مائده مطهری زاده تا چند شب دیگر، آخرین و گران‌ترین یلدای قرن از راه می‌رسد. امسال دومین سال متوالی است که ایرانیان با کرونا و گرانی افسار گسیخته به استقبال این جشن باستانی می‌روند. یلدا، از مراسمهای بزرگ آیینی ایرانیان است، که آنها به بهانه آخرین شب پاییز و بلندترین شب سال، یک دقیقه بیشتر […]
مائده مطهری زاده
تا چند شب دیگر، آخرین و گران‌ترین یلدای قرن از راه می‌رسد.
امسال دومین سال متوالی است که ایرانیان با کرونا و گرانی افسار گسیخته به استقبال این جشن باستانی می‌روند.
یلدا، از مراسمهای بزرگ آیینی ایرانیان است، که آنها به بهانه آخرین شب پاییز و بلندترین شب سال، یک دقیقه بیشتر باهم بودن را غنیمت شمرده و بساط یک شب‌نشینی منحصربفرد و زیبا را برپا می‌کنند.
اما یلدا، فقط یک دورهمیِ ساده نیست و رسم و رسوماتی دارد که یکی از آنها، پهن کردن سفره‌ای رنگین شده از انواعِ میوه‌های فصل نظیرِ خرمالو، سیب، پرتقال و انار و همچنین هندوانه مخصوص شب یلدا، انواع و اقسامِ تنقلات و آجیل و شیرینی‌های فردِ اعلاست. متاسفانه طی سال‌های اخیر، یلدا با تورم و گرانی لجام‌گسیخته پیوندی نامبارک برقرار کرده و از حلاوت و شیرینیِ دورهمی‌های این شب بشدت کاسته است.
سفره‌های یلدا چند سالی می‌شود که فقط در سفره‌ی اغنیاء همچنان رنگین و پر و پیمان است و اقشار متوسط و کم درآمد جامعه حتی اگر بتوانند، تعدادی از اقلامِ موردِ نیازِ این شب را تهیه کنند، ترجیح می‌دهند، آن را با تعدادِ بسیار کمتری از خویشاوندان و دوستان خود شریک شوند!
سبد سنگین (گرانِ) خریدهای یلدایی!
سایه گرانی چنان بر سرِ یلدا سنگینی کرده است که طبق آخرین خبرها امسال قیمت هر سبد یلدا (شامل آجیل، شیرینی، انار، هندوانه، سیب درختی و پرتقال) برای یک خانواده ۴ نفره حداقل ۶۰۰ هزار تومان تمام می‌شود. هزینه آجیل یک خانواده ۴ نفره از ۲۵۰ هزار تومان سال گذشته به ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار تومان در سال جاری رسیده است.
رییس اتحادیه آجیل و خشکبار تهران درباره دلایل افزایش شدید قیمت آجیل و خشکبار در کشور گفت: قیمت این اقلام را در کشور سه عامل تعیین می‌کند؛ مقدار تولید، عرضه و تقاضا و نرخ ارز، تعیین کننده قیمت آجیل و خشکبار در کشور است چرا که برخی از این اقلام صادراتی و برخی دیگر را نیز نیاز است وارد کنیم. ما زمانی که در فصل برداشت این محصولات بودیم درباره مشکلات و شرایط صنف صحبت کرده و هشدارهای لازم را داده بودیم.
