مذاکره؛ تنها راه کاهش تنش
مذاکره؛ تنها راه کاهش تنش
کشور عمان یکی از کشورهایی است که به همان اندازه که در جهان عرب نفوذ دارد و به عربستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس، بسیار نزدیک است، برای تهران نیز دوستی قابل‌اعتماد بوده است و طی دو دهه قبل، هر زمان جمهوری ایران از مسقط خواست بین تهران و غرب، میانجی‌گری کند، در نهایت احترام و وفاداری، مأموریت خود را انجام داد و طرفین به نتیجه رسیدند.

نزدیکی تهران و مسقط محدود به پادشاه فعلی این کشور نیست و در زمان حیات سلطان قابوس، پادشاه فقید عمان نیز این دوستی مستحکم بود تا جایی‌که «مسیر مسقط» به مأموریت‌های دشواری اطلاق می‌شد که تلاش داشت باب گفت‌وگو و رفع سوءتفاهم بین تهران و غرب را باز نگاه دارد.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که طی روزهای اخیر به مأموریت‌های متعدد منطقه‌ای رفته بود و با سران کشورهای مختلف دیدار داشت، روز گذشته به عمان رفت و برابر سابقه ذهنی، تلقی همه این بود که تهران قصد دارد از مسیر مسقط کمک بگیرد برای رفع اختلافات با غرب و همچنین استقرار صلح در خاورمیانه اما سید عباس عراقچی در توضیحات خود نکته‌ای را بر زبان آورد که مایه تعجب شد.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که به مسقط سفر کرده است، درباره مسائل منطقه و همچنین بسته بودن مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا سخنانی بر زبان آورد که اگر وی وزیر امور خارجه دولت سعید جلیلی بود، جای تعجب نداشت. عراقچی گفت: «در حال حاضر روند مسقط به دلیل شرایط خاص منطقه متوقف است و الان زمینه‌ای برای این گفت‌وگوها نمی‌بینیم تا زمانی که بتوانیم بحران جاری را پشت سر بگذاریم و آن موقع تصمیم خواهیم گرفت که آیا وارد کار مجدد شویم یا نشویم و یا این‌که روند کار چگونه باشد.»
جهت یادآوری یه وزیر امور خارجه باید بگوییم که اصل اول روابط بین‌الملل این است که کشورها زمانی که با هم مشکل و سوءتفاهم دارند، باید به سمت گفت‌وگو و مذاکره بروند خواه مستقیم یا غیرمستقیم.فرار کردن از گفت‌وگو به حل مسأله کمک نمی‌کند و چه بسا ممکن است به افزایش تنش منجر شود و سطح درگیری‌ها را در منطقه گسترش دهد که بنا بر تأکید وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، افزایش تنش خواسته تهران هم نیست.نکته مهم بعدی وضعیت اسف‌بار ساکنان لبنان و فلسطین است که به آتش‌بس فوری نیاز دارند. در چنین شرایطی تهران نباید باب گفت‌وگو با آمریکا را بسته نگاه دارد و اتاق مذاکره را ترک کند.
سید عباس عراقچی باید بداند که تنها اهرم فشاری که ممکن است اسراییل را به امضای آتش‌بس با حزب‌الله و حماس وادار کند و همچنین موجب شود تل‌آویو در برنامه‌ای که ادعا کرده است برای حمله به تهران دارد تجدید نظر یا آن را محدود کند، آمریکا و شرکای غربی‌اش است.در چنین شرایطی تأکید بر بستن مسیر مسقط نه هوشمندانه است و نه منصفانه آن هم از سوی وزیر دولت مسعود پزشکیان که با وعده تغییر و همچنین گفت‌وگو با آمریکا موفق شد نظر مردم را به خود جلب کند و در انتخابات ۱۵ تیرماه گذشته، سعید جلیلی را شکست بدهد.
اگر امروز سعید جلیلی رییس‌جمهور ایران بود، قطعاً وزیر امور خارجه وی چنین اظهارنظری می‌کرد و کسی هم نمی‌توانست بر وی خرده بگیرد چون در زمان انتخابات نیز بر ادامه راه مرحوم رییسی تأکید داشت.امروز کاهش تنش و صلح در منطقه، خواسته دوستان و متحدان نزدیک جمهوری اسلامی ایران هم هست ازجمله این‌که روز گذشته «وانگ یی» وزیر خارجه چین نیز طی تماسی با وزیران امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و اسراییل، از هر دو طرف خواست محتاط باشند و از افزایش تنش دوری کنند.نکته مهم بعدی این است که سید عباس عراقچی دیپلماتی کهنه‌کار و کاربلد است و نباید از مذاکره با باز بودن باب گفت‌وگو هراسی داشته باشد و روشن نیست چرا با افتخار از بستن مسیر مسقط سخن گفت و حتی تأکید کرد در چنین شرایطی به این مسیر نیازی نیست. اکنون سوال از وزیر امور خارجه دولت چهاردهم این است اگر نیازی به این مسیر نیست چه باید کرد ؟ قطعاً پاسخ عباس عراقچی این نیست که باید با آمریکا و اسراییل وارد جنگ شد چون در همین اظهارنظر تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران، مخالف گسترش جنگ و خواهان آتش‌بس فوری در منطقه است.به نظر می‌آید سید عباس عراقچی از یک سو بر صلح و آتش‌بس تأکید دارد اما در همان حال از مذاکره به‌عنوان ابزاری که رسیدن به این هدف را تسهیل می‌کند، گریزان است و این تعارض و دوگانگی از فردی چون سید عباس عراقچی با آن پیشینه و پشتوانه بسیار بعید است و از مدیر توانمندی چون وی توقع داریم برابر منطق و عقلانیت عمل کند.