ماهور مهراد/ شهرهای فرودگاهی را در جهان محور توسعه قرن ۲۱ می‌دانند که شامل تعدادی از عناصری است که یکدیگر را تقویت می‌کنند و از آنجا که شهر فرودگاهی نام دارند، هم به نیازهای حمل و نقلی مسافران پاسخ می‌دهند و هم نیازهای فردی آنها را تامین می‌کنند. در این میان، شهر […]
ماهور مهراد/
شهرهای فرودگاهی را در جهان محور توسعه قرن ۲۱ می‌دانند که شامل تعدادی از عناصری است که یکدیگر را تقویت می‌کنند و از آنجا که شهر فرودگاهی نام دارند، هم به نیازهای حمل و نقلی مسافران پاسخ می‌دهند و هم نیازهای فردی آنها را تامین می‌کنند.
در این میان، شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) تنها شهر فرودگاهی ایران است که به منظور تقویت موقعیت کشور در شبکه حمل و نقل هوایی بین‌المللی و افزایش درآمد ناشی از عبور و حمل و نقل کالا و … ایجاد شده است.
این در حالی است که بطور کلی با افزایش انواع خدمات ارایه شده در اطراف فرودگاه‌ها، از جمله خرده فروشی و عرضه خدمات مختلف به مشتریان، تدارکات، دفاتر اداری و تجاری، مکان‌هایی برای برگزاری همایش‌ها و پذیرایی، مراکز فرهنگی و تفریحی، نواحی اطراف فرودگاه‌ها به نوبه خود در حال تبدیل شدن به شهر هستند. در این شهر‌ها مسافران، کارکنان فرودگاهی و ساکنین آن به کار، تجارت، خرید، تغذیه، خواب و تفریح مشغول هستند.
حالا مدیرعامل شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) ضمن اعلام افزایش سه برابری پروازها در فرودگاه امام (ره) نسبت به ابتدای سال از مذاکره با هواپیمای اتریشی و لوفتهانزا برای از سرگیری پروازها به ایران خبر داد.
هواپیمایی لوفتهانزا و هواپیمایی اتریشی Austrian Airlines روز ٨ مهرماه امسال از کنسلی پروازهای خود به مقصد ایران خبر دادند، بر این اساس پروازهای هواپیمایی لوفتهانزا تا ۱۳ دسامبر (۲۳ آذر) و پروازهای هواپیمایی اتریشی تا ۲۸ فوریه ۲۰۲۱ (۱۰ اسفند) کنسل شد و مسافران آلمان و اتریش از مبدأ دو کشور مجبور به کنسلی بلیت‌های خود شدند.
حالا محمدمهدی کربلایی ضمن اعلام برنامه‌های این شرکت برای افزایش پروازها، کنترل سلامت مسافران در دوران کوید١٩ و همچنین تشریح شرایط فعلی پروازها از احتمال بازگشت این دو ایرلاین خارجی به فرودگاه امام خبر داده است.
وی درباره اینکه « در چند ماه گذشته چند درصد رشد پروازی بوده، گفت: از زمان شیوع ویروس کرونا در ایران و جهان و توقف انجام سفرهای بین‌المللی به دلیل بسته شدن مرزها، پروازهای بین‌المللی به‌طور چشم‌گیری کاهش داشت به‌گونه‌ای که در روزهای ابتدایی پاندمی تقریباً اکثر فرودگاه‌های جهان به حالت تعطیل و یا نیمه تعطیل درآمد. در فروردین امسال یعنی حدود یک ماه پس از شیوع ویروس کرونا، پروازهای ورودی و خروجی فرودگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) تا بیش از ۹۵ درصد کاهش داشت؛ اما با گذشت زمان و پیش‌بینی تمهیدات لازم و تنظیم پروتکل‌های بهداشتی و همچنین نیاز جامعه جهانی به دادوستد و ارتباطات تجاری، به مرور پروازها کمی بیشتر شد. بر اساس آمار، تعداد پروازها پس از هشت ماه نسبت به ابتدای امسال سه برابر افزایش داشته است؛ اما این تعداد تنها ۱۰ درصد از تعداد پروازها در زمان قبل از شیوع COVID۱۹ است و ما تا رسیدن به وضعیت عادی فاصله زیادی داریم.
