سال گذشته متحمل شده‌اند، ۲۴میلیون و ۶۵۰ هزار تومان بوده است. همچنین هزینه غیر خوراکی و خدمات نیز ۶۷ میلیون و ۸۳۸ هزار تومان برآورد شده است. بر این اساس سهم خوراکی ها از هزینه کل در سال گذشته ۲۶٫۷درصد و سهم غیر خوراکی ها ۷۳٫۳ درصد بوده که نشان می‌دهد سهم غیر خوراکی در سبد هزینه ای خانوار مناطق شهری به طور میانگین حدود ۳برابر خوراکی ها و آشامیدنی ها است. با این وجود سهم به ثبت رسیده خوراکی‌ها از هزینه کل در سال گذشته، بالاترین سهم این شاخص از سال ۹۳ تا کنون محسوب می‌شود.
️افزایش سهم خوراکی ها در دهه ۹۰
سهم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها از هزینه کل در سال ۹۳، ۲۴٫۷ درصد به ثبت رسیده و به طبع سهم غیر خوراکی ها ۷۵٫۳ درصد بوده است. بررسی ها نشان می دهد سهم خوراکی از سال ۹۳ تا سال ۹۶ مدام رو به کاهش بوده و در این سال به ۲۳٫۳ درصد رسید، این رقم کمترین سهم خوراکی ها از هزینه کل در سالیان گذشته محسوب می شود. از نظر مبانی اقتصادی هرچه درآمد افراد بالاتر می رود، سهم خوراکی ها در سبد مصرفی شان کاهش میابد. چراکه اقلام خوراکی عموما کالاهای ضروری محسوب می شود و اقلام غیر خوراکی به نسبت لوکس تر هستند.
از سال ۹۴ تا سال ۹۶ شاهد رشد اقتصادی مناسب در کشور بودیم و حجم اقتصاد ایران در سال ۹۶ به بالاترین حد خود رسید که در نتیجه آن شاهد افزایش درآمد سرانه در کشور بودیم. همانگونه که شاهد آن بودیم در این سال سهم خوراکی ها از هزینه کل خانوار ایرانی به حداقل خود رسید. اما از سال ۹۷ شاهد رشد اقتصادی منفی در کشور بوده‌ایم و حجم حقیقی اقتصاد ایران به طور مداوم کاهش یافته، همچنین به گفته مقامات رسمی در این چند سال به توجه به رشد جمعیت و عدم رشد اقتصادی، شاهد کاهش قابل توجه درامد سرانه در کشور بوده ایم. از همین رو در چند سال گذشته سهم خوراکی ها از هزینه کل خانوار ایرانی مدام افزایش یافته و همانگونه که گفته شد به بالای ۲۶ درصد که بیشترین مقدار این شاخص در چند سال گذشته محسوب می شود رسیده است. همچنین بالا بودن تورم خوراکی ها در سال گذشته نیز از دلایل افزایش هزینه های خوراکی در سبد تقاضای خانوار است.
