هزینه‌های فقر زای سلامت؛ راهکار چیست؟
هزینه‌های فقر زای سلامت؛ راهکار چیست؟

هزینه‌های درمانی بخشی از مخارج خانوار محسوب می‌شود که در شرایطی می‌تواند منجر به دشواری‌های اقتصادی خانوادگی و حتی ایجاد وضعیت سخت مالی شود؛ هزینه‌هایی که درادبیات سلامت از آن با عنوان هزینه‌های فقرزای سلامت یاد می‌شود. دولت‌ها وظیفه دارند با در نظر گرفتن تمهیدات حمایتی مناسب و پیش‌بینی‌های لازم، بخشی از پرداختی جامعه از […]

هزینه‌های درمانی بخشی از مخارج خانوار محسوب می‌شود که در شرایطی می‌تواند منجر به دشواری‌های اقتصادی خانوادگی و حتی ایجاد وضعیت سخت مالی شود؛ هزینه‌هایی که درادبیات سلامت از آن با عنوان هزینه‌های فقرزای سلامت یاد می‌شود.

دولت‌ها وظیفه دارند با در نظر گرفتن تمهیدات حمایتی مناسب و پیش‌بینی‌های لازم، بخشی از پرداختی جامعه از جیب برای هزینه‌های سلامت را کاهش بدهند. این تمهیدات به طور معمول با قدرتمند کردن بیمه‌های درمانی اتفاق می‌افتد و گام اولیه آن، بیمه بودن همه افراد جامعه است.
اطمینان از حفاظت مالی در برابر هزینه‌های سلامت، یکی از مولفه‌های اصلی اهداف توسعه پایدار محسوب می‌شود که هدف آن، رسیدن به پوشش همگانی سلامت یا UHC است. یکی از روش‌های ارزیابی حفاظت مالی، میزان پرداخت مستقیم از جیب مردم برای هزینه‌های سلامت و روش دیگر، نسبت خانوارهای مواجه با هزینه‌های فقرزای سلامت است.
اطمینان از حفاظت مالی در برابر هزینه‌های سلامت، یکی از مولفه‌های اصلی اهداف توسعه پایدار محسوب می‌شود
نکته مهم درباره هزینه‌های سلامت این است که صرف بخش زیادی از منابع خانوار برای دریافت خدمات سلامت، می‌تواند سطح استاندارد زندگی را برای کوتاه مدت یا بلند مدت در خانواده‌ها با مشکل مواجه کند. به طور مثال، خانواده باید در کوتاه مدت از صرف هزینه‌های جاری برای سایر کالاها و خدمات چشم پوشی کرده و در بلند مدت نیز عواقبی مانند فروش و حراج دارایی‌ها یا اتمام پس انداز یا انباشت بدهی را تحمل کند.
عدالت در سلامت از نظر سازمان جهانی بهداشت به معنی به حداقل رساندن تفاوت‌های سلامتی بین افراد جامعه تا حد تفاوت‌های غیر قابل اجتناب در وضعیت سلامتی است. موضوع عدالت در تامین مالی مراقبت‌های سلامت نیز به این معنی است که خانوارهای با درآمد کمتر، پرداخت‌های کمتری برای مراقبت‌های سلامت و خانوارهای با درآمد بیشتر، پرداخت‌های بیشتری برای این مراقبت‌ها داشته باشند.
«مهدی رضایی» معاون بیمه و خدمات سلامت سازمان بیمه سلامت در این زمینه می‌گوید: به طور کلی وظایف دولت‌ها در نظام سلامت را در سه عنوان خلاصه می‌کنند:
۱- دولت‌ها وظیفه دارند سلامت مردم را فراهم کنند.
۲- باید از مردم در برابر هزینه‌های سلامت محافظت شود.
۳- باید رضایت مردم در حوزه سلامت کسب شود.
وی ادامه داد: برای تامین منابع مالی در نظام سلامت، نکته مهم و کلیدی این است که زمانی می‌گوییم تامین مالی در نظام سلامت عادلانه است که هزینه‌های مربوط به مراقبت‌های سلامت برای خانوار، بر اساس توان پرداخت آنها باشد.
پرداخت از جیب، ناکارآمدترین روش تامین منابع سلامت
معاون بیمه و خدمات سلامت بیان کرد: در زمینه حفاظت مالی در برابر هزینه‌های سلامت، سه شاخص مهم وجود دارد. برای رسیدن به حفاظت مالی پیشنهاد شده که پوشش همگانی سلامت فراهم شود. در واقع پوشش همگانی سلامت یکی از شاخص‌های مهم تامین حفاظت مالی در برابر هزینه‌های سلامت است.
برای این‌که بدانیم کشوری پوشش همگانی سلامت دارد یا خیر، باید سه شاخص اصلی را بسنجیم. اولین شاخص، میزان پرداخت مستقیم از جیب مردم برای هزینه‌های سلامت است. دومین شاخص، هزینه‌های فقرزای سلامت است. سومین شاخص نیز هزینه‌های فاجعه بار یا کمرشکن سلامت است.
