مائده مطهری زاده همزمان با اوجگیری کرونای دلتا در هندوستان، نخستین موارد ابتلا به قارچ سیاه هم گزارش شد! قارچ سیاه البته بیماری جدیدی نیست و سابق بر این نیز در کشورهای مختلفی نشانههایی از آن دیده شده است. براساس تحقیقات بدست آمده پزشکی، بیماری «قارچ سیاه» توسط کپک موکور ایجاد میشود که معمولاً در […]
مائده مطهری زاده
همزمان با اوجگیری کرونای دلتا در هندوستان، نخستین موارد ابتلا به قارچ سیاه هم گزارش شد!
قارچ سیاه البته بیماری جدیدی نیست و سابق بر این نیز در کشورهای مختلفی نشانههایی از آن دیده شده است.
براساس تحقیقات بدست آمده پزشکی، بیماری «قارچ سیاه» توسط کپک موکور ایجاد میشود که معمولاً در خاک، گیاهان، کود حیوانی و میوهها و سبزیجات فاسد زندگی میکنند. «موکورمایکوزیس» در بسیاری از کشورها، از جمله در آمریکا، استرالیا و هند دیده شده است. قارچ سیاه میتواند در بیمارستانها، توسط بیماران آسیبپذیر پیوندی، هنگامی که کپکها روی ملحفههای بیمارستان قرار میگیرند، از طریق سیستمهای تهویه یا از طریق چسب منتقل شود.
با توجه به اعلام متخصصان، این نوع کپکها معمولاً از طریق سینوس وارد بدن افراد میشوند و در آنجا رسوب میکنند و میتوانند به فضای سر بیمار راه پیدا کنند و هنگامی که سیستم ایمنی بدن افراد نمیتواند آنها را تحت کنترل درآورد، آنها به پایه مغز حمله میکنند و در آنجا یک مشکل واقعی به وجود میآورند که بسیار جدی است. البته به طور کلی، بدن قادر به دفع این آلودگی قارچی هست و تنها کسانی که دارای یک سیستم ایمنی بشدت ضعیف هستند، مثلاً بیمارانی که پیوند عضو داشتهاند یا بیماران سرطانی، احتمالاً نمیتوانند در برابر آن مقاومت کنند.
به گفته پزشکان، علائم «موکورمایکوزیس» به قسمتی از بدن که قارچ در آن رشد میکند، بستگی دارد. از جمله علائم این عفونت قارچی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تب، سرفه، سینه درد، تنگی نفس، تورم در یک سمت صورت، سردرد، گرفتگی سینوس، ضایعات سیاه رنگ روی پل بینی یا درون دهان، شکم درد، حالت تهوع و استفراغ، خونریزی گوارشی، خون در مدفوع، اسهال.
از جمله عوارض موکورمایکوزیس نیز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
نابینایی، لختههای خون یا رگهای خونی مسدود شده، آسیب عصبی، عدم درمان موکورمایکوزیس میتواند به مرگ بیمار منجر شود، احتمال مرگ به اینکه کدام قسمت بدن تحت تأثیر قرار گرفته است، بستگی دارد.
ارتباط کرونای دلتا با قارچ سیاه
اما رابطه این بیماری با مبتلایان به کووید ۱۹ به ویژه مبتلایان به کرونای نوع دلتا به گفته محمد مهدی گویا رییس مرکز مدیریت بیماریهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به اینجا بازمیگردد که «موکورمایکوزیس» یا قارچ سیاه یک عفونت قارچی جدی است که فرصت طلب بوده و در افرادی که بیماریهای زمینهای مانند دیابت، نقص ایمنی بدن دارند و غیره دارند شایع است.
وی درباره چگونگی ورود این بیماری به بدن انسان یادآور میشود: قارچ سیاه در افراد مبتلا به کرونا که در بیمارستان به مدت طولانی بستری میشوند نیز دیده شده و این عفونت از طریق بینی، دهان و چشم وارد بدن شده و خوردن غذای آلوده نیز در بروز قارچ سیاه نقش دارد.
