منوچهر اسماعیلی؛ مرد هزار صدای ایران
منوچهر اسماعیلی؛ مرد هزار صدای ایران

منوچهر اسماعیلی خاموش شد، تا ابد سکوت کرد و صدایی از میان این همه سر و صدا کم شد. او که صاحب یکی از درخشان ترین صداهای ماندگار دوبله ایران که در نقش های متفاوتی جای برترین بازیگران سینمای ایران و جهان صحبت کرد شامگاه دوشنبه در ۸۳ سالگی از دنیا رفت. او چند روز […]

منوچهر اسماعیلی خاموش شد، تا ابد سکوت کرد و صدایی از میان این همه سر و صدا کم شد. او که صاحب یکی از درخشان ترین صداهای ماندگار دوبله ایران که در نقش های متفاوتی جای برترین بازیگران سینمای ایران و جهان صحبت کرد شامگاه دوشنبه در ۸۳ سالگی از دنیا رفت. او چند روز در بیمارستان بستری بود، با این حال به منزل آمده بود وشامگاه دوشنبه بر اثر ایست قلبی در منزل خود درگذشت.

اسماعیلی ۸ فروردین ۱۳۱۸ در کرمانشاه به دنیا آمد و در ۱۸ سالگی کار دوبله را با نقش‌های کوچک آغاز کرد. پس از شش سال به عنوان مدیر دوبلاژ حرفه‌ای جایگاهی مهم در این عرصه یافت و با همکاری تنی چند از همکارانش، دوبله بسیاری از فیلم‌های بزرگ جهان را با موفقیت
به سرانجام رساند.
از حدود ۵۲ سال پیش که فیلم «قیصر» سینماهای ایران را فتح کرد تا امروز، هنوز مشاجره مشهور قیصر و خان‌دایی درباره «رسم مردانگی» دهان‌به‌دهان می‌چرخد، اما شاید کمتر کسی بداند که گوینده هر دو طرف این دیالوگ ماندگار، چه خان‌دایی که خواهرزاده‌ را به رعایت رسم مردانگی دعوت کرد و چه قیصر که جز انتقام به چیزی نمی‌اندیشید،
یک نفر بود.
منوچهر اسماعیلی، مشهور به «مرد هزارصدای دوبله ایران» به جای دو نقش اصلی فیلم قیصر صحبت کرد و این کار را چنان باورپذیر انجام داد که حتی سازندگان فیلم نیز انگشت به دهان ماندند. منوچهر اسماعیلی صداپیشگی در صدها فیلم سینمایی خارجی و داخلی را در کارنامه کاری خود داشت و توانایی منحصربه‌فردش در تیپ‌گویی و صحبت به جای چندین شخصیت در یک اثر نمایشی، برای همکاران او در هنر دوبله نیز اعجاب‌انگیز بود.
منوچهر اسماعیلی دوبله فیلم‌های بسیاری را بر عهده داشت و مدیر دوبلاژ آثار مختلفی بود. گویندگی در فیلم سینمایی «محمد رسول الله» یا همان «الرساله» (به کارگردانی مصطفی عقاد فقید) به جای آنتونی کویین (حمزه) و فیلم سینمایی «پاپیون» به جای استیو مک‌کویین به محبوبیت او افزود و موجب شد گویندگی در نقش‌های دشوارتر را بر عهده بگیرد.
