سرویس سیاسی جمله – این روزها موضوع ناترازی در تیتر رسانه‌ها زیاد دیده و خوانده می‌شود اعم از ناترازی در تولید و مصرف برق و گاز تا ناترازی‌های آبی و اخیراً هم ناترازی بودجه ۱۴۰۳ یعنی منابع از مصارف کمتر است و از هم‌اکنون روشن است که بودجه سال آینده کسری قابل توجه خواهد داشت و تأکید مجلس این است امروز باید این ناترازی تعیین تکلیف شود.
باور برخی کارشناسان این است که ما نه ناترازی در آب و برق و گاز داریم نه ناترازی در بودجه، به بیان دقیق‌تر، اگر از نگاه و نظر کارشناسان کمک گرفته شود، این ناترازی در زمان مناسب و از مسیرهای درست و منطقی، تدبیر خواهد شد.
در یکی از نشست‌های رسانه‌ای، یکی از مدیران حوزه برق در تبیین وضعیت تولید و مصرف انرژی در کشور مدعی شد وقتی ناترازی در تولید و مصرف داریم و مصرف ما بر تولید پیشی گرفته است، چاره‌ای نداریم جز اینکه مردم را به صرفه‌جویی دعوت کنیم یا اینکه برای تأمین مصارف خانگی که برای ما اولویت است، مصارف صنعتی را موقتاً قطع کنیم.
این مدیر عمداً یا سهواً در حال کتمان یک حقیقت بزرگ است و آن اینکه زمانی که کمبود در برق، گاز یا آب داریم، تنها دو راه پیش روی ما وجود دارد «اقدام به صرفه‌جویی» یا «اقدام به قطعی» در حالی‌که درخصوص برق و گاز، می‌توان بر تولید افزود تا به تعادل بین مصرف و تولید برسیم.
درخصوص ناترازی‌های آبی نیز می‌توان به جای رفتن به سراغ طرح‌های رویایی و غیرعاقلانه ازجمله ژرف‌آب، دست‌اندازی بیشتر به منابع آب زیرزمینی یا اقدام به طرح‌های انتقال آب بین حوضه‌ای، باید از هدررفت آب در کشاورزی جلوگیری کرد و مدیریت مصرف را در دست گرفت.
این سبک و روش تقلیل دادن یک موضوع علمی و کارشناسانه به یک موضوع سطحی و دم‌دستی، تنها از مدیر و نماینده‌ای بر می‌آید که در حد و اندازه کرسی که به وی سپرده شده نیست و درحقیقت، نباید در ساختار تصمیم‌سازی قرار بگیرد و لازم است افرادی در این ساختار حرف اول و آخر را بزنند که کارشناس و صاحب تجربه باشند و دغدغه داشته باشند.
یکی از مشکلات کلان کشور، ناترازی در این بخش است که برخی کارشناسان از آن با عنوان «ناترازی در حکمرانی» یاد می‌کنند.
اگر امروز می‌بینیم صندوق‌های بازنشستگی در معرض ورشکستگی و حتی فروپاشی هستند دقیقاً به این دلیل است که افرادی که دوست، نورچشمی و نظرکرده برخی مدیران ارشد دولت بودند، در رأس این صندوق‌ها قرار گرفتند و نه تنها هیچ عقلانیتی نداشتند که مشکلات حوزه تحت مدیریت خود را شناسایی، راه‌حل‌ها را گزینش و به سمت آن حرکت کنند بلکه باب سوءاستفاده و ویژه‌خواری را نیز باز گذاشتند و امروز همه حرف از ناترازی در صندوق‌های بازنشستگی می‌زنند یعنی که رقم ورودی به این صندوق‌ها با مستمری ماهانه که باید پرداخت شود، هم‌خوانی ندارد، اما ریشه این ناترازی کجاست ؟ اگر مدیران پیشین تخصص و تعهد داشتند و به آینده فکر می‌کردند، این ناترازی ایجاد می‌شد؟ قطعاً خیر.
درخصوص ناترازی برق و گاز نیز اینگونه است و بسیاری از مدیران ارشد این حوزه در دولت، ابداً حرفی از ضرورت افزایش تولید برق و گاز یا رفتن به سمت مسیرهای نوین مانند برق خورشیدی یا بادی یا گسترش نیروگاه‌های خانگی برای تولید برق خورشیدی نمی‌گویند چون موضوعات کلان، به ذهن‌های کوچکِ آنان نمی‌رسد.
اگر این مدیران، جای خود را به کارشناسانی خبره و دغدغه‌مند می‌دادند اوضاع اینگونه نبود. چگونه است که امروز در کشورهای اروپایی چون سوئد که آفتابی کم‌رمق و بی‌جان دارند بخش اعظمی از برق برای مصارف خانگی، از طریق انرژی خورشیدی است و چند سال قبل، آخرین نیروگاه برق اتمی خود را برای همیشه خاموش کرد اما در ایران، چنین پدیده‌ای مهجور مانده و با برخی مدیران که در این زمینه حرف می‌زنیم، مانند دانای کل به سخن می‌آیند و ادعا می‌کنند با توجه به زاویه تابش خورشید، ایران برای برق خورشیدی، شرایط اقلیمی مناسبی ندارد ؟
اگر از این مدیرانِ خودشیفته بپرسیم تکلیف نهایی این ناترازی چه خواهد شد در شرایطی که همچنان مصرف کشور در حوزه برق و گاز رو به افزایش است و توان نیروگاه‌های برق‌آبی ما نیز به دلیل کاهش نزولات آسمانی و خشک شدن دریاچه پشت سدها، به مخاطره جدی افتاده نیز پاسخی ندارند جز اینکه مانند یکی از همین دسته مدیران که درخصوص خشکسالی و محیط‌زیست گفته بود با ظهور آقا امام عصر(عج) آن قدر باران می‌بارد که همه مشکلات حل خواهد شد و به این ترتیب شانه خود را از بار مسئولیت خالی کرد.
نکته نهایی همان است که در ابتدا گفتیم، ما در کشور ناترازی آب، برق و گاز نمی‌داشتیم اگر چنین افرادی را بر مصادر نمی‌گماشتیم و در آینده نیز هیچ کدام از این ناترازی‌ها حل نمی‌شوند و بلکه پیچیده‌تر خواهند شد اگر در برابر ادامه حضور چنین مدیران نالایقی در سطوح مختلف از حکمرانی خواه در سطح وزارتخانه خواه در سطوح استانی و محلی، سکوت کنیم، چون مشکل اصلی این کشور ناترازی در حکمرانی است.
