عبور از ناترازی با تنش‌زدایی
عبور از ناترازی با تنش‌زدایی
«مسعود پزشکیان» تا این لحظه موفق شد تنش‌زدایی در داخل کشور را به‌درستی انجام و دولت وفاق را تشکیل دهد اما مأموریت مهم بعدی وی در استمرار تنش‌زدایی در حوزه سیاست خارجی است که لازم است با قدرت آن را دنبال کند.

روز گذشته یکی از فعالان سیاسی شناخته‌شده کشور ضمن اظهار خرسندی از همراهی نمایندگان مجلس شورای اسلامی با دولت چهاردهم و دادن رأی اعتماد به همه وزیران پیشنهادیِ مسعود پزشکیان، توصیه کرد رییس‌جمهوری و همچنین وزرای کابینه، هفته‌ای چندبار وعده‌هایی که به مردم دادند را مرور کنند.
این تذکر از دو منظر اهمیت دارد نخست این‌که در گذشته بوده‌اند روسای‌جمهور، وزیران و نمایندگانی که شعار و وعده دادند اما در همه سال‌هایی که بر مصدر امور بودند هیچ از وعده‌شان یاد نکردند و بعضاً شاهد بودیم عکس برنامه‌ها و وعده‌های خود عمل کردند و موجب بی‌اعتمادی عظیمی در جامعه شدند.
دوم این‌که به اعتراف بسیاری از کارشناسان، مشکلات کشور در حوزه‌های مختلف اقتصادی و صنعتی و همچنین در موضوعاتی چون کمبود آب، برق و گاز و آسیب‌های زیست‌محیطی به سطح هشدار رسیده است و اگر در این مقطع و توسط دولت مسعود پزشکیان اقدامی عاجل صورت نگیرد، شاید دیگر از دست کسی کاری برنیاید.
هدف‌گیری مسعود پزشکیان در تعیین مشکلات و روش‌های حل مسأله از منظر کارشناسی درست بود و در حال حاضر آخرین امید مردمی که در انتخابات شرکت کردند این است که دولت چهاردهم بتواند اجرای برنامه‌هایی که به حل آن مشکلات منتهی خواهد شد را در دست بگیرد. اما آیا این مشکلات در کوتاه زمان قابل حل هستند و مسعود پزشکیان در این راه با چالشی مواجه نخواهد شد؟ قطعاً خیر.
فهم مسأله گام نخست برای تعیین راه حل است و امروز دولت‌مردان باید بدانند کشور در قله ناترازی‌های مهمی قرار دارد که اگر نتوانند به‌طور ایمن از آن عبور کنند به دره سقوط خواهیم کرد و شاید در آن روز از دست کسی کاری ساخته نباشد.
برای فهم دقیق این ناترازی‌ها و این‌که تا چه اندازه اقتصاد ملی و زیست روزانه را تهدید می‌کنند به موضوع ناترازی برق و گاز اگر نگاهی کوتاه بیندازیم، متوجه وخامت موضوع خواهیم شد.
روز گذشته مدیرعامل شرکت توانیر اعلام کرد: میزان تقاضای مصرف برق کشور ۴۲ روز است که از اوج مصرف سال گذشته بالاتر است. مصطفی رجبی مشهدی گفت: روز گذشته -شنبه- در ساعات اوج مصرف، تقاضای مصرف برق به ۷۷۰۰۰ مگاوات رسید.