یکی از تخصص‌های اسماعیلی که به آن شهره بود، صحبت کردن به جای چند شخصیت در یک فیلم با صداهای متنوع بود. برای مثال او در سریال «هزاردستان» به کارگردانی علی حاتمی به جای شعبان بی‌مخ (محمدعلی کشاورز)، رضا تفنگچی (جمشید مشایخی)، هزاردستان (عزت‌الله انتظامی) و جمشید لایق حرف زد و همگان را به تشویق واداشت. اسماعیلی همچنین صداپیشگی بازیگران مطرحی چون استیو مک کوئین، همفری بوگارت، چارلتون هستون و کرک داگلاس را
در کارنامه داشت.
از میان بازیگران مطرح سینمای ایران که او به جای آنها حرف زد می‌توان به بهروز وثوقی در چند فیلم‌ همچون «قیصر»، «داش آکل»، «سوته‌دلان» و «رضا موتوری»، جمشید مشایخی در فیلم‌های «قیصر» و «کمال‌الملک»، و داریوش ارجمند در سریال «امام علی» و فیلم «ناخدا خورشید» اشاره کرد. یکی از ماندگارترین هنرنمایی‌های اسماعیلی هم در فیلم «مادر» زنده یاد علی حاتمی بود که همزمان به جای سه بازیگر یعنی محمدعلی کشاورز، جمشید هاشم‌پور و اکبر عبدی صحبت کرده بود.
تشییع و خاکسپاری این صداپیشه معروف امروز در بهشت سکینه کرج خواهد بود.
واکنش هنرمندان
خورشید دوبله خاموش شد، آرش کمانگیر صدا، مرزهای دوبله را تا فراسوی باور برد و به ابدیت پیوست، یاد شاه لیر رادیو گرامی باد. جمع زیادی از هنرمندان عرصه سینما، تلویزیون و دوبلاژ ایران، درگذشت منوچهر اسماعیلی ـ پیشکسوت دوبله ـ را تسلیت گفته‌ و هر یک به نحوی یاد این هنرمند را گرامی داشته‌اند. هنرمندانی مثل هومن حاج عبداللهی، منوچهر والی‌زاده، افشین زی‌نوری، علی عمرانی، پرویز پرستویی و جمعی از پیشکسوتان عرصه دوبله و صدا، درگذشت منوچهر اسماعیلی را تسلیت گفته‌اند. در ادامه برخی از متن‌های منتشرشده از سوی هنرمندان برای مرحوم اسماعیلی را می‌خوانید:
یکی از عجایب جهان در دوبله
منوچهر والی‌زاده، دوبلور باسابقه با ابراز تاسف از درگذشت منوچهر اسماعیلی این شخصیت را یکی از عجایب جهان در دوبله می‌داند. والی‌زاده می‌گوید: سالی که وارد دوبله شدم اولین شخصیتی که با او برخورد داشتم منوچهر اسماعیلی عزیز بود. ایشان واقعا بی‌بدیل بود. من در کنارش بسیار آموختم. منوچهر اسماعیلی انسان عجیبی بود.
او گفت: به جرأت می‌توانم بگوییم امروز دوبله یکی از بزرگ‌ترین گویندگان جهان را از دست داد. نسلی در حال از بین رفتن است و نسلی جدید جایگزین می‌شود و این قانون طبیعت است. منوچهر اسماعیلی واقعاً استاد این کار بود. او بی‌نظیر و بی‌بدیل بود. حرفی نمی شود درباره‌ او زد چون همه کارهایش موجود است و همه دیده‌اند و شنیده‌اند. من دیگر هرچه بگویم زیاده‌گویی است. ایشان واقعاً یک بود و در دنیا بی‌نظیر بود. اگر چنانچه دوبله‌ای در دنیا وجود داشته باشد، منوچهر اسماعیلی در رأسش قرار داشت.
