بشر در ربع سوم و چهارم قرن بیستم و در اوج موج جدید توسعه و شروع انقلاب الکترونیک، متوجه ارزش حیاتی محیط‌زیست شد و به تکاپو افتاد تا از “مادر طبیعت” صیانت کند و برهمین اساس درهمه دنیا برای هر طرح عمرانی و هر برنامه توسعه‌ای یک پیوست زیست‌محیطی سنجاق می‌کردند تا تکلیف طرح از […]
بشر در ربع سوم و چهارم قرن بیستم و در اوج موج جدید توسعه و شروع انقلاب الکترونیک، متوجه ارزش حیاتی محیط‌زیست شد و به تکاپو افتاد تا از “مادر طبیعت” صیانت کند و برهمین اساس درهمه دنیا برای هر طرح عمرانی و هر برنامه توسعه‌ای یک پیوست زیست‌محیطی سنجاق می‌کردند تا تکلیف طرح از نظر اجرا شدن یا اجرا نشدن، روشن باشد.
تعهد به این روند و تلاش برای پاکسازی آب و خاک و هوا از انواع آلاینده‌ها در قرن جدید نیز ادامه یافت تا در سال ۲۰۱۶ و با امضای “معاهده اقلیمی پاریس”، به اوج خود رسید، همان معاهده‌ای که علی سلاجقه رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور اخیراً مدعی شد ما از این معاهده جلوتر هستیم.
امروز و در پایان ربع نخست قرن بیست و یکم و در شرایطی که بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته و درحال توسعه، ابرچالش زیست‌محیطی ندارند، به کشاورزی زیستی نزدیکند، کنترل دقیق به اقسام آلاینده‌ها دارند و محیط زندگی‌شان گره زیست‌محیطی ندارد، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست دولت سیزدهم، تازه برای افکار عمومی آلارم و هشدار سر می‌دهد و ازجمله در آخرین اظهارنظر خود با اشاره به مسأله آب زاینده‌رود به‌عنوان یکی از دغدغه‌های مردم استان اصفهان، گفت: متأسفانه با طبیعت کاری کردیم که استان اصفهان به پیچیده‌ترین استان محیط‌زیستی کشور در بحث آب، خاک و گیاه تبدیل شده است و باید این مشکلات را حل کنیم
معاون رئیس‌جمهور همچنین ادعا کرد: دولت سیزدهم مردانه در میدان است و مطمئن باشید روزهای خوبی در پیش است؛ در سفرهای استانی اعتبارات زیادی مصوب می‌شود و این تدبیر مسؤولان استان است که چگونه اولویت‌ها را تخصیص دهند و تمام اعتباراتی که برای سفرهای ریاست‌جمهوری مصوب می‌شود صد در صد به صورت نقدی پرداخت می‌شود و ما در سال ۱۴۰۰ حدود ۱۴ هزار میلیارد تومان هزینه‌های اعتبارات استانی داشتیم که نقدی پرداخت شد.
این سخن علی سلاجقه مثل این است که وزیر آموزش و پرورش در جلسه رسمی از اوضاع آشفته حاکم بر مدارس کشور انتقاد کند در حالی‌که از نظر قانونی، حقوقی و حتی شرعی و اخلاقی مسئولیت آن با شخص وزیر است و اکنون که سلاجقه وضعیت آب و خاک و پوشش گیاهی نصف جهان را پیچیده توصیف می‌کند لازم است به این سوال پاسخ بدهد که مگر سازمان تحت مدیریت وی مسئولیت صیانت از آب و خاک و گیاه را نداشته است ؟
شاید مقصود رئیس سازمان محیط‌زیست کشور این باشد که در دولت‌های پیشین این بی‌توجهی و در نتیجه آسیب و انهدام به محیط‌زیست اصفهان وارد شد و سلاجقه نیز هنرمندانه در حال ارجاع دادن مشکلات به دولت یا دولت‌های قبل است همان‌گونه که برخی از دولتمردان، دولت حسن روحانی را عامل تورم، گرانی و مشکلات اقتصادی می‌دانند.
