گروه نخست که در صدر آن گرایشهای افراطی اصولگرا قرار دارند مانند سعید جلیلی بر این باور هستند که اگر ما از همه میثاقهای بینالمللی یکطرفه خارج شویم و درِ کشور را به روز هم ببندیم، هیچ کشوری اعم از آمریکا و اسراییل یا دول اروپایی نمیتوانند علیه ما کاری انجام دهند.
این نگرش سیاسی که با منطق منازعه به جهان مینگرد هر نوع صلح و نگاه روادارانه با دنیا را نمیپسندد و آن را با عناوینی چون غربگرایی و غربگدایی به سخره میگیرد و مخالفان خود را خیانتکار میداند.
در سوی مقابل نگاهی وجود دارد که بر زیستن با صلح در کنار دیگر کشورهای دنیا تأکید دارد و اساساً توسعه و پیشرفت و همچنین ثبات در اقتصاد را در صلح و آرامش ممکن میداند و بر این باور است که بخش مهمی از مشکلات کشور فاصلهگرفتن از سیاست تنشزدایی است.
این روزها و با اتفاقاتی که در منطقه افتاد و هم سوریه به دست مخالفان بشار اسد افتاد و هم وضعیت حضور ایران چه برای برنامههای بلندمدت اقتصادی یا مستشاری در این کشور و لبنان با ابهامات جدی مواجه است، گروه دوم بیش از همیشه بر ضرورت مذاکره تأکید دارد.
راهیابی دونالد ترامپ به کاخ سفید با آن سابقه سیاهش در مواجهه با جمهوری ایران نیز زنگهای خطر را به صدا درآورده است و مدیران ارشد دولت چهاردهم بر آغاز مذاکرات و کاستن از تنشها آن هم با فوریت تأکید دارند.
دولت چهاردهم میراثدار مشکلات بسیاری است و نمیتواند در شرایطی که در داخل کشور با ناترازی وحشتناک و کسر بودجه شدید مواجه است، وارد مخاصمه با کشوری شود و لازم است در مسیر تنشزدایی گام بردارد. از نظر مسعود پزشکیان و همه طرفداران نگاه دوم، امروز فرصتی بینظیر پیش آمده است تا مشکلاتمان با عربستان و مصر را حل کنیم و با آغاز مجدد گفتوگوها با تروییکای اروپایی، زمینه برای مذاکرات جدی با آمریکا فراهم شود.
سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان که برای شرکت در نشست وزرای خارجه گروه دی هشت به قاهره سفر کرده بود، به تشریح مناسبات ایران و مصر، اوضاع سوریه و مذاکره با کشورهای اروپایی پرداخت.
وزیر خارجه ایران در خصوص برنامه هستهای این کشور نیز گفت: ما همچنان منتظر تصمیم طرفهایی هستیم که با آنها وارد مذاکره شدهایم که متشکل از سه کشور اروپایی چین، روسیه و طرف امریکایی است که از برجام خارج شد.
عراقچی تاکید کرد: ما به صلحآمیز بودن پرونده هستهای خویش اطمینان کامل داریم و هیچ مخالفتی با مشارکت و همکاری دیگران نداریم و حتی پس از خروج امریکا به هیچ وجه میز مذاکراه را رها نکردهایم و آمادهایم تا وارد مذاکرات شرافتمندانه بر اساس احترام و منافع متقابل شویم.
وی با تاکید بر اینکه دکترین نظامی و امنیتی ایران به هیچ وجه مبتنی بر تملک سلاح هستهای نبوده است، خاطر نشان کرد: برای جلوگیری از تشدید تنش و در چارچوب اقدامات دیپلماتیک میتوان از راههای مسالمتآمیز به راهحلهایی دست یافت.
در سوی مقابل طرفداران گفتمان مذاکرهپرهیزی هستند که هرگاه موضوع مذاکرات جدی میشود شروع به سنگاندازی میکنند و طی چند روز اخیر شاهد بودیم سخن از تغییر دکترین هستهای زدند، موضوعی که در تعارض مستقیم با فتوای رهبر معظم انقلاب بوده است.
نکتهای که تندروها هرگز به گردن نگرفتند آثار زیانبار اقتصادی نوع نگاه آنان است که تحریمهای فلجکنندهای بر زندگی مردم تحمیل کرد و ارزش پول ملی را به این سطح رساند.
افکار عمومی نیز بهخوبی از تبعات و لطمات کسانی که سیاست نمیدانند، با دیپلماسی بیگانه هستند و در مقاطعی صدور قطعنامههای شورای امنیت علیه ایران را سبب شدند، آگاهی کامل دارند اما این نکته را هم میدانند این اقلیت، اقلیتی پرسروصدا هستند و در مقاطعی نگاه و نظر خود را به مردم تحمیل کردند به جای اینکه عکس آن عمل کنند و صدای مردم باشند.
امروز دولت چهاردهم در بوته آزمونی سخت قرار دارد و باید اراده خود را اعمال کند و اقتصاد کشور را از این وضعیت رها کند و هیچ چارهای جز بازگشت به میز مذاکره نداریم.