رضایی ادامه داد: درباره پرداخت از جیب یا OOP می‌توان گفت که این شاخص مستقیم از جیب دریافت کننده خدمات پرداخت می‌شود که در کشورهای در حال توسعه متداول است و از آن به عنوان ناکارآمدترین روش تامین منابع مالی سلامت یاد می‌شود و در واقع روش مطلوبی نیست. در برنامه چهارم و پنجم توسعه کشور، قرار بود این عدد به ۳۰ درصد و در برنامه ششم توسعه به ۲۵ درصد برسد که تحقق پیدا نکرد.
بلای خانمان سوز هزینه‌های کمرشکن سلامت
هزینه‌های پرداختی برای دریافت خدمات سلامت می‌تواند عواقب مالی جدی برای خانواده‌ها به همراه داشته باشد. بر اساس نظرسنجی که از ۱۳۳ کشور انجام شده بود، تقریبا ۸۰۸ میلیون نفر در سال ۲۰۱۰ که تقریبا برابر با ۱۲ درصد جمعیت جهان می‌شود، حداقل ۱۰ درصد از بودجه خانواده خود را برای پرداخت هزینه‌های سلامت پرداخت کرده و در واقع هزینه‌های فاجعه بار سلامت را تجربه کردند.
این امکان وجود دارد که پرداخت مستقیم از جیب خانوار برای دریافت خدمات سلامت از حد معینی از منابع مالی خانوار فراتر رفته و خانوار را از دهک‌های بالاتر درآمدی به چند دهک پایین‌تر بکشاند یا حتی منجر به سقوط خانوار در فقر یا شکست خانوار به واسطه فقر شود.
معاون سازمان بیمه سلامت در این رابطه گفت: هزینه‌های کمرشکن سلامت در واقع نسبت هزینه‌های سلامت به توان پرداخت هر خانوار است. اگر هزینه‌های سلامت بیش از ۴۰ درصد توان پرداخت خانوار یا مصارف غیرخوراکی باشد، هزینه‌های سلامت کمرشکن خواهد بود.
رضایی افزود: باید توجه کنیم که هزینه‌های کمرشکن به معنی هزینه‌های بالای مراقبت‌های سلامت نیست. به طور مثال امکان دارد هزینه جراحی بالا باشد، اما هزینه توسط بیمه‌ها پوشش داده شده و در نتیجه خانواده دچار هزینه‌های کمرشکن نشود. حالا اگر خانواده‌ای فقیر بوده و تحت پوشش بیمه نباشد، همین هزینه‌ها می‌تواند کمرشکن باشد.
معاون بیمه و خدمات سلامت سازمان بیمه سلامت اظهار کرد: هزینه‌های کمرشکن سلامت را در سه حد آستانه ۱۰ درصد، ۲۵ درصد و ۴۰ درصد محاسبه می‌کنند. حد آستانه ۱۰ درصد یعنی مخارج خانوار برای سلامت بیش از ۱۰ درصد درآمد خانوار باشد. بر اساس آخرین آمارها در ایران که مربوط به سال ۲۰۱۳ است، این میزان ۱۵.۸ درصد است که روند افزایشی نسبت به سال‌های گذشته را نشان می‌دهد. در حد آستانه ۲۵ درصد نیز برای ایران، شاخص به ۳.۷۶ درصد رسیده است. در حد آستانه ۴۰ درصد نیز آمار ایران بین ۱.۴ تا ۳.۷۹ درصد را نشان می‌دهد که دچار هزینه‌های کمرشکن سلامت هستند.
رضایی گفت: شاخص هزینه‌های فقرزای سلامت می‌گوید درصدی از خانواده‌ها که پس از کسر هزینه‌های سلامت، زیر خط فقر قرار می‌گیرند. یعنی به خاطر هزینه‌های درمانی دچار فقر می‌شوند. البته این موضوع بستگی به تعریف خط فقر دارد.
معاون بیمه و خدمات سلامت سازمان بیمه سلامت اظهار کرد: عوامل موثر در ایجاد هزینه کمرشکن سلامت، شامل بیمه‌های پایه، بیمه تکمیلی، زندگی در مناطق روستایی، سطح تحصیلات، وضعیت شغلی، عضو خانواده بالای ۶۵ سال یا کمتر از ۱۲ سال، ابتلای عضوی از خانواده به بیماری‌های مزمن یا معلول است. بنابراین داشتن بیمه پایه و تکمیلی اهمیت دارد. ولی اگر بیمه پایه شرایط استاندارد را داشته باشد، نیاز کمتری به بیمه تکمیلی وجود دارد. یکی از مشکلات ما این است که بیمه‌های پایه عمق کافی ندارند. با ضعیف بودن بیمه‌های پایه، برای کاهش عوامل هزینه‌های کمرشکن، نیازمند بیمه‌های تکمیلی هستیم.
عوامل موثر در ایجاد هزینه کمرشکن سلامت، شامل بیمه‌های پایه، بیمه تکمیلی، زندگی در مناطق روستایی، سطح تحصیلات، وضعیت شغلی، عضو خانواده بالای ۶۵ سال یا کمتر از ۱۲ سال، ابتلای عضوی از خانواده به بیماری‌های مزمن یا معلول است
وی ادامه داد: در واقع نوعی بی عدالتی در بیمه‌ها وجود دارد و در نتیجه افرادی که فقط بیمه پایه دارند، نیازمند بیمه تکمیلی نیز می‌شوند. ولی گستره بیمه تکمیلی در کشور ما فقط برای ۷ درصد است و این آمار اصلا کافی نیست. این موضوع منجر به این می‌شود که بسیاری از افراد جامعه از مزایای بیمه تکمیلی برخوردار نباشند، بنابراین باید بیمه‌های پایه تقویت شوند.