رئیس اتحادیه میوه و سبزی با بیان اینکه هم اکنون قیمت هر کیلوگرم انار ساوه در میدان مرکزی میوه و تره بار بین ۱۴ تا ۲۰ هزار تومان، انار دماوند ۲۰ تا ۳۳ هزار تومان، انار شیراز ۲۰ تا ۲۸ هزار تومان و انار کوهستان بین ۲۲ تا ۳۵ هزار تومان است، می‌گوید: در مراکز خرده فروشی حدود ۳۵ درصد سود به ارقام عنوان شده اضافه می‌شود و ملاک برای ما فاکتور است و نه چیز دیگری. وقتی بازرس به مغازه دار مراجعه می‌کند از او درخواست فاکتور می‌نماید و فروشنده باید حتما براین اساس نرخ گذاری کند به عنوان مثال اگر انار را ۳۳ هزار تومان خریده باشد با ۳۵ درصد سود (حدود ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان) آن را ۴۴ هزار و ۵۰۰ تومان می‌تواند بفروشد». اسدالله کارگر، نرخ گذاری میوه‌ها را بر اساس کیفیت آنها اعلام کرد و عنوان کرد«ما فقط بر روند عرضه میوه نظارت می‌کنیم که میوه با چه قیمتی از مبدا خریداری شده و با سود متناسب به فروش برسد و نقشی در تامین و تولید آن نداریم». به گفته وی هم اکنون قیمت هر کیلوگرم کیوی نیز در میدان مرکزی میوه و تره بار ۱۸ تا ۲۴ هزار تومان، هندوانه خطی ۳ هزار و ۵۰۰ تا ۷ هزار تومان، هندوانه دزفول ۳ تا ۶ هزار تومان، هندوانه محبوبی ۴ تا ۸ هزار تومان و هندوانه میناب بین ۳ هزار و ۵۰۰ تا ۷ هزار تومان است. کارگر همچنین قیمت هر کیلوگرم سیب زرد دماوند را بین ۱۵ هزار تا ۲۲ هزار تومان اعلام و عنوان کرد «قیمت هر کیلوگرم سیب قرمز دماوند نیز بین ۸ تا ۱۶ هزار تومان و قیمت سیب قرمز مراغه بین ۱۲ تا ۱۸ هزار تومان است». به گفته وی؛ قیمت هر کیلوگرم پرتقال تامسون شمال ۸ تا ۱۴ هزار تومان و پرتقال تامسون نیز۱۸ تا ۲۵ هزار تومان است.
افزایش قیمت آجیل از اواخر تابستان
علاوه بر افزایش قیمت میوه، آجیل نیز افزایش یافته است به طوری که مصطفی احمدی رئیس اتحادیه آجیل فروشان نیز اعلام کرد: با کاهش ۶۰ تا ۷۰ درصدی تولید به دلیل خشکسالی قیمت محصولات یکبار افزایش داشته است و این بالا رفتن قیمت‌ها ارتباطی به شب یلدا ندارند در اواخر شهریور این افزایش اعمال شد.
به گفته وی، بسیاری از کشاورزان به طور مستقیم با تجار خارجی وارد معامله می‌شوند و به دلیل بالا رفتن قیمت دلار ترجیح می‌دهند محصولات خود را در بازارهای خارجی عرضه کند به طور مثال قیمت یک کیلو پسته در بازارهای جهانی به طور میانگین ۱۲ دلار است که با احتساب ارز امروز به بیش از ۳۶۰ هزار تومان می‌رسد.
افزایش قیمت شیرینی در ابتدای سال
قیمت شیرینی نیز در ابتدای سال با افزایش قیمت مواجه شد و ماه‌های اخیر از جمله نسبی برخوردار بوده است. در همین خصوص علی بهره‌مند رئیس اتحادیه صنف دارندگان قنادی تهران نیز با اشاره به کمبود روغن با نرخ مصوب در بازار اظهار می‌کند: مشکل و کمبودی در خصوص تولید روغن وجود ندارد اما متاسفانه روغن به درستی در کشور توزیع نمی‌شود و عمده آن به دست بنکداران می‌رسد و در بازار آزاد توزیع می‌شود، از این رو ما ناچار هستیم روغن مصرفی را بالاتر از نرخ مصوب از بازار آزاد تهیه کنیم.
وی ادامه می‌دهد: در این رابطه اتحادیه با سازمان صمت و اتاق اصناف نامه‌نگاری کرده است، اما تا به امروز ترتیب اثری داده نشده است.
بهره‌مند با اشاره به قیمت شیرینی عنوان می‌کند: قیمت‌ها برای شب یلدا تغییری نخواهد کرد. به طوری که هر کیلو شیرینی تر در واحدهای درجه یک ۷۸ هزار تومان، زبان و پاپیونی ۶۵ هزار تومان، دانمارکی ۶۵ هزار تومان و کیک یزدی نیز ۴۹ هزار تومان به فروش می‌رسد و نظارت دقیقی بر اصناف وجود دارد.
