سرویس اجتماعی جمله – سرپرست بیمارستان شهدای هفتم تیر به عنوان بزرگترین مرکز حوادث و تصادفات ایران با اشاره به آمار بالای مرگ و میر ناشی از تروما در ایران، گفت: در سایر نقاط دنیا سهم سکته‌های مغزی و سرطان‌ها در مرگ و میر بالاتر است اما در کشور ما چنین نیست. به گزارش جمله، تروما در حقیقت پاسخی احساسی به یک اتفاق وحشتناک مانند تصادف، تجاوز جنسی و یا بلایای طبیعی است. اگرچه تروما می تواند پاسخی برای موقعیت هایی باشد که فرد آنها را از لحاظ روحی و فیزیکی تهدید آمیز یا آسیب زننده بداند. فرد آسیب دیده ممکن است طیف وسیعی از احساسات مختلف را پس از حادثه و در دراز مدت احساس کند. فرد آسیب دیده ممکن است احساس گیجی، درماندگی و شوکه شدن داشته باشند و یا هضم اتفاق رخ داده برایشان دشوار باشد. همچنین تروما می تواند سبب بروز علائم فیزیکی شود. تروما ممکن است تاثیرات طولانی مدتی بر سلامت روانی فرد بگذارد. اگر با گذشت زمان از شدت علائم کاسته نشود و ادامه داشته باشد به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) تبدیل می شود.تروما در دو گونه روحی و جسمی می‌تواند تاثیرات بلندمدتی داشته باشد که با تجمع آن بر وضعیت کلی یک کشور از جمله طراوت و توسعه تاثیر منفی بگذارد. دکتر دانشی متخصص جراحی مغز و اعصاب در خصوص وضعیت بروز حوادثی که منجر به ترومای جسمی در کشور می‌شود، بیان کرد: سال ۱۳۸۴ حدود ۲۵ هزار نفر در سال مرگ و میر ناشی از حوادث در کشور داشتیم که این آمار اکنون (سال ۱۴۰۱) تقریبا به ۱۷ هزار نفر رسیده است. کاهش آمار نیز به دلیل تلاش نیروی انتظامی و راهنمایی و رانندگی و آموزش مردم است. با وجود کاهش آمار اما باز هم باید کاری کنیم که این آمار کاهشی‌تر باشد.
وی با تاکید بر اهمیت ارتقای سطح فرهنگ و سواد سلامت جامعه در مورد بروز تروما، تصریح کرد: از سوی دیگر وسعت کشور هم بر افزایش بروز تروماهای ناشی از تصادفات موثر است و باید در مورد ایمنی جاده‌ها اقدامات بیشتری انجام شود. بسیاری از جاده‌های کشور دو طرفه هستند و باید یکطرفه باشند. بیشترین حوادث ترافیکی در حدود ۳۵ کیلومتری مقصد اتفاق می‌افتد که این هم به خستگی راننده مربوط است که با وجود خستگی و خواب‌آلودگی اما باز هم به مسیر خود ادامه می‌دهد و همین موضوع سبب بروز حوادث می‌شود. دانشی ادامه داد: در برخی کشورها با تاکید ویژه بر خودروهای سنگین اعلام می‌شود که اگر راننده بیش از ۲ ساعت پشت فرمان بنشیند جریمه می‌شود اما در کشور ما قانونی در این زمینه وجود ندارد و در عین حال بررسی چنین موضوعی هم سخت است.
او در خصوص وضعیت بروز معلولیت‌های ناشی از تروماهای ناشی از حوادث ترافیکی، توضیح داد: معمولا سه تا چهار برابر آمار مرگ و میر ناشی از حوادث ترافیکی، افرادی هم دچار معلولیت می‌شوند؛ کسانی که به دلیل آسیب به دست و پا و یا ستون فقرات و… حتی نتوانند به کار قبلی خود ادامه دهند. به گفته سرپرست بیمارستان شهدای هفتم تیر، میانگین سنی بروز ترومای ناشی از تصادفات در کشور بین ۳۰ تا ۴۰ سال برآورد می‌شود و در این بین مردان هم سهم بیشتری در آمارها دارند.
به گزارش جمله، کارشناسان معتقدند افزایش وخامت وضعیت اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در ایران یکی از مهمترین دلایل افزایش ترومای روحی است. اگرچه اکثر کارشناسان شرایط بعد از وقایع عینی نظیر تصادف، مرگ نزدیکان، جنگ و نظایر آن را بررسی می‌کنند، اما پژوهش ها نشان می‌دهد که نابودی زیست محیطی، تنهایی اجتماعی، فقر اقتصادی، تفاوت طبقاتی و نژادی و خودی و غیرخودی کردن افراد در جامعه به مرور می‌تواند به یک ترومای روحی اجتماعی در سطح گسترده بدل شود که کنترل آن بسیار دشوار خواهد بود. اگر جامعه احساس شادی و رفاه نکند، حس غم و عقب ماندگی به مرور در وی ته نشین خواهد شد و سرریز آن جامعه را به طور کلی متاثر خواهد کرد. نباید فراموش کنیم که ترومای روحی حاصل از صدمات جسمی نظیر تصادف نیز عموما به دلیل سیاست‌های غلط از جمله خودروها و جاده های بی‌کیفیت است که در نگاهی کلان‌تر به همان سرخوردگی جمعی باز می‌گردد. اگر حاکمیت هرچه سریعتر طرحی واقعی و همه‌گیر برای کنترل آسیب‌های گسترده اجتماعی، اقتصادی و سیاسی نیندیشید، با افزایش متوسط سن در ایران و کاهش معنادار فرزندآوری در آینده‌ای نه‌چندان دور با تکانه های پی در پی اجتماعی روبرو خواهد شد که بر کلیت توسعه کشور تاثیر منفی خواهد داشت.
- نویسنده : ارسالی از سرویس جامعه
