ماهور مهراد/ در ماه گذشته یک فروند شناور مسافری در یکی از کارگاه‌های شناور‌سازی جزیره قشم ساخته شده است. این شناور با اتکا به توان و دانش متخصصان داخلی ساخته شده و از بدنه کاتاماران آلومینیومی با طول ۲۵ متر وعرض ۷/۷ و آبخور ۱/۲ متر است. ظرفیت این شناور ۱۵۸ نفر با دو […]
ماهور مهراد/
در ماه گذشته یک فروند شناور مسافری در یکی از کارگاه‌های شناور‌سازی جزیره قشم ساخته شده است. این شناور با اتکا به توان و دانش متخصصان داخلی ساخته شده و از بدنه کاتاماران آلومینیومی با طول ۲۵ متر وعرض ۷/۷ و آبخور ۱/۲ متر است.
ظرفیت این شناور ۱۵۸ نفر با دو عرشه مسافری است و پس از به آب‌اندازی و انجام تست‌های نهایی به ناوگان مسافری کشور ملحق می شود.
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان در اینباره به سفارش ساخت ۷۰۰ فروند شناور صنعتی و فلزی در کارگاه‌های شناور‌سازی هرمزگان اشاره کرد و اظهار داشته است که علاوه بر سفارش ساخت از سوی کشورهای حاشیه خلیج‌فارس در سال گذشته حدود ۶۰ درصد از متقاضیان شناور از تجار دیگر استان‌های جنوبی کشور بوده که سفارش ساخت شناور خود را به کارخانجات هرمزگان سپرده اند.
این در حالی است که مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی سال گذشته اعلام کرد که سازمان بنادر و دریانوردی توانایی تولید شناور را دارد و طرح تحول صنایع دریایی برای تحول ناوگان عملیاتی این سازمان آغاز شده و جمعا ۳۶۰۰ میلیارد تومان از منابع سازمان در حوزه صنایع دریایی اعتبار در نظر گرفته شده است.
درواقع کمبود کارگاه های ساخت شناور و همچنین کمبود نیروی متخصص در این زمینه، به علاوه ظرفیت پایین کارخانه های ساخت کشتی در ایران در کنار عدم رونق استارت آپ های فعال در حوزه دریایی از مشکلاتی است که همچنان بر سر راه ساخت ناوگان دریایی وجود دارد.
در حال حاضر قرار است به این موارد بیش از گذشته توجه شود تا با کمک شرکت های داخلی سازنده شناور در طول زمان بتوان به آینده ساخت تجهیزات دریایی در ایران امیدوارتر شد. چراکه اگر پذیرش ریسک سرمایه گذاری در این زمینه وجود داشته باشد می تواند گفت که تقاضا و نیاز کشور هم در زمینه تولید شناور باری و هم مسافری -بویژه با توجه به حجم غرق شدگی یا سوختگی شناورهایی موجود در همین چند ماه گذشته- بسیار زیاد است.
حالا محمد راستاد در همین ارتباط با بیان اینکه مهمترین پروژه‌ای که برای استفاده از صنایع دریایی داخلی در پیش داریم، ساخت ۸۳ فروند شناور در داخل کشور برای ناوگان سازمان بنادر و دریانوردی است، خبر داده است که این پروژه ۲۴۰ میلیون یورو ارزبری دارد و ۵۵ هزار و ۷۵ میلیارد ریال منابع ریالی دارد که صرف آن میشود.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی تاکید کرد: در ساخت شناورها برخی قطعات و تجهیزات، وارداتی است که همان طور که گفته شد سهم ارزی آن ۲۴۰ میلیون یورو و سهم ریالی آن ۵۵ هزار و ۷۵ میلیارد ریال است.
سهم ارزبری ساخت شناور نشان می دهد تا ساخت استاندارد شناور هنوز راه بسیاری در پیش است اما غیرقابل امکان نیست.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی درباره بکارگیری این شناورها نیز اظهار کرد: بخشی از این شناورها شامل شناورهایی است که برای جست‌وجو و نجات دریایی استفاده خواهد شد، بخشی شناورهایی است که در بازرسی فنی و ایمنی کشتی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، تعدادی شامل شناورهایی است که برای بردن راهنما روی کشتی استفاده میشود (شناور پایلوت) و بخشی هم شناورهای استقرار علائم کمک ناوبری در دریا، است.
راستاد ادامه داد: همچنین شناور یدک‌کش برای پهلودهی و جداسازی کشتی‌ها به اسکله‌ها، شناورهای اطفاء حریق (آتش‌خوار) که در بنادر به کار گرفته می‌شوند و شناورهای یگان حفاظت، بخشی دیگر از این شناورهای در حال ساخت است و در مجموع ۸۳ فروند شناور در این قرارداد توسط تولیدکننده داخل تولید میشود.
