اگر بخواهیم با عینک جامعه‌شناسی سیاسی به این طنزها نگاه و آن را جراحی کنیم باید بگوییم جامعه‌ای که از مسیرهای عادی و طبیعی، امکانی برای طرح مطالبات خود نیابَد و به حل مشکلات خود نرسد، تلاش می‌کند با ساختن جوک و لطیفه به آن بخندد و رنج فروخورده خود را به نوعی التیام بخشد.
طی چند روز اخیر لطیفه‌ای در فضای مجازی دست به دست شد که تأمل‌برانگیز و کمی دردناک است. در این لطیفه گفته شد که «من با یک خانم پرستار ازدواج کردم و دسترسی من به مراکز درمانی، داروخانه‌ها و پزشکان متخصص آسان شد اما مشکل من این است که همسرم را نمی‌بینم.»
این جوک اشاره به شیفت‌های کاری طولانی و اصطلاحاً «لانگ» برای پرستاران شریف دارد که برای برخی تکلیف است و برخی دیگر نیز به دلیل حقوق پایین، ناچار از برداشتن آن هستند تا دریافتی ماهانه خود را افرایش دهند.
امروز سومین روز از هفته پرستار سال ۱۴۰۳ است که با شعار «پرستار، سرمایه سلامت جامعه» از ۱۲ تا ۱۸ آبان‌ماه گرامی داشته می‌شود و بعید نیست اگر این روزها امامان جمعه در شهرهای مختلف، خداقوتی به این ایثارگران خط مقدم نظام سلامت بفرستند و از مدیران ارشد دولت بخواهند نیست به مشکلات پرستاران، هوشیارتر باشند.
همچنین اگر این روزها در رسانه‌ها نام این صنف شریف را بسیار می‌بینید و می‌شنوید، لزوماً دلیلی بر آن نیست که مدیران از مشکلات پرستاران آگاهی دارند و عزم خود را جزم کرده‌اند تا مشکلات آنان را که عموماً از جنس نیاز است، مرتفع کنند.
این اظهارنظرها و قدردانی‌ها، بیشتر در حد رفع تکلیف و لق‌لقه زبان است و جامعه شریف پرستاری همچنان در مشکلات شدیدی غرق است که نقطه کانونی آن پایین بودن دستمزد می‌باشد.
دیدار وزیر مربوطه و اظهارنظر برخی مدیران ارشد دولتی و برخی رجال سیاسی درخصوص رفع مشکلات پرستاران نیز بر سَبیل تشریفات است و تصمیمی جدی برای آسیب‌شناسی این مشکلات وجود ندارد و دلیل آن نیز قبلاً توسط سازمان برنامه و بودجه اعلام شد که اعتبار و بودجه لازم را ندارند یا افزایش حقوق پرستاران، نیاز به تأمین اعتبار و همکاری دولت و مجلس دارد و از این دست اظهارات.
حقیقت تلخی که درخصوص پرستاران و پرسنل کادر درمان وجود دارد همان است که بارها طی چند سال اخیر نسبت به آن هشدار داده شد و تا امروز کسی به آن هشدارها توجهی نکرد و حتی برخی از سیاسیون که هرگاه که دو درجه به تب‌شان اضافه می‌شود به آلمان و لندن می‌روند مهاجرت پرستاران را امری کوچک دانستند که شایان توجه نیست !
در نخستین روز هفته پرستار حجت‌الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی با اعضای شورای عالی نظام پرستاری و جمعی از پرستاران دیداری داشت و ازجمله نسبت به مهاجرت پرستاران هشدار داد و آن را دغدغه‌ای جدی توصیف کرد.
باور ما این است که یادگارِ یادگار امام راحل(ره) کمی موضوع را تخفیف داد و امری که درحقیقت تهدیدی ملی برای نظام سلامت و آینده شهروندان است را «دغدغه جدی» دانست که از ایشان بعید است.
برخی روزنامه‌نگاران مهاجرت این حجم از پرسنل نظام درمانی و به‌ویژه پرستاران را «فرار» توصیف کردند، گویا که از یک زندان بزرگ فرار می‌کنند تا ناچار نباشند این سطح از تحقیر و تخفیف را از سوی زندانبان، تحمل کنند.
نکته مهمی که در این نوشتار نباید از آن غافل ماند این است که در ماجرای مهاجرت پرستاران و پزشکان نیز شاهد هستیم سایه سیاست خودنمایی می‌کند.
دولت‌مردان برای افزایش حقوق و درآمد اقشاری چون پرستاران و معلمان و صیانت از رفاه و منزلت آنان، همواره به ناترازی بودجه، اشاره دارند در حالیکه در همین بودجه ۱۴۰۳ که به صحن علنی مجلس ارائه شد، نام نهادها و بنگاه‌هایی دیده می‌شود که سهم میلیاردی از اعتبارات دولتی دارند اما هویت، عملکرد و نتیجه حضور و فعالیت آنان بر کسی آشکار نیست.
در چنین شرایطی که پرستاران و معلمان، تبعیض آشکار و سیستماتیک را می‌بینند که توسط برخی لایه‌های پنهان قدرت اعمال می‌شود چه انگیزه‌ای برای ماندن دارند آن هم زمانی که برخی کشورهای همسایه، چندین برابر حقوق و رفاه را برای آنان درنظر می‌گیرند ؟
مهاجرت پرستاران و پزشکان مانند پیری جمعیت یک تهدید ملی است اما تهدیدی است که ریشه آن به عملکرد سیاسیون دولت و مجلس برمی‌گردد و تا این ریشه حل نشود، نمی‌توان توقع داشت جلوی این مهاجرت گرفته و تهدید مرتفع شود.