محدودیت فعالیت همزمان با کرونا
ناصر ممدوح در نخستین روز بدون منوچهر اسماعیلی با حسرت چنین می‌گوید: ۱۰ روز پیش بود که به عیادتشان رفتم و خوب بودند و قرار بود مرخص شوند. اما نمی‌دانم و در جریان نیستم که چطور شب گذشته فوت شدند. رفتن ایشان برای
ما فاجعه است!
این دوبلور پیشکسوت درباره‌ علت فعالیت نکردن منوچهر اسماعیلی در سال‌های اخیر یادآور شد که کرونا فعالیت منوچهر اسماعیلی را محدود کرد و گفت: بیشتر فعالیت نکردن ایشان به علت کهولت سن بود؛ البته ایشان سن خیلی بالایی نداشتند، اما عزیزانی مثل جلال مقامی، رعفت هاشم‌پور و ایرج رضایی زود از کار دست کشیدند. اسماعیلی هم فعالیت داشتند اما در این یکی ـ دو سال اخیر، فعالیت شان به ویژه با آمدن کرونا کمتر شد و البته کرونا برای همه محدودیت ایجاد کرد.
هومن حاج عبداللهی، بازیگر و صداپیشه نوشت: «دوبله ایران مرد از بس که صدا ندارد. عالیجناب منوچهر اسماعیلی روحتان شاد. چقدر خوشحالم برای خودم که در زمان زندگیش ما در این دنیا، من یکبار کنارتان نقش گفتم.»
مصطفی کیایی، کارگردان نوشت: «همه صدای دوبله رفت.» معصومه آقاجانی، بازیگر و دوبلور نوشت: «او که توانست مثل آرش کمانگیر مرزهای دوبله را تا فراسوی باور ببرد، به ابدیت پیوست.» مینو غزنوی، دوبلور پیشکسوت نوشت: «خورشیدمان خاموش شد.»
افشین زی‌نوری، دوبلور در سوگ اسماعیلی نوشت: «یادمه اون روز به شما گفتم تو این عکس بخندین، همه عکساتون جدیه و چه خوش اقبال بودم من که حضور بی نظیر شما رو درک کردم. بدرود مرد استثنایی، بدرور عالیجناب، بدرود…»
منوچهر والی‌زاده، دوبلور نوشت: «متاسفانه صدای آسمانی دیگری را از دست دادیم. منوچهر اسماعیلی بزرگتر از کلمه استاد بود.» علی عمرانی، بازیگر و گوینده نوشت: «همین افتخار مرا بس که شما شاه لیر من در رادیو بودید. روحتان شاد استاد.»
سعید شیخ زاده، مجری و دوبلور نوشت: «صدای تاریخ هنر ایران، بزرگ مرد دوبله ایران، این خانه را تو روح بخشیدی. بی شک صدایت تاریخ ایران را جلا داد. صدایت تا همیشه ماندگار و روحت در آرامش.»
میرطاهر مظلومی، بازیگر و گوینده نوشت: «سینما با شما شنیدنی بود و سحرانگیز. فضیلت شما، کاربلدی شما و شرافت شما ردایی نیست که به هر قامتی بپوشانند. رنج دارد و دانش می‌خواهد ابتدایش شوریدگیست و انتهایش جاودانگی. استاد منوچهر اسماعیلی جاودانه شد.» ناهید امیریان، دوبلور هم نوشت: «تکرار نشدنی ما رفت و تنهایمان گذاشت.»