دکتر گویا با اشاره به اینکه این عفونت از حدقه چشم به مغز سرایت کرده و میتواند ریهها و دستگاه گوارش را نیز درگیر کند، خاطرنشان میکند: یکی از این علایم حمله قارچی به رگهای خونی است که منجر به تشکیل لختههای خون و مرگ بافت اطراف آن به دلیل از دست دادن خونرسانی میشود. اگر بیماری مغز را درگیر کند، در این صورت علایم ممکن است شامل سردرد یک طرفه در پشت چشم، درد صورت، تب، گرفتگی بینی باشد که به ترشحات سیاه و سفید و سینوزیت حاد همراه با تورم چشم تبدیل میشود.
دست روی دست گذاشتنهای خسارت بار
نخستین بار وقتی اخبار ابتلای افراد به قارچ سیاه در هند منتشر شد، طبق معمول هیچگونه واکنشی را از سوی وزارت بهداشت به همراه نداشت تا اینکه امروز نتیجه همان بیاعتنایی و انکار بیماری را در گسترش خزنده آن در بین بیماران کرونایی شاهد باشیم در حالی که دستمان از داروی موثر آن در دنیا خالی مانده است.
به گفته دکتر محمدرضا صالحی متخصص بیماریهای عفونی بیمارستان امام خمینی (ره)، فقط بیش از ۱۰ مورد از ابتلا به عفونت قارچ سیاه در این بیمارستان مشاهده شده است که باید هرچه سریعتر جلوی گسترش آن گرفته شود اما متاسفانه به دلیل عدم وجود داروی موثر این بیماری (آمفوتریسین بی) در کشور، هنوز اقدام موثری برای بیماران مبتلا به قارچ سیاه صورت نگرفته است!
به گفته این پزشک متخصص، مذاکراتی با مسوولان وزارت بهداشت در این باره صورت گرفته است تا هر چه زودتر جهت تامین این داروی موثر که به طور کلی در آسیا نیز کمیاب شده است از طریق رایزنیهای بینالمللی انجام گیرد.
این در حالی است که نگرانیها از بابت ابتلا به این بیماری در میان همه مردم، به ویژه آنها که بیماران کروناییشان در بخش مراقبتهای ویژه بیمارستانها تحت مراقبت و نگهداری هستند به شدت در حال گسترش است.
علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد
از قدیم گفتهاند مرگ خودت را جلوی جنازه دیگری ببین! به دیگر سخن علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد! اما متاسفانه شیوه مدیریت ما در بحران کرونا همواره به این ترتیب بوده است که فقط به دنبال انتشار اخبار پیکهای کرونا در سایر کشورها بودهایم اما به هیچ وجه اقدامات اولیه را جهت آمادگی برای مواجهه با پیک غالب در دنیا انجام ندادهایم و حال آنکه طبیعی است که سویهها و جهشهای مختلف کرونا بالاخره به ایران هم رسیده و خواهند رسید آنچنانکه کرونای انگلیسی (آلفا) و برزیلی یا (گاما) کرونای هندی (دلتا) نیز در ایران شیوع و گسترش یافتند و هر کدام منجر به ابتلا و مرگ تعداد قابل توجهی از هموطنانمان شدند، همانطور که دیر یا زود بخواهیم یا نخواهیم، شاهد شیوع و گسترش کرونای لامبدا در کشور نیز خواهیم بود.
کرونای لامبدا که نام آن در روزهای اخیر بسیار به گوش میرسد، مسریترین و شدیدترین نوع کروناست که متاسفانه براساس برخی شواهد و قرائن و گزارشات و تحقیقات پزشکی جهانی، علائم و عوارض کاملا شدید و غافلگیرکنندهای دارد و اگر این بار نیز دست روی دست بگذاریم و تنها به نشر اخبار نگرانکننده در این باره بپردازیم، باید عواقب دهشتناک شیوع و گسترش این بیماری را نیز پذیرا باشیم.
لازم به ذکر است که پیک پنجم با کرونای دلتا به شدت از توان و انرژی کادر درمان کاسته است و زیرساختها و تجهیزات بیمارستانی از جمله دستگاههای سی تی اسکن نیز به دلیل استفاده بیش از اندازه و مداوم، دچار فرسودگی و خرابی شده است و از همه مهمتر براساس آمارها هنوز بیش از هفتاد درصد جامعه ایرانی در برابر کرونا واکسینه نشدهاند، بر همین مبنا افق پایان پیک ششم با گسترش کرونای لامبدا که دیر یا زود در کشور به وقوع خواهد پیوست چندان روشن و امیدوارکننده نیست.