 

 

با صدور اطلاعیه ای صورت گرفت؛
شفاف سازی بیمه مرکزی پیرامون سوئیچ بیمه

بیمه مرکزی در اطلاعیه ای اعلام کرد: آنچه در ارتباط با سوئیچ بیمه اتفاق افتاده، صرفاً در راستای عمل به وظیفه قانونی این نهاد ناظر بوده و هیچ‌گونه قصد انتفاع از سوئیچ بیمه در میان نیست.
بیمه مرکزی در خصوص مباحث اخیر درباره سوئیچ بیمه با بیان اینکه همواره از فعالیت‌های دانش بنیان، فناورانه و نوآورانه که سبب ارتقای کارایی فرآیندهای بیمه‌گری، تسهیل خدمات‌رسانی به مردم، کاهش هزینه‌ها و گشودن مسیرها و چشم‌اندازهای نو پیش روی صنعت بیمه باشد حمایت نموده و در آینده نیز حمایت خواهد کرد، خاطرنشان کرده است: «در همین راستا به منظور نظارت بر فرآیند تعامل میان بیمه‌گران، بیمه‌گذاران و کارگزاران و تأمین صحت، شفافیت و امنیت اطلاعاتی که میان آنها مبادله خواهد شد و همچنین پایش حقوق بیمه‌گذاران، ایجاد سوئیچ بیمه بر اساس ماده ۵۱ آئین‌نامه کارگزاری بیمه و دستورالعمل مربوط در دستور کار بیمه مرکزی قرار گرفت.»
بر اساس ماده ۵۱ آئین‌نامه کارگزاری بیمه و دستورالعمل آن، از تاریخی که بیمه مرکزی تعیین خواهد کرد تبادل اطلاعات کارگزاران برخط با بیمه مرکزی، مؤسسات بیمه و نمایندگان آنها صرفاً از طریق سوئیچ بیمه انجام می‌شود و مسؤولیت طراحی و اداره سوئیچ بیمه بر عهده بیمه مرکزی است که خدمات زیر را ارائه می‌دهد:
۱) دریافت APIهای استعلام نرخ و شرایط بیمه‌نامه، فرآیند صدور بیمه‌نامه و دریافت و واریز حق بیمه به حساب مؤسسه بیمه از نرم‌افزار بیمه‌گری مؤسسات بیمه.
۲) دریافت APIهای استعلام اطلاعات پایه و سوابق بیمه‌ای مورد بیمه، اطلاعات فردی/حقوقی برمبنانی کد ملی / شناسه ملی متقاضی خدمات بیمه‌ای، اطلاعات پایه خودروها و … از سامانه سنهاب بیمه مرکزی.
بنابراین آنچه در ارتباط با سوئیچ بیمه اتفاق افتاده، آن است که بیمه مرکزی صرفاً به وظیفه قانونی خود عمل کرده و هیچ‌گونه قصد انتفاع از سوئیچ بیمه در میان نیست و ایجاد انحصار برای شرکتی خاص و نظایر آن موضوعیت ندارد و مطرح نیست. اهل فن و دست‌اندرکاران صنعت بیمه می‌دانند که سوئیچ بیمه صرفاً نقش هاب را دارد و محلی برای تمرکز اطلاعات نیست و صرفاً تسهیل‌کننده و برقرارکننده ارتباط بین ذینفعان گوناگون فرآیندهای توزیع برخط بیمه است. همچنین سوئیچ بیمه امکان ارائه سایر خدمات و تسهیلات به کارگزاران، مؤسسات بیمه و نمایندگان آنها و ایجاد امکان نظارت‌های هوشمند از سوی نهاد ناظر بر فعالیت‌های صدور و توزیع بیمه را فراهم می‌کند.‌