 

ورشکستگی دومین سینمای زنجیره‌ای بزرگ دنیا

مجموعه سینماهای زنجیره‌ای «CineWorld» تائید کرد به دنبال ضرر چند میلیارد دلاری در دوران کرونا به دنبال اعلام ورشکستگی در آمریکاست. سینماهای زنجیره‌ای سینه‌ورلد (Cineworld) تایید کرده که پس از چهار میلیارد پوند بدهی در طول همه گیری ویروس کرونا، در حال بررسی پرونده ورشکستگی در ایالات متحده است، اما به تماشاگران و کارکنان سینما اطمینان داد که سینماهایش به فعالیت خود ادامه خواهند داد.دومین سینمای زنجیره بزرگ جهان پس از ناکامی در بهبودی سریع در پی شیوع کووید-۱۹ که منجر به تعطیلی اکثر سالن‌های آن در طول قرنطینه شد، با مشکل مواجه شده و سال گذشته ۷۰۸ میلیون دلار (۵۹۸ میلیون پوند) ضرر کرد و مجموع زیان این کمپانی به ۴.۸ میلیارد دلار (۴ میلیارد پوند) در زمان تعطیلی سینماها در دوران کرونا رسیده است.هفته گذشته اعلام شد که «Cineworld» که ۷۵۱ مجموعه سینمایی در ۱۰ کشور جهان است، وکلا و مشاورانی را در مورد نحوه مدیریت بدهی‌های فزاینده خود استخدام کرده و حالا خود این کمپانی تأیید کرده که در حال بررسی تعدادی از گزینه‌های استراتژیک از جمله تشکیل پرونده برای ورشکستگی در ایالات متحده و اقدامات مشابه در سایر حوزه‌های قضایی است. این کمپانی همچنین اعلام کرده در حال مذاکره با سهامداران اصلی از جمله طلبکاران خود و همچنین مشاوران حقوقی و مالی آنها در مورد گزینه‌های موجود است.با این حال، این سینمای زنجیره‌ای تاکید کرده که سینماهایش که تحت دو برند «Cineworld» و «Regal» فعالیت می‌کنند، طبق معمول فعال هستند و همچنان پذیرای مخاطبان خواهد بود، ضمن این که ۴۵ هزار کارمند جهانی آن از جمله پنج هزار کارمندش در بریتانیا تحت تأثیر این روند قرار نخواهند گرفت.

 

 

گیشه آمریکا در تسخیر انیمه ژاپنی

انیمه ژاپنی «دراگون بال سوپر: ابرقهرمان» با فروش ۲۱ میلیون دلاری صدر گیشه آمریکا را از آن خود کرد. انیمه ژاپنی دراگون بال سوپر: ابرقهرمان در اولین آخرهفته اکران خود با فروش ۲۱ میلیون دلاری در آمریکای شمالی انتظارها را برآورده کرد و در صد گیشه آمریکا جای گرفت.
این انیمه که در ۳۰۰۷ سالن سینما به نمایش درآمده، توسط شرکت کرانچی رول که تخصصش نمایش فیلم های انیمه است، در داخل آمریکا توزیع شده است. انیمه «ابر قهرمان» به نوعی یک نقطه روشن در گیشه سرد ماه آگوست آمریکا به حساب می آید.
جدیدترین قسمت دراگون بال سوپر: ابرقهرمان دو برابر بیشتر از دیگر فیلم اکران سراسری شده آخر هفته آمریکا یعنی فیلم مهیج جانور محصول یونیورسال با بازی ادریس البا درآمد داشت. جانور که با نقدهای متفاوت مواجه شده است، با فروش متوسط ۵/۱۱ میلیون دلار از ۳۷۴۳ سینمای آمریکای شمالی، این هفته اکران خود را آغاز کرد.
میچل برگر معاون ارشد بخش تجارت جهانی «کرانچی رول» در بیانیه‌ ای درباره موفقیت انیمه ابرقهرمان گفت: ما خیلی هیجان‌ زده هستیم که طرفداران «دراگون بال سوپر: ابرقهرمان» می‌توانند دور هم جمع شوند تا این فیلم شگفت‌انگیز را در سینماها ببینند و از آن لذت ببرند.
کرانچی رول از همه طرفدارانش تشکر می‌کند، خواه طرفدار فوق‌العاده این انیمه باشید و خواه یک هوادار تازه وارد، امیدواریم تماشاگران دوباره و دوباره برای دیدن فیلم به سینماها برگردند. در این هفته رتبه های سوم تا پنجم پرفروش ترین ها به فیلم های قطار تندرو، تاپ گان: ماوریک و ابر حیوانات لیگ دی‌سی به ترتیب با ۸، ۸/۵ و ۷/۵ میلیون دلار رسید.