اگر چنین باشد لازم است به معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور چند نکته درخصوص بی‌تدبیری نسبت به بدیهیات اقلیمی را یادآور شویم که در همین مدت مدیریت وی در مجموعه رخ داد و در صورت استمرار و ادامه احتمالاً چند سال بعد مدیران بعدی این سازمان، مدعی خواهند شد وضعیت آب و خاک و گیاه در چند استان دیگر پیچیده و آلوده است.
اول اینکه در خصوص احداث پتروشیمی در شرق مازندران در روستای حسین‌آباد بهشهر که با خضور وزیر کشور کلنگ آن به زمین خورد، همه نمایندگان ادعا کردند سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور با آن موافقت کرد و برابر همین موافقت، زمین در اختیار پیمانکار پروژه قرار گرفت اما ناگهان این پروژه سر از دامغان درآورد و سؤال ما از سلاجقه این است که آیا در نقطه دیگر به ویژه اراضی غیرقابل کشت منطقه امیرآباد در شرق مازندران که تنها چند کیلومتر با نقطه اولیه فاصله دارد نیز امکان احداث کارخانه پتروشیمی نبود ؟
دوم اینکه با کدام محمل قانونی و با کدام مجوز این صنعت آبخواه را به استان سمنان و شهر دامغان انتقال دادید در شرایطی که این صنعت، به آب بسیاری احتیاج دارد و سمنان و دامغان با مشکل آب دست و پنجه نرم می‌کنند؟
سوم اینکه پیوست زیست‌محیطی طرح که اجرای آن را در دامغان ممکن و بلااشکال می‌داند کجاست و چگونه ظرف دو هفته چنین مجوزی توسط کارشناسان آن سازمان تهیه و به پرونده ایجاد پتروشیمی در دامغان سنجاق شد که هیچ کس خبری از آن ندارد ؟
نکته سوم اینکه برابر مصوبه هیأت دولت و همچنین برابر مشکلات ناشی از تغییر اقلیم، تنش‌های آبی و تغییر الگوی بارش باران در کشور و در نهایت خشک شدن چاه‌ها و قنوات، ایجاد صنایع آبخواه در استان‌های مرکزی ممنوع شد. چگونه است که محیط‌زیست مازندران برای شما مهم است تا جایی‌که اجازه احداث واحد پتروشیمی در آن را ندیدید اما برای صیانت از اقلیم سمنان و دامغان برنامه و حساسیت و دغدغه‌ای ندارید و چه تضمینی وجود دارد که آب و خاک و هوای استان‌های بیشتری بعد از شما به وضعیت پیچیده
و اسفبار نرسد؟
نکته آخر اینکه اگر کشور سازمان حفاظت محیط‌زیست دارد و وضعیت اصفهان پیچیده شد، حتما بخش عمده مشکل به سلاجقه و همکارانش بر می‌گردد و طفره رفتن از مسئولیت و پای گذاشتن بر واقعیات نیز مشکلی را حل نمی‌کند. مشکلات زیست‌محیطی کشور دقیقاً از روزی آغاز شد که علی سلاجقه و برخی از مدیران ارشد دولتی، محیط‌زیست را موضوعی تشریفاتی و پیش پا افتاده فرض کردند و هر طرح سدسازی و کارخانه و راه و جاده را با لابی دولتمردان، تایید و اجرا و پیوست زیست‌محیطی را کاملاً فراموش کردند تا امروز به وضعیت پیچیده در اصفهان، سیستان، یزد، خوزستان رسیدیم و با همین برنامه که سلاجقه در دست دارد، اوضاع در مناطق بیشتری اسفبار خواهد شد و سکوت سازمان محیط زیست کشور درخصوص احداث سد فینسک نیز از همان موارد است که باید به سلاجقه سنجاق کرد شاید متوجه شود که متولی محیط‌زیست کشور است و باید مسئول و پاسخگو هم باشد.
