جمله: نبرد دلار در مرز ۳۶ هزار تومانی آغاز شده است و به نظر می رسد دوباره بعد از وقفه‌ای کوتاه در ثبات بازار ارز، کشور وارد فاز جدیدی از معاملات ارزشی شده است. دلار در ۲ روز گذشته به مرز ۳۷ هزار تومان هم رسید که موجب دخالت دولت از طریق بستن برخی از […]
جمله: نبرد دلار در مرز ۳۶ هزار تومانی آغاز شده است و به نظر می رسد دوباره بعد از وقفه‌ای کوتاه در ثبات بازار ارز، کشور وارد فاز جدیدی از معاملات ارزشی شده است.
دلار در ۲ روز گذشته به مرز ۳۷ هزار تومان هم رسید که موجب دخالت دولت از طریق بستن برخی از حساب های بانکی و دستگیری دلالان ارزی به علاوه ورود گسترده به بازار، شد. با این‌حال ریشه بی‌ثباتی نرخ ارز فراتر از برخوردهای قهری و موضعی است و باید آن را در میزان نقدینگی و ارتباطات خارجی ایران مرتبط جستجو کرد. بطن مشکلات آنجایی است که ارز همچنان در تابلوهای رسمی دستوری است و فاصله‌اش با نرخ بازار آزاد که عموم مردم یعنی خرده‌فروش‌ها و خرده‌خرین‌های ارز در آن قرار دارند، زیاد است.
خبرنگار اقتصادی جمله سری به بازار ارز سبزه‌میدان در پایتخت زده است تا از نزدیک چگونگی معملات خرد و متوسط را رصد کند.
جمعیت زیادی در میدان جمع شده‌اند و سروصدا هم زیاد است. به نظر می رسد دستگیری‌های اخیر به محافظه‌کاری بیشتر دلالان انجامیده، اما همچنان روند زیرپوستی تعیین نرخ که به دلار سبزه‌میدان مشهور است ادامه دارد.
یکی از فروشنده‌ها که به‌نظر می رسد دستش پر باشد، مدام با تلفن‌اش در تماس است. وقتی نظرش را در مورد نرخ ارز پرسیدم، معتقد بود که مردم به دلایل مختلف در حال نقد کردن سرمایه خود هستند. از نظر او پول نقد در شرایط فعلی کشور که روزبه‌روز از ارزش آن کم شده و بر تورم افزوده میشود، ریال نیست، بلکه دلار است. به همین خاطر بسیاری از مردم به ویژه از طبقه متوسط سعی می کنند پس انداز دلاری داشته باشند.
او می گوید بازار مسکن در تهران مدتی است خوابیده و به همین خاطر بخشی از سرمایه‌ها به سمت بازار ارز و طلا آمده است. او در پاسخ به این سوال که آیا تمهیدات دولت در حوزه طلا و بورس می تواند بر نرخ ارز موثر باشد، گفت: تاثیر دارد اما به نظرم چون اعتماد به بورس کم شده است، مردم تمایل چندانی نشان نمی‌دهند. بازار ارز همیشه حکم پول نقد را دارد، در حالیکه مثلا سهام دردسرهای بیشتری برای نقد شدن دارد.
تحلیل این خرده‌فروش ارز در کف سبزه میدان در برخی موارد بهتر از تحلیل‌های موجود دولتی است. اینکه دولت بازار ارز سبزه میدان را به رسمیت نمی شناسد و همیشه در تابلوی صرافی ها نرخ دلار بازار آزاد را «صفر» نشان می دهد، دلیلی بر روند طبیعی نرخ ارز مبادله‌ای نیست. آنچنان که ذکرش رفت شکاف میان نگاه و برآورد دولت و بازار از نرخ ارز، ریشه در جای دیگری دارد.
برای نمونه؛ بعد از جهش ارزی اخیر بانک مرکزی در نخستین واکنش خود به صف‌آرایی متقاضیان ارزی با تمام قوا وارد شده و سیاست ارزی خود را رونمایی کرد.
این سیاست‌ها در راستای تسهیل روند خرید ارز صورت گرفته که در آن برخی شعب منتخب بانک‌ها برای دریافت اسکناس‌های خارجی و سازوکار جدید خرید ارز مشخص شده است. از سوی دیگر بانک مرکزی در مطلبی از عرضه سنگین ارز در معاملات نیمایی خبر داد که تنها برای یک‌سوم آن تقاضا وجود داشت. آنگونه که دنیای اقتصاد گزارش داده است؛ به عقیده بسیاری از کارشناسان ارزی بازار تهران مطالب ذکرشده نشانگر نبرد دلاری برای تصاحب یا عدم تصاحب سطوح قیمتی کانال ۳۶هزار تومانی است. البته برخی معامله‌گران معتقد بودند که پس از تعطیلی بازار، قیمت فردایی رشد می‌کند. در نهایت قیمت هر برگ اسکناس دلار غیر رسمی در معاملات عصر روز گذشته با حدود ۳۳۰تومان کاهش نسبت به نرخ روز شنبه به رقم ۳۵هزار و ۹۲۰تومان رسید.
سیاست‌های اخیر دولت می تواند به کاهش نرخ ارز منجر شود اما این کاهش مقطعی خواهد بود. بررسی های خبرنگار جمله در بازار آزاد ارز نشان می دهد که به احتمال زیاد امروز( دوشنبه ۱۶ آبان) دلار نهایتا تا مرز ۳۶ هزار تومان معامله خواهد شد و این به معنای ضربه ای است که سیاست های اخیر بانک مرکزی به بازار سوداگرانه ارز می زند.
مسئله اینجاست که بسیاری از کارشناسان معتقدند سهم سوداگران خیابانی ارز در تثبیت نرخ در سطح کلان و تعیین قیمت نهایی بازار چندان تعیین کننده نیست و سیاست خارجی مدام تاثیر خود را بر روی نرخ ارز حفظ می کند. این افزایش نرخ بی شک بی ارتباط به اظهارات اخیر رابرت مالی مبنی بر از اولویت خارج شدن برجام برای آمریکایی‌ها نیست. دولت سعی کرده بود در یکسال گذشته با اتخاذ سیاست حفظ مذاکرات و زنده نگاه داشتن آن، نرخ دلار را کنترل کند. اما اگر برجام کاملا از دستور کار دو کشور خارج شود و تحریم های تازه ای با حضور ایالات متحده و شرکای اروپایی و آسیایی اش به ویژه بر صنعت نفت و کشتی رانی ایران وضع شود، دیگر نمی توان انتظار داشت با ورود ارزی دولت به بازار یا بستن حساب های بانکی، نرخ ارز را در مرز دلخواه دولت نگاه داشت.