از آنجا که سوئیچ بیمه از یکطرف به شرکت‌های بیمه متصل است و از طرفی به سامانه سنهاب بیمه مرکزی، لذا طراحی و پیاده‌سازی و نگهداری آن باید از طریق شرکت‌های مورد تأیید و اعتماد بیمه مرکزی که برای تضمین پایداری ارائه خدمات بایستی تحت کنترل این نهاد هم باشند انجام شود.
هدف قانون‌گذار و بیمه مرکزی از سوئیچ بیمه، ایجاد سازوکار نظارت هوشمند بر فضای کسب و کار فناورانه بیمه‌ای، ایجاد بستر تبادل اطلاعات و شکل‌دهی به اکوسیستم دیجیتال صنعت بیمه و در دسترس قرار دادن سرویس‌های سودمند و ارزش افزوده برای المان‌های اکوسیستم و فراهم نمودن شرایط برای تحقق Open Insurance است. سوئیچ بیمه، سرویس‌های پایه مورد نیاز فعالان صنعت بیمه را از بانک‌های اطلاعاتی مهم کشور که در اختیار سازمان‌ها و صنایع بیرون از صنعت بیمه است و همچنین اطلاعات درون صنعت بیمه و شرکت‌های بیمه تأمین و به سادگی و سهولت در اختیار کسب و کارهای الکترونیک و کارگزاران برخط و شرکت‌های بیمه فناور قرار می‌دهد و ارتباط بین شرکت‌های بیمه و شرکت‌های کارگزاری برخط و بیمه فناور را میسر می‌سازد. صدور و ارائه خدمات بیمه‌ای، نیازمند استعلام‌های متعدد از بانک‌های اطلاعاتی مختلف است که توسط سوئیچ بیمه بطور متمرکز و یکجا در دسترس خواهد بود.
این سوئیچ وظیفه‌ای برای تجمیع اطلاعات بخصوص تراکنش‌های مالی ندارد و عملیات مقایسه‌گری انجام نخواهد داد و تسهیل‌کننده و برقرارکننده ارتباط بین کارگزاران و شرکت‌های بیمه بوده و موانع اساسی موجود بر سر راه عملیات شرکت‌های دانش بنیان و فناورمحور را رفع می‌کند و موجب شفاف سازی فرایند ارتباط بین بیمه‌گزاران و شرکت‌های بیمه خواهد شد. بنابراین تأکید می‌نماید کسب و کارهای آنلاین نگران فعالیت و عملکرد سوئیچ بیمه نباشند زیرا نه تنها انحصاری در خدمات آنلاین ایجاد نمی‌شود، بلکه سرویس‌های این سوئیچ رایگان و یا با کمترین هزینه در اختیار ذینفعان قرار خواهد گرفت.
بیمه مرکزی در پایان اطلاعیه خود عنوان کرده: «از تشکل‌ها و ذینفعان مختلف، انتظار می‌رود به پیش‌داوری‌ها و اطلاعات و اخبار ناقص توجهی نداشته و به آن دامن نزنند تا فضای کسب و کار صنعت بیمه بدور از تنش و با آرامش روند رو به رشد خود را طی نموده و در خدمت مردم عزیز ایران باشد.»