مدیرعامل شرکت توانیر افزود: بنا بر اعلام سازمان هواشناسی مردادماه گرم و بی‌سابقه‌ای را طی پنجاه سال اخیر پشت سر گذاشتیم و بر اساس پیش‌بینی سازمان هواشناسی قرار بود از روز گذشته با اندکی کاهش دما در کشور مواجه باشیم که نه تنها دمای هوا کاهش نیافت بلکه گزارش‌ها حاکی از آن است که با پایداری و تداوم گرمای نامتعارف تا پایان هفته جاری نیز مواجه هستیم.دولت‌مردان طی دو دهه اخیر درخصوص وضعیت ناترازی در صنعت برق و گاز که در تابستان به‌نوعی و در زمستان به‌نوعی دیگر لطمات جبران‌ناپذیری به صنایع بزرگ و اقتصاد کشور وارد کرد، تقریباً هیچ اقدامی انجام نداده‌اند و به سمت افزایش تولید برق و گسترش ظرفیت پالایشگاه‌ها نرفته‌اند و این‌که می‌گوییم فهم درستی از عمق مشکلات ندارند منظورمان همین است که اگر می‌داشتند حتماً اقدامی عاجل می‌کردند نه این‌که همواره به مردم بگویند کم مصرف کنید، یعنی توپِ کم‌کاری خود در تولید را در می‌اندازند در زمین مصرف‌کننده ! هفته گذشته و به‌منظور بررسی راه‌های خروج از بلاتکلیفی در مواجهه با ناترازی‌ها و چالش‌های بحران‌آفرین، برگزاری نشست‌هایی منظم تحت عنوان «هم‌اندیشی برای اقتصاد ایران» به گروهی از اقتصاددانان، جامعه‌شناسان و متخصصان روابط بین‌الملل، پیشنهاد شد. دکتر مسعود نیلی از اقتصاددانان شناخته‌شده کشور در نخستین نشست، تحلیلی از ناترازی‌های موجود ارائه و راهکارهایی برای اصلاحات اقتصادی جامع طرح کرد که لازم است مدیران دولت چهاردهم و به‌ویژه تیم اقتصادی دولت به آن توجه کند.این اقتصاددان و استاد دانشگاه، داستان پیدایش و تداوم ناترازی‌ها در اقتصاد ایران را تشریح کرد؛ ناترازی‌هایی که از دید او، میوه تلخ یک درخت هستند. از نگاه او، تمام شاخص‌های اقتصاد ایران با ناترازی عجیبی به لحاظ تعداد، تنوع، جامعیت و استمرار مواجه است اما همه این ناترازی‌ها به سیاست‌گذار مربوط می‌شود، زیرا نظام تصمیم‌گیری ما اساساً ناترازی‌محور است.نیلی در این نشست تاکید کرد خروج از این ناترازی نیاز به اصلاحات جامع اقتصادی دارد هرچند بدون اصلاح روابط خارجی، اصلاحات اقتصادی نیز صرفاً یک فرآیند بسیار پرهزینه و مستهلک‌کننده اجتماعی و سیاسی است.
نکته مهم در تحلیل ما همین است که برای عبور امن از این ناترازی‌ها و رسیدن به سطحی از ثبات، چاره‌ای جز تنش‌زدایی با جهان و آزادکردن گلوی اقتصاد از طناب آرمان‌های سیاسی و ایدئولوژیک نداریم.
اگر آینده کشور و فردای مردم برای ما کمی اهمیت داشته باشد باید ناترازی در تولید برق و گاز را با سرمایه‌گذاری خارجی درمان کنیم و سرمایه‌گذار خارجی حاضر نخواهد شد پای خود را به کشوری بگذارد که سایه سیاه جنگ بر آن افتاده است. اگر هم برخی ادعا دارند با مشارکت سرمایه‌گذاران داخلی چنین خواهند کرد در آن صورت سوال ما از آنان این است: چرا تا امروز اقدامی نکردید ؟
توقع ما از مسعود پزشکیان و دولت‌مردان چهاردهم این است ‌که تسلیم فشارهای برخی طیف‌های سیاسی نشوند، فریب برخی شعارهای ژورنالیستی را نخورند و یقین بدانند هر طیف و گروهی که دولت را به تنش‌زایی توصیه می‎کند درحقیقت اقتصاد ملی و معیشت مردم را هدف گرفته است و با توجه به این‌که اصلاح اقتصاد و ترمیم معیشت و همچنین تقویت زندگی روزانه مردم باید اولویت نخست مدیران باشد، قصد پنهان آنان، ناکارآمدی دولت و ناامیدی مردم است.
در جبهه منطقه‌ای نیز برخی چون بنیامین نتانیاهو تلاش دارند پای جمهوری اسلامی ایران را به جنگ غزه باز کنند و لازم است دولت در این زمینه نیز هوشیار باشد همان‌گونه که «سیدعباس عراقچی» روز گذشته ضمن تأکید بر خون‌خواهی شهید اسماعیل هنیه همچنین گفت: اسیر دام‌هایی که ممکن است پهن شده باشد، نخواهیم شد. مسعود پزشکیان باید به وعده‌هایی که درخصوص تقویت مراودات با کشورهای جهان از غرب تا شرق داده، پایبند باشد و برای تقویت این پایبندی لازم است روزانه یا هفتگی برنامه‌های انتخاباتی خود را مرور کند و نه در دام خارجی‌ها و نه در دام برخی طیف‌های سیاسی که عاقبت‌به‌خیری دولت‌ش را نمی‌خواهند، نیفتد و از تنش پرهیز کند.