علی عالی/ بی‌فایده است. نوشتنِ من، خواندنِ شما، تعریف کردنِ دیگران. به پایانِ امید رسیده‌ایم انگار. برای جامعه‌ای که سرمایه اجتماعی ندارد، اعتماد عمومی‌اش را از دست داده، آموزش را نمی‌پسندد و بحران‌های اقتصادی را هر روز تجربه می‌کند. گویی آینده، روشن نیست. ستاره‌های این روزهای جامعه ایران را بشماریم: تتلو، فرشید امیرشقاقی، […]
علی عالی/
بی‌فایده است. نوشتنِ من، خواندنِ شما، تعریف کردنِ دیگران. به پایانِ امید رسیده‌ایم انگار. برای جامعه‌ای که سرمایه اجتماعی ندارد، اعتماد عمومی‌اش را از دست داده، آموزش را نمی‌پسندد و بحران‌های اقتصادی را هر روز تجربه می‌کند. گویی آینده، روشن نیست. ستاره‌های این روزهای جامعه ایران را بشماریم: تتلو، فرشید امیرشقاقی، پویان مختاری، میلاد حاتمی، محسن افشانی، پیام صادقیان و حتی شادمهر عقیلی!
به این جمع اینفلوئنسرهایی را اضافه کنید که در ایران حضور دارند، شیادانه فعالیت می‌کنند و آزادانه حرف می‌زنند، تهدید می‌کنند و درآمد هنگفت دارند. رویا می‌فروشند به ما و لذت می‌برند از این همه توجه، به اشتراک گذاشته شدن، پسندیده شدن و ارسال شدن به انبوهِ دایرکت‌ها. تلگرام در ایران سال‌هاست فیلتر شده اما سایت‌های شرطبندی نه تنها فیلتر نیستند بلکه به درگاه‌های بانکی هم دسترسی دارند! چند ماهی اجاره می‌کنند، صدها میلیارد به جیب می‌زنند و بدون اینکه به جایی پاسخگو باشند، به فعالیت ادامه می‌دهند و پول‌ها را به حساب‌های امن منتقل می‌کنند. به خودتان نگاه نکنید که حتی وسوسه نمی‌شوید درباره این سایت‌ها جست‌وجو کنید، بخش بزرگی از جامعه ایران درگیرش است و چند میلیارد تومان در روزهای مختلف از حساب‌ها جابه‌جا می‌شود. بدونِ نظارت، بدونِ رعایت قوانین، بدونِ چارچوبی مشخص و بدونِ کنترل.
نکته اینجاست؛ سایت‌ها با هوشِ مصنوعی طراحی شده و طوری برنامه‌ریزی شده‌اند که ابتدا وسوسه‌تان کنند و سپس معتاد به جذابیت‌های‌شان شوید. یادتان باشد؛ این بازی آدم‌ها نیست، بازی انسان با ربات است که نفعش به جیبِ صاحبانِ سایت و اینفلوئنسرها می‌رود. انتخابِ بازاریاب‌های این سایت‌ها هم حساب شده است؛ بازیگرِ جوانی که جنجالی است و در همه صفحات فضای مجازی ردی از او دیده می‌شود، روحانی‌ای که خلع لباس شده و دم از عدالت و حقانیت می‌زند و حرف‌هایش را تبدیل به کلیپ کرده‌اند، فرزند سفیر و آقازاده یا خواننده و طراح لباسی که ناگهان طلاق گرفته و حالا در استانبول زندگی می‌کند؛ فرقی نمی‌کند، هر که جنجالی باشد. «فاحشه‌های توجه» -Attention Whore- بهترین اسم برای بازاریاب‌های سایت‌های شرطبندی است.
برای دیده شدن هر کاری می‌کنند، حاضرند کتک بخورند، حاضرند طلاق بگیرند، حاضرند آبرو ببرند و حاضرند حرف‌های مثبتِ هجده بزنند. سناریو می‌نویسند و اجرایش می‌کنند. پول را در خونِ مردم می‌زنند و می‌خورند و می‌نوشند و فخر می‌فروشند. به ماشین‌های‌شان، به طلا و دلارهای‌شان، به زندگی اشرافی و سرابی که نشان می‌دهند. تجارتی پرسود که نظارتی روی آن نیست، مالیاتی نمی‌دهند و اتفاقاً هر روز به فالوئرهای‌شان اضافه می‌شود. سایت‌های شرطبندی چرک مطلق است اما پرسشی مهم‌تر وجود دارد: فوتبال ایران تا چه میزان آلوده به شرطبندی است؟
