هدهد و کوثر چشم‌انتظار فضا
هدهد و کوثر چشم‌انتظار فضا
ایران قرار است به‌زودی دو ماهواره بومی «کوثر» و «هدهد» را که توسط بخش خصوصی کشور ساخته شده‌اند، به مدار زمین ارسال کند.

این دو ماهواره که در پایگاه فضایی روسیه به فضا پرتاب خواهند شد، نخستین پروژه‌های ماهواره‌ای بخش خصوصی ایران محسوب می‌شوند و نقطه عطفی در صنعت فضایی ایران به شمار می‌روند. این دو ماهواره به نام‌های «هدهد» و «کوثر» هستند و قرار است از پایگاه وستوچنی روسیه در روز ۱۵ آبان ماه جاری به مدار تزریق شوند.
ماهواره کوثر که در سال ۲۰۱۹ توسعه‌یافته است، به‌عنوان یک ماهواره سنجش از دور با وضوح تصویری بالا طراحی شده و قابلیت تصویربرداری با کیفیت ۳.۵ متر در هر پیکسل را دارد.
این ماهواره به منظور استفاده در بخش‌های کشاورزی، مدیریت منابع طبیعی، پایش محیطی و نقشه‌برداری دقیق ساخته شده است و می‌تواند به پایش تغییرات زیست‌محیطی و مدیریت بلایای طبیعی کمک کند.
عمر عملیاتی این ماهواره در مدار حدود دو سال پیش‌بینی شده و از فناوری‌های پیشرفته تصویربرداری و انتقال داده بهره می‌برد.
این ماهواره برای استفاده در کشاورزی دقیق، مدیریت منابع طبیعی، پایش محیط زیست و مدیریت بحران توسعه یافته است.
ماهواره هدهد به عنوان یک ماهواره ارتباطی با قابلیت پشتیبانی از اینترنت اشیاء (IoT) طراحی شده و برای برقراری ارتباطات در مناطق دورافتاده و کم‌دسترسی به شبکه‌های زمینی به کار خواهد رفت.
این ماهواره می‌تواند در حوزه‌هایی مانند کشاورزی هوشمند، حمل‌ونقل و مدیریت بحران کاربرد داشته باشد.
فناوری‌های ارتباطی پیشرفته در هدهد امکان ایجاد زیرساخت‌های ارتباطی پایدار و کم‌هزینه را فراهم می‌کند.
پرتاب این ماهواره‌ها که با همکاری سازمان فضایی ایران و بخش خصوصی و در راستای تقویت توانمندی‌های بومی در فناوری فضایی انجام می‌شود، گامی مهم در مسیر خودکفایی کشور در زمینه ساخت و بهره‌برداری از ماهواره‌ها به شمار می‌رود.
به گفته رئیس سازمان فضایی ایران، این ماهواره‌ها توانایی استفاده در طرح های تحقیقاتی و تجاری را دارند و به ویژه ماهواره کوثر می‌تواند به عنوان یک ابزار دقیق در تحلیل و نظارت بر تغییرات محیطی و منابع طبیعی عمل کند.
به تازگی و در ۲۵ شهریور ماه سال‌جاری نيز ماهواره تحقیقاتی «چمران-۱» توسط ماهواره‌بر قائم۱۰۰ پرتاب شد و با موفقیت در مدار قرار گرفت تا نخستین پرتاب فضایی در دولت چهاردهم نام بگیرد. نخستین سیگنال‌های این ماهواره هم دریافت شد تا مشخص شود پرتاب کاملا موفقیت‌آمیز بوده است.
سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران درباره ماهواره «چمران-۱» گفت: «یک ماهواره تحقیقاتی است که ماموریت آن تست عملکرد زیرسیستم‌های کنترل ماهواره در زمینه اصلاح مداری و تغییر مدار است. بحث امکان مانور مداری یا تغییر فاز ماهواره در مدار و تغییر شیب مداری از اقدامات مهمی است که برای منظومه‌سازی و رسیدن به منظومه‌های ماهواره‌ای باید انجام شود. این پرتاب یکی از نخستین تست‌هایی است که در کشور برای نخستین‌بار انجام می‌شود.»
معاون وزیر ارتباطات افزود: «براساس آخرین اطلاعاتی که از ماهواره داریم، زیر سیستم‌های مختلف ماهواره مربوط به حوزه پاور و انتقال داده تست‌های اولیه‌اش انجام شده و الحمدالله کارکرد خوبی داشته است و طی روزهای آتی کنترل ماهواره و نشانه‌روی ماهواره به سمت زمین انجام خواهد شد و انشاءالله شرایط ماهواره اگر مناسب باشد مانور مداری که ماموریت مهم و اصلی ماهواره چمران-۱ است آغاز خواهد شد. توانمندی کسب شده در این مانور مداری می‌تواند علاوه بر منظومه‌سازی ماهواره‌ها در طراحی و ساخت پیکره‌ها و سازه‌های بزرگ در فضا کاربرد بسیار مهمی داشته باشد.»
او در ادامه گفت: «با دستیابی به این فناوری و تثبیت آن در آینده می‌توانیم ماهواره‌های خیلی دقیق‌تر و بزرگ‌تر با قابلیت‌های بالاتر به‌ویژه در بحث منظومه‌سازی طراحی کنیم و مورد آزمون قرار دهیم.»

  • نویسنده : ملیحه منوری - سردبیر