به گفته رئیس اصلی مخالفان خارج‌نشین سوریه، شورشیان مسلح سوری که تحت حمابت ترکيه هستند از یک سال پیش خود را آماده تصرف حلب کرده بودند اما این حمله به دلیل جنگ غزه به تاخیر افتاد و در نهایت هفته گذشته پس از آتش‌بس لبنان کلید خورد.
گروه اصلی در میان نیروهای شورشی که روز یکشنبه به حکومت اسد پایان دادند، هیئت تحریرالشام است؛ یک گروه سنی که قبلاً وابسته به القاعده بود و توسط ترکیه، ایالات متحده و سازمان ملل متحد در لیست گروه تروریستی قرار گرفته است. با وجود این نام‌گذاری‌ها، ترکیه کمک‌های غیرمستقیم را در اختیار تحریرالشام قرار داده است.
حضور نظامی ترکیه در شهر ادلب در شمال غرب سوریه تا حد زیادی از این گروه در برابر حملات ارتش سوریه محافظت کرد و به آن اجازه داد تا سال‌ها این استان را اداره کنداستیون کوک پژوهشگر ارشد مطالعات خاورمیانه شورای روابط خارجی آمریکا در فارن پالیسی درباره نقش ترکيه و سود و زیان این کشور از سقوط اسد نوشته است.
به‌نظر کوک، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، در متقاعد کردن باراک اوباما، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده، برای حمله به سوریه و سرنگونی دولت بشار اسد ناکام ماند.
در واکنش، او راهبردی چندوجهی را در پیش گرفت. اردوغان با ایجاد نیرویی تحت عنوان «ارتش ملی سوریه» و حمایت غیرمستقیم از گروه‌های جهادی که بعد‌ها به هیئت تحریر الشام تبدیل شدند، اهداف خود را دنبال کرد.
ارتش ملی سوریه عمدتاً به‌عنوان ابزاری برای مهار کرد‌های سوری عمل کرد، گروهی که در تلاش برای تشکیل یک دولت مستقل در مرز‌های جنوبی ترکیه بودند. همزمان، هیئت تحریرالشام به‌عنوان ابزاری علیه روسیه و دولت اسد به کار گرفته شد، هرچند فشار نظامی و تسلیحاتی روسیه این گروه را به استان ادلب محدود کرد.
چالش اول ترکيه بعد از استقرار تحریرالشام در دمشق اين است که هیئت تحریر الشام و ارتش ملی سوریه است سابقه‌ای پرابهام و نگران‌کننده دارند، به‌ویژه هیئت تحریر الشام که ریشه‌های آن به سازمان‌های تروریستی القاعده و داعش بازمی‌گردد.
بنابراين ممکن است این گروه‌ها مجددا تکفیری و تروریستی شوند و حتی به جان ترکیه بیافتند.چالش دوم اردوغان، چالشی ایدئولوژیک است. او و حامیانش بر این باورند و تأکید دارند که ترکیه کشوری دموکراتیک است که در عین حال ارزش‌های اسلامی نقش برجسته‌ای در آن ایفا می‌کنند.
آنکارا با اتکا به این ادعا تلاش می‌کند تا جایگاه ترکیه را به‌عنوان بازیگر اصلی در ساخت نظم سیاسی جدید سوریه توجیه کند و نشان دهد که چرا این کشور، و نه دیگر قدرت‌های منطقه‌ای، شایستگی ایفای چنین نقشی را دارد.
با این حال، حتی اگر این ادعای ترکیه صادقانه باشد، اردوغان با مشکلی اساسی در این زمینه به‌ویژه در ارتباط با هیئت تحریر الشام روبهرو است.