کربلایی با اشاره به خسارات وارده به صنعت هوایی به دلیل شیوع کرونا، اظهار کرد: انتظار به سمت کاهش چشمگیر پرواز به دلیل عدم امکان مسافرت در زمان این همه‌گیری است که تأثیر منفی بر صنعت هوایی جهان گذاشته است. به‌طوری‌که فرودگاه‌های بزرگ بین‌المللی را با چالش جدی اقتصادی مواجه کرده و خطوط هوایی را به مرحله ورشکستگی کشانده است. در این شرایط مجموعه فرودگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) و همین‌طور تمام ایرلاین های داخلی و خارجی همکار تلاش کرده‌اند تا با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی، میزان آسیب‌پذیری مسافران را در مقابل این ویروس کاهش دهند. مجموعه شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) در جلوگیری از شیوع گسترده این بیماری در میان کارکنان و مسافران با تنظیم برنامه‌های منظم و تخصصی و رعایت پروتکل‌های بین‌المللی تلاش خود را برای سالم‌سازی محیط و کسب آمادگی برای افزایش پروازها انجام داده است.
وی با یادآوری مذاکره‌های انجام شده با ایرلاین های خارجی که پروازهای خود را به فرودگاه امام (ره) متوقف کردند، تأکید کرد: از ابتدای شیوع ویروس تاکنون بارها با ایرلاین های مختلف مذاکره شده و اطمینان خاطر برای رعایت تمام مسائل بهداشتی در مجموعه فرودگاه به آنها داده شده است. اکنون علاوه بر ایرلاین های داخلی، پروازهای شرکت هواپیمایی قطر، امارت و ترکیش ایر به فرودگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) برقرار است و در هفته گذشته مذاکراتی هم با دو شرکت هواپیمایی لوفتهانزا و اتریشی برای ازسرگیری پروازها داشته‌ایم.
کربلایی عنوان کرد: شهر فرودگاهی دو نوع درآمد برای خود متصور است درآمد هوانوردی و درآمد غیر هوانوردی که با توجه به کاهش پروازها درآمدهای هر دو بخش تحت تأثیر شدید قرار گرفته است؛ اما اکنون راهکار ما برای برون‌رفت از بحرانی که جهان با آن مواجه شده است، توسعه بخش اقتصادی و توجه به منطقه آزاد و منطقه ویژه اقتصادی شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) است. راه‌اندازی هسته پیشران منطقه آزاد و توجه ویژه به رونق و جهش تولید در این منطقه از طریق ارائه خدمات به سرمایه‌گذاران، تولیدکنندگان و بازرگانان و توسعه راه‌های کسب درآمد بازرگانی، از برنامه‌های ما است.
وی درباره افزایش نرخ بلیت‌ها گفت: اکنون هیچ تصمیمی برای افزایش نرخ خدمات قابل ارائه در فرودگاه نداریم و همچنان نرخ‌های گذشته پا برجاست. نه تنها افزایش قیمت نداده‌ایم بلکه تسهیلاتی هم برای شرکای تجاری در نظر گرفتیم و مدیریت هزینه‌ها را به عنوان یک اصل ضروری در دستور کار قرار دادیم تا با ایجاد شرایط مناسب هزینه‌های جاری فرودگاهی را بهینه کنیم.
کربلایی با اشاره به زمان بازگشایی مجدد ترمینال بیان کرد: در راستای اجرای طرح مدیریت هزینه‌ها در زمان کاهش تعداد پروازها تصمیم گرفته شد که فقط در ترمینال شماره یک پذیرای مسافران باشیم و در صورت بازگشت به روال گذشته و افزایش تعداد پروازها و مسافران برای ارائه خدمات بهتر، ترمینال سلام نیز بازگشایی خواهد شد.
شاخص‌های اصلی در توسعه فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره)
شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) با وسعت قابل ملاحظه‌ای در جنوب شهر تهران قرار گرفته و از جاذبه‌های گردشگری فراوان و متنوعی برخوردار است.
طبق قانون ایجاد این شهر فرودگاهی با احداث منطقه آزاد تجاری در زمینی به مساحت ۱۵۰۰ هکتار و منطقه ویژه اقتصادی در زمینی به مساحت ۲۵۰۰ هکتار برای ارائه خدمات بانکی، بیمه‌ای، گردشگری، پزشکی، رفاهی و … در این منطقه دنبال میشود.
منطقه‌بندی این شهر فرودگاهی توسط مشاور ژاپنی بر مبنای چشم‌انداز ایجاد یک محیط مناسب و روان برای تحقق سرمایه‌گذاری‌های پایدار انجام شده است.
در ماموریت این شهر فرودگاهی به مسائلی همچون فراهم کردن فرودگاهی ایمن، امن و کارآمد، ارائه خدمات عالی به مشتریان و افزایش مزایای اقتصادی برای منطقه اشاره شده است تا موقعیت شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) را به عنوان دروازه‌ای برای ایران به سوی جهانی شدن تقویت کند.