 

 

 

«گرگ‌های سِرنوگراتس» در کتابفروشی‌ها
«گرگ‌های سِرنوگراتس»(گزیده داستان‌های ساکی) نوشته هکتور هیو مونرو با ترجمه روبرت صفاریان منتشر شد. این مجموعه داستان در ۱۵۱ صفحه با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه و با قیمت ۶۵ هزارتومان در فرهنگ نشر نو با همکاری نشر آسیم عرضه شده است.
در یادداشت مترجم درباره نویسنده و کتاب آمده است: ساکی از استادان داستان کوتاه در ادبیات انگلیسی است که در ایران تقریبا ناشناخته مانده است. او که در اوایل قرن بیستم می‌نوشت، در داستان‌هایش دنیایی را ترسیم می‌کند که بسیار خودویژه‌ و جذاب است. نگرش او به مسائلی چون تربیت کودکان، جذابیت ادبیات عامه‌پسند و فولکلور و مقایسه زندگی بدون اخلاق و طبیعی جانوران با زندگی و اندیشه‌های نیکوکارانه طبقه متوسط، که در قالب داستان‌هایی بسیار کوتاه فشرده‌اند، امروز هم قابل بحث هستند. ساختار دقیق داستان‌ها و زبان طنزآمیزی که پارودی زبان پر از تعارف و عاری از صراحت طبقات متوسط است که در گزینش آن‌ها جنبه‌های نگرش و کار ساکی مورد توجه قرار گیرد. زندگی ساکی که نام اصلی‌اش هکتور هیو مونرو است، تأثیر مستقیمی بر آثار او نهاده است.
ساکی علاوه برمجموعه‌های قصه‌های کوتاهی که منتشر کرده، رمان و نمایشنامه هم نوشته است، اما بیش از همه به خاطر قصه‌های کوتاه طنزآمیزش معروف است. این داستان‌ها طنزی ظریف، مبادی ادب و گزنده دارند. داستان‌های ساکی عموما شکلی متعارف و سنتی دارند، اما واژگونی‌های اخلاقی‌شان آن‌ها را برجسته می‌کند؛ انتقام‌کشی از آدم‌های متظاهر و خرفت، شوخی‌های عملی و اتفاقات فراطبیعی.
درباره نام مستعار ساکی دو روایت هست. بسیاری معتقدند از آنجا که هکتور هیو مونرو علاقه‌ زیادی به ترجمه‌های آزاد فیتز جرالد از شعرهای عمر خیام داشته، اسم ساکی را که همان ساقی است از روی آن‌ها برداشته است. اما برخی دیگر می‌گویند ساکی نام نوعی میمون برمه‌ای است، که با توجه به روح شیطنت‌آمیز نوشته‌های ساکی و علاقه‌اش به حیوانات این نیز معقول
به نظر می‌آید.

 

 

تبلیغ «برادران لیلا» روی دیوارهای فرانسه
تبلیغات فیلم «برادران لیلا» ساخته سعید روستایی همزمان با آغاز اکران در سینماهای فرانسه آغاز شد. کمپانی «وایلد بانچ» که حق پخش فیلم «برادران لیلا» را بر عهده دارد، این فیلم دو ساعت و چهل پنج دقیقه‌ای را قرار است از فردا ۲۴ آگوست (دوم شهریور) در سینماهای فرانسه اکران کند. فرانسه نخستین کشوری است که میزبان اکران عمومی «برادران لیلا» می‌شود.
«برادران لیلا» به نویسندگی و کارگردانی سعید روستایی نخستین نمایش جهانی خود را در بخش مسابقه جشنواره کن امسال تجربه کرد و در نهایت جایزه بهترین فیلم بخش اصلی این رویداد را از نگاه هیات داوران فدراسیون بین‌المللی منتقدان فیلم (فیپرشی) کسب کرد. فیلم «متری شیش و نیم» دیگر ساخته روستایی پیش‌تر در سینماهای فرانسه اکران به نسبت موفقی داشت و نامزد بهترین فیلم خارجی سال در جوایز سزار شد و در مجموع ۱.۳ میلیون دلار در این کشور فروخت.
ترانه علیدوستی، نوید محمدزاده، سعید پورصمیمی، فرهاد اصلانی، پیمان معادی، محمد علیمحمدی، نیره محمدی و مهدی حسینی‌نیا بازیگران این فیلم هستند و کمپانی فرانسوی «وایلد بانچ» نیز بخش بین‌المللی این فیلم بر بر عهده دارد. هنوز تکلیف و زمان نمایش جدیدترین ساخته سعید روستایی در ایران مشخص نیست.