 

با ابلاغ رئیس کل بیمه مرکزی:
عبدالله سلطانی ثانی مدیرعامل بیمه سینا شد
عبدالله سلطانی ثانی به عنوان مدیرعامل شرکت سهامی بیمه سینا برای مدت باقی‌مانده از دوره دوساله ماموریت اعضای هیات‌مدیره آن با تأیید بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران منصوب شد.
در این حکم مجید بهزادپور خواستار رشد و توسعه پرتفوی شرکت و طراحی محصولات جدید بیمه‌ای جهت کسب سهم مناسب از بازار بیمه کشور؛ مدیریت بهینه پرتفوی شرکت و ایجاد تنوع در آن؛ مدیریت بهینه منابع مالی شرکت و هدایت آنها به سمت سرمایه‌گذاری‌های پربازده و برنامه‌ریزی جهت بهبود وضعیت مالی شرکت؛ پیگیری اجرای آیین‌نامه حاکمیت شرکتی و تقویت کنترل‌های داخلی به ویژه تشکیل کمیته‌های مربوط با فرایند کاری مشخص؛ پرداخت به موقع بدهی‌های شرکت به ویژه بدهی‌های قانونی و خسارت بیمه‌گذاران و زیان‌دیدگان و بازنگری در فرآیندها و توسعه به کارگیری فناوری اطلاعات در شرکت شد.
عبدالله سلطانی ثانی دانش‌آموخته دوره دکتری مدیریت زنجیره تامین از دانشگاه امیرکبیر بوده و پیش از این به عنوان مدیرعامل کارگزاری بیمه سایپا مشغول خدمت بوده است.

ارائه صندوق تضمین اصل سرمایه توسط کارگزاری مفید
برای نخستین بار در تاریخ بازار سرمایه ایران با اعلام سازمان بورس و اوراق بهادار، اصل مبلغ سرمایه گذاران با استفاده از سازوکار صندوق‌های سرمایه‌گذاری تضمین خواهد شد.
موافقت اصولی سازمان بورس با فعالیت این نوع صندوق صادر شده است تا زمینه قانونی برای عرضه محصولی جدید به بازار سرمایه ایران فراهم شود.
صندوق تضمین اصل سرمایه که در آینده‌ای نزدیک از سوی سبدگردان مفید پذیره‌نویسی خواهد شد، مهم‌ترین ریسک سرمایه‌گذاری در بورس یعنی حفظ اصل سرمایه را در شرایط مختلف بازار
تضمین می‌کند.
طراحی این نوع جدید از صندوق در پاسخ به دغدغه سرمایه‌گذاران کم‌ریسک و همچنین سرمایه‌گذاران تازه‌وارد به بازار سرمایه مدنظر قرار گرفته تا بتوانند بدون نگرانی از اینکه اصل سرمایه شان در معرض ریسک قرار بگیرد، سرمایه گذاری نمایند.
مهم‌ترین وجه تمایز صندوق تضمین اصل سرمایه در مقایسه با سهامی و درآمد ثابت به نحوه سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها باز می‌گردد. نوع فعالیت این صندوق، مختلط خواهد بود بنابراین هم در سهام و هم در اوراق درآمد ثابت سرمایه‌گذاری خواهد کرد. این نوع فعالیت، این امکان را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند تا از نظر پذیرش ریسک مزایایی نظیر صندوق‌های درآمد ثابت داشته باشند و از نظر بهره‌مندی از بازدهی با شرایط نزدیک به صندوق‌های سهامی همراه شوند.
سبدگردان مفید هم اکنون ۱۲ صندوق سرمایه‌گذاری از انواع مختلفی نظیر سهامی، مختلط، طلا، بازارگردانی، درآمد ثابت و شاخصی دارد که به‌زودی با پذیره‌نویسی صندوق تضمین اصل سرمایه به تنوع این صندوق‌های سرمایه‌گذاری افزوده خواهد شد و سرمایه گذاران با اطمینان کامل می‌توانند در بازار سرمایه سرمایه‌گذاری کنند. به زودی جزئیات بیشتری در ارتباط با نحوه پذیره نویسی این صندوق جدید منتشر
خواهد شد.