معاون وزیر راه و شهرسازی اظهار داشت: از این ۸۳ فروند شناور در این قرارداد تعدادی در حال ساخت است، تعدادی در حال طی کردن پروسه مناقصه است و بخش دیگری در مرحله ترک تشریفات مناقصه است و قراردادهای این موارد در سال جاری انجام خواهد شد و بخش زیادی از آنها به مرحله تولید خواهد رسید و به مرور این ناوگان عظیم مورد نیاز سازمان در بنادر با توان داخلی تولید خواهد شد و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این در حالی است که طرحی مبنی بر ارائه خدمات و تسهیلات به بخش خصوصی برای خرید شناور نیز نطرح شده است. راستاد درباره ارائه تسهیلات خرید شناور به بخش خصوصی نیز خاطرنشان کرد: در زمینه حمایت از بخش خصوصی برای ساخت شناورهای مورد نیاز آنها، با استفاده از صنایع دریایی داخلی، تسهیلات وجوه اداره شده سازمان بنادر و دریانوردی به همراه مشوق‌هایی که داریم، برای بخش خصوصی قابل استفاده است.
راستاد ادامه داد: پرداخت بخشی از سود تسهیلات توسط سازمان بنادر و دریانوردی انجام می شود منوط به آنکه اولا متقاضیان خرید شناورهای تولید داخل را در دستور کار قرار دهند ضمن آنکه این شناورها مورد نیاز کشور باشد.
گفتنی است که وجوه اداره شده سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان یک مکانیزم حمایتی از این بخش حمل و نقل و تجارت دریایی حمایت می‌کند، همچنین بدین ترتیب از گردشگری و سفرهای دریایی حمایت میشود، ضمن آنکه به واسطه این تسهیلات سازمان بنادر و دریانوردی صنایع دریایی هم رونق بیشتری بیابد؛ این از جمله اقدامات مهمی است که سازمان بنادر و دریانوردی در راستای جهش تولید در کشور دنبال می کند.
حمایت از کالای ایرانی و طرح تحول صنایع دریایی
سال گذشته به صورت همزمان ساخت ۴۳ شناور به چهار شرکت کشتی سازی داخلی سپرده شده و ۱۴۰۰ میلیارد تومان نیز اعتبار در این بخش درنظر گرفته شد که جمعا حاکی از تزریق ۳۶۰۰ میلیارد تومان از منابع سازمان بنادر و دریانوردی در حوزه صنایع دریایی داشت. قطعا این میزان قابل توجهی خواهد بود و امیدواریم مابقی مایحتاج بخش داخلی با بهره گیری از توان داخلی تامین شود.
این در حالی است که بخش دریایی کشور در شرایط اعمال تحریم های آمریکا، طرح هایی در زمینه حمایت از کالای ایرانی و طرح تحول صنایع دریایی دارد و به نظر می رسد در برخی تولیدات به دلیل وابستگی به زنجیره تامین جهانی با چالش هایی مواجه شود، با این حال رییس سازمان بنادر و دریانوردی معتقد است در طرح تحول صنایع دریایی به طور کامل از سازندگان داخلی استفاده خواهد شد.
باوجود این سخنان و هرچند تجربه ساخت کشتی افراماکس در کشور وجود دارد اما این تجربه با فاکتورهای رقابت پذیری همراه نبوده که روند ساخت شناور در ایران تسریع شود یا میزان سفارش ساخت افزایش یابد. از طرف دیگر در زمان تحریم های قبل از برجام مشکلاتی در زمینه سفارش شناور به کره جنوبی به وجود آمد و ایران با وجود اینکه هزینه شناورها را پرداخت کرده بود کشور طرف قرارداد به تعهدات خود عمل نمی کرد که بعد از برجام با تغییراتی در قرداد قبلی و واگذاری بخش از پروژه به شرکت های داخلی در قالب پروژه مشترک تاحدودی مشکلات برطرف شد. بنابراین اگرچه تاکنون گزارشی از سوی سازمان های ذیربط درباره روند اجرای پروژه منتشر نشده است اما سال گذشته وزارت صنعت، معدن و تجارت تفاهمنامه ای را با سازمان بنادر و دریانوردی برای استفاده از ظرفیت های داخلی برای ساخت شناور منعقد کرد.
از سوی دیگر، سال گذشته در راستای عمل به طرح تحول صنایع دریایی، سازمان بنادر تفاهمنامه دیگری با شورای عالی صنایع دریایی و سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع منعقد کرد تا نیازهای دریایی سازمان بنادر از طریق تولیدکنندگان داخلی تامین شود. این طرح فرصت مناسبی برای تولیدکننده های داخلی بود و هست که توانمندی های خود را نشان دهند، زیرا ایران در زمان تحریم ها برای تامین بازار باید از همه ظرفیت های داخلی استفاده کند.