از جمله شاخص‌های اصلی در توسعه فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) و شهر فرودگاهی تا سال ٢٠٤٦ شامل افزایش ظرفیت فرودگاه تا بیش از ٦٠ میلیون مسافر در سال، منطقه آزاد تجاری و ویژه اقتصادی در هم افزایی با فرودگاه، قابلیت توسعه خدمات بار هوایی و تعمیر و نگهداری هواپیما، ایجاد شهر فرودگاهی و توسعه خدمات ریلی، توسعه پایدار مبتنی بر اهداف توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی شرکت شهر فرودگاهی و ارتقا رضایتمندی و بهبود تجربه مسافران است.
بر مبنای طرح جامع توسعه شهر فرودگاهی امام خمینی (ره)، سند توسعه ٥ سالهای (٢٠١٨-٢٠٢٢) تدوین شده تا پاسخگوی نیازهای ضروری ناشی از افزایش تقاضا و اولویت‌های احداث زیرساخت‌های مورد نیاز برای توسعه فرودگاه و شهر فرودگاهی باشد تا موقعیت شرکت شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) را به عنوان دروازه‌ای برای ایران به سوی جهانی شدن تقویت کند.
تا به امروز تمرکز شهر فرودگاهی بیشتر بر فرودگاه بود، اما امروز ساختاری متمرکز بر روی هوشمندسازی شهر فرودگاهی برنامه ریزی می‌کند.
گفتنی است که امروز فرودگاه‌ها، فراتر از انجام کار‌های بازرگانی و تجاری، با کاهش هزینه ارتباط و ایجاد دسترسی به مناطق دوردست و افزایش سرعت تبادلات بازرگانی مطرح و در حال گسترش جهانی هستند و اهمیت زیادی کسب کرده‌اند و می‌توانند منجر به پیشرفت و شکوفایی به ویژه در مبحث اشتغال‌زایی نه‌تنها در بخش هوانوردی که در ابعادی غیر از هوانوردی همچون مراکز تفریحی ـ هنری، خرده‌فروشی‌ها، رستوران‌ها و هتل‌های مختلف و… شوند و توسعه اقتصادی به همراه داشته باشند. شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) نیز در همین راستا به عنوان هشتمین و از پیشرفته‌ترین مناطق آزاد کشور مطرح است و با جدیت پروژه‌های سرمایه گذاری را دنبال می‌کند.
به گفته وزیر راه و شهرسازی از سال گذشته و با استقرار گمرک در این منطقه و دریافت کد گمرکی و همزمان دعوت و مذاکره با سرمایه گذاران، این منطقه امروز به مرحله مهمی رسیده است و توسعه منطقه ویژه اقتصادی شهر فرودگاهی هم فرصتی برای تجار و بازرگان و شکل گیری تجارتی رقابتی و کارآمد در راستای اخذ سهم ایران از لجستیک هوایی ایجاد خواهد کرد.
همچنین در اردیبهشت ماه امسال، بر اساس تفاهم‌نامه سه جانبه‌ای منطقه شهر فرودگاهی امام خمینی به پایگاه توسعه صنایع فرهنگی و خلاق در کشور تبدیل میشود.
طبق تفاهم نامه سه جانبه که میان دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی، ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت ساز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و منطقه آزاد شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) اقدام به توسعه همکاری‌ها در زمینه گسترش شرکت‌های خلاق و شتابدهنده‌ها در منطقه فرودگاه امام خمینی می شود. بر اساس گزارش روابط عمومی معاونت علمی، تبدیل منطقه آزاد شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) به پایگاه توسعه صنایع فرهنگی و خلاق در کشور و همکاری در تسهیل مقررات فعالیت شتابدهنده‌ها و شرکت‌های خلاق در منطقه آزاد شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) و همکاری در توسعه شتابدهنده‌های تخصصی صنایع فرهنگی و خلاق از توافقات این تفاهم نامه است.
همچنین این سه نهاد در این تفاهم نامه متعهد شدند که تلاش‌های خود را در جهت توسعه بازار محصولات و خدمات تولید شده در منطقه آزاد شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) به سایر مناطق آزاد کشور به کار ببرند.
حمایت مالی و مشارکت در توسعه شتابدهنده‌های تخصصی صادراتی و گروه‌های فعال در صنایع فرهنگی و خلاق و اعطاء مجوز فعالیت شتابدهنده‌های مورد نیاز منطقه آزاد فرودگاه امام خمینی (ره) از جمله دیگر مسائلی است که در این تفاهم نامه بر آن تاکید شد.
بر اساس این تفاهم نامه، منطقه آزاد شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) تلاش خواهد کرد تا برای تامین زیرساخت و تخصیص فضای مناسب جهت استقرار کلیه عناصر فعال در اکوسیستم صنایع فرهنگی و خلاق، امکانات لازم را اختصاص دهد.