رئیس اتحادیه صنف دارندگان قنادی تهران بیان می‌کند: شکر با قیمت مصوب به دست قنادان نمی‌رسد و فعالان این بخش برای تهیه شکر از بازار آزاد اقدام می‌کنند.
قیمت دیگر مخلفات آجیل شب یلدا
فندق درجه یک بازار ۲۰۲ هزار تومان، کشمش سبز درجه یک ۷۷ هزار تومان و مغز بادام درجه یک نیز ۲۲۵ هزار تومان قیمت دارد. همچنین نرخ مغز بادام زمینی ممتاز بازار ۹۸ هزار تومان، مغز گردوی دو پر سفید ۲۴۹ هزار تومان و نخودچی دو آتیشه ۵۰ هزار تومان اعلام شده است.
ضمن اینکه قیمت انجیر خشک درجه یک ۱۵۵ هزار تومان، بادام هندی درجه یک ۲۹۰ هزار تومان و برگ زردآلو و برگ قیسی به ترتیب ۸۳ هزار و ۱۲۲ هزار تومان است. آجیل در میادین میوه و تره بار با ۱۶ تا ۲۴ درصد اختلاف قیمتی نسبت به مراکز فروش آجیل سطح شهر عرضه می‌شود.
«کیفیت مطلوب» و «قیمت مناسب»
مدیرعامل سازمان مدیریت میادین شهرداری تهران نیز در آخرین اظهارات خود در نشست با مدیران میادین میوه و تره بار پایتخت که همزمان با آغاز فروش ویژه شب یلدا برگزار شد، لزوم افزایش نظارت بر فعالیت بهره‌برداران و غرفه‌داران در این ایام را مورد تأکید قرار داد و افزود: کالاهای تنظیم بازار که در اختیار میادین میوه و تره بار قرار می‌گیرند، باید با دقت و سرعت هر چه بیشتر در بین شهروندان توزیع شوند. سید سعید راد، با اشاره به اینکه مدیران میادین میوه و تره بار باید بر کیفیت محصولات به ویژه انواع میوه‌ها و سایر اقلام ویژه شب یلدا، حساسیت بیشتری داشته باشند، اظهار کرد: قرار ما با شهروندان، عرضه محصولات با «کیفیت مطلوب» و «قیمت مناسب» است و از این رو، در جهت ممانعت از عرضه احتمالی محصولات با کیفیت پایین از سوی بهره‌برداران به هیچ وجه مماشات نکنید. مدیرعامل سازمان مدیریت میادین شهرداری تهران با اعلام اینکه خدمات‌رسانی هرچه بهتر و بیشتر به شهروندان و تحقق هدف این سازمان در جلب رضایتمندی حداکثری شهروندان، نیازمند همراهی و همدلی بهره‌برداران و غرفه‌داران است، خاطرنشان کرد: لازم است مدیران میادین میوه و تره بار با غرفه‌داران و بهره‌برداران جلسات توجیهی برگزار کرده و بر لزوم احترام به شهروندان و تکریم مراجعه‌کنندگان از سوی کارگران غرفه‌ها تأکید کنند.
از ۴۸ هزار تومانِ ده سال پیش تا ۶۰۰ هزار تومان امروز!
اگر می‌خواهید بدانید، گرانی چه بر سرِ یلدا و قدرتِ خریدِ شما آورده است، باید بگویم که براساس آخرین برآوردهای ایرنا، جمعِ کلِ دو کیلو هندوانه، دو کیلو انار، یک کیلو شیرینی تر، یک وعده زرشک پلو با مرغ به همراه یک کیلو آجیل ۴ مغز در سالِ ۹۰، یعنی ۱۰ سال پیش، تنها ۴۸ هزار تومان بوده است در حالی که امسال اگر بخواهید همین اندازه خرید کنید، باید به جایِ ۴۸ هزار تومان، ۶۱۳ هزار تومانِ ناقابل از جیب مبارک بپردازید و تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل!