جایزه ای برای «درخت خاموش» ایرانی در نیویورک
فیلم «درخت خاموش» به کارگردانی فایسال سویسال و تهیه‌کنندگی علی نوری اسکویی برنده جایزه بهترین فیلم جشنواره بین‌المللی فیلم همیلتون نیویورک ۲۰۲۲ شد.
جایزه بهترین فیلم چهاردهمین دوره جشنواره فیلم همیلتون نیویورک، هجدهمین جایزه اصلی فیلم «درخت خاموش» است، این فیلم پیش از این برنده جوایزی همچون توپ طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم آدانا، سه جایزه اصلی جشنواره فیلم پانوراما بالکان، جایزه بهترین کارگردانی و بهترین فیلم داستانی از جشنواره فیلم هنرهای زیبا FAFF، بهترین فیلم از جشنواره فیلم برمن، بهترین فیلم جایزه فیلم لندن سیتی، بهترین فیلم جشنواره بین المللی فیلم نپال و… را دریافت کرده بود.
«درخت خاموش» که با مشارکت بنیاد سینمایی فارابی، بخش سینمایی شبکه TRT ترکیه و همکاری معاونت سینمایی وزارت فرهنگ ترکیه در کشور ترکیه ساخته شده است، درباره زندگی نویسنده‌ای به نام حیاتی است که در نگارش داستان جدیدش شدیدا دچار درماندگی شده و هم‌زمان در زندگی خانوادگی دچار مشکلات فراوانی گردیده که او را در مرز جدایی از همسرش قرار داده است، اما کنکاش او در زندگی گذشته پدرش و درخت گردوی خانه پدری او که راز مهمی را در خود دارد، مسیر زندگی حیاتی را دگرگون می‌کند.» این فیلم که پیش از این در ترکیه اکران شده است، به زودی در ایران هم اکران خواهد شد.

«زالاوا» در چهلمین جشنواره فیلم‌های فانتاستیک فست بروکسل
«زالاوا» به کارگردانی ارسلان امیری در بخش مسابقه‌ چهلمین جشنواره فیلم‌های فانتاستیک فست بروکسل پذیرفته‌ شد. این فستیوال یکی از مشهورترین جشنواره‌های فیلم‌های ژانر در جهان است که بیش از یکصد فیلم سینمایی و کوتاه از سراسر جهان از ژانرهای وحشت، فانتزی و علمی- تخیلی و اکشن هرسال از تاریخ ۷تا ۱۷ شهریور در شهر بروکسل بلژیک برگزار می‌شود.
زالاوا به تهیه‌کنندگی سمیرا و روح‌الله برادری با بازی نوید پورفرج، پوریا رحیمی‌سام و هدی زین‌العابدین در بخش مسابقه فیلم‌های نوظهور فستیوال فیلم‌های خارق‌العاده (fantasticfest) بروکسل بلژیک حضور دارد.
چهلمین دوره‌ی این رویداد مهم سینمایی بیست رویداد و برنامه‌جنبی از جمله کارگاه‌های گریم فیلم‌های وحشت و مستر کلاس‌ طراحی خون‌آشام‌ها برگزار می‌شود. زالاوا که به زودی در دوازده کشور اکران می‌شود، در سراسر ایران روی پرده است.