سازمان فضایی آمریکا، ناسا، قصد دارد در اقدامی بی‌سابقه یک هلی‌کوپتر (بالگرد) را در جو مریخ به پرواز درآورد. بر روی این هلی‌کوپتر کوچک که نبوغ نام دارد شش سال کار شده است و قرار است در ۲۰ ژوئیه امسال به همراه جدیدترین کاوشگر محصول ناسا به نام «پشتکار» به مریخ اعزام […]
سازمان فضایی آمریکا، ناسا، قصد دارد در اقدامی بی‌سابقه یک هلی‌کوپتر (بالگرد) را در جو مریخ به پرواز درآورد. بر روی این هلی‌کوپتر کوچک که نبوغ نام دارد شش سال کار شده است و قرار است در ۲۰ ژوئیه امسال به همراه جدیدترین کاوشگر محصول ناسا به نام «پشتکار» به مریخ اعزام شود.
پرواز در سطح مریخ به لحاظ تکنیکی با پرواز روی سطح زمین متفاوت است و به دلیل دشواری‌های موجود تا کنون امکان پذیر نبوده است.
اتمسفر مریخ حدود صد برابر از اتمفسر زمین رقیق تر است و جاذبه نیز یک سوم چیزی است که روی کره زمین احساس می شود. هرچند این جاذبه کم به هلی‌کوپتر کمک می کند آسان تر از سطح مریخ بلند شود، اما در مقایسه با زمین رقت هوا به گونه‌ای است که انگار هلی‌کوپتر وارد ارتفاع ۳۰ هزار متری از زمین شده است. هیچ هلی‌کوپتری در سطح زمین تا کنون نتوانسته است در چنین ارتفاعی پرواز کند.
این ارتفاع از اوج ارتفاعی که جت‌های جنگنده می توانند بگیرند دو برابر بیشتر است. به همین علت دانشمندان ناسا مجبور شده اند طراحی تیغه‌های پرواز هلی‌کوپتر را به طور کامل عوض کنند و در مهندسی آن تغییرات ویژه ای بدهند.
جیم بریدنستاین، مدیر ناسا، دربار این پروژه می گوید: «بگذارید به شما بگویم چیزی که بیشتر از همه چیز برای من به عنوان مدیر ناسا هیجان انگیز است این است که آماده می شوم تا پرواز یک هلی‌کوپتر را در یک جهان جدید تماشا کنم.»
هلی‌کوپتر «نبوغ» ۴ کیلوگرم وزن دارد و بدنه آن به اندازه یک توپ تنیس است، در حالی که طول آن با چهار عدد پایه به حدود ۵۰ سانتی متر می رسد. قرار است دو ماه پس از فرود کاوشگر «پشتکار» بر سطح مریخ در ماه فوریه سال آینده، ماموریت هلی‌کوپتر «نبوغ» آغاز شود.
برای این کار نخست کاوشگر «پشتکار» زمینی مسطح می یابد تا هلی‌کوپتر بتواند از آنجا بلند شود. دانشمندان ناسا می گویند اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، هلی‌کوپتر با شارژ باطری‌ها و اوج گیری به ارتفاع ۵ متر می تواند یک دقیقه و نیم پرواز کند و ۱۵۰ متر را بپیماید.
تا سال ۱۹۹۷ تنها کاوشگرهایی به مریخ فرستاده می شدند که در حرکت از جای خود ناتوان بودند. اعزام ربات‌های متحرک در این سال که توانایی پیمودن سطح مریخ را داشتند انقلابی در اکتشاف فضا بود.
آزادی حرکت بر سطح مریخ، که با دو کاوشگر «روح» و «فرصت» به اوج خود رسید، دانشمندان را قادر ساخت به اطلاعات محیطی بیشتری از سطح مریخ دست یابند و دانش خود را از وضعیت این سیاره گسترده تر کنند. اکنون دانشمندان امیدوارند با هلی‌کوپتر «نبوغ» دامنه اطلاعات خود را از سطح مریخ بیشتر کنند و بتوانند عکس هایی هوایی از این سیاره بگیرند.
میمی آنگ، مدیر پروژه در آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا، که از سال ۲۰۱۴ به تیم مدیریت این پروژه اضافه شده است می گوید به پرواز درآوردن این وسیله در اتمسفر مریخ چیزی است که در حدود ۲۰ سال پیش قابل تصور نبود و عملی شدن آن مدیون پیشرفت ریاضیات است.
او می افزاید مینیاتوری شدن قطعات الکترونیکی، افزایش توان باطری‌های خورشیدی و ابزارهایی که بتوانند روی چنین ابزار سبکی سوار شوند رویای پرواز در سطح کرات دیگر را به حقیقت بدل کرده است.
کشف بقایای رودخانه ۷۰۰ کیلومتری در سطح مریخ
تحقیقات فضایی روز افزون در مورد ویژگی‌های مریخ نشان می‌دهد که بر خلاف تصورهای اولیه اکثر مردم، این سیاره کم شباهت به زمین نبوده و حتی رودخانه‌های بزرگی نیز در سطح آن روان بوده است. آژانس فضایی اروپا مطابق تصایری که از سطح مریخ منتشر کرده، رد یک رودخانه ۷۰۰ کیلومتری را که البته سال‌هاست خشک شده، شناسایی کرده است.
این رودخانه که به نظر می‌رسد ۳.۵ تا ۴ میلیارد سال پیش جریان داشته، چنان پرآب و خروشان بوده که شبکه وسیعی از آب راه‌ها تغذیه می‌کرده و درهای بزرگی را نیز در مسیر پرفراز و نشیب خود ایجاد و پرآب کرده بوده است.
دره‌های موجود در سطح مریخ گاه ۲۰۰ متر عمق و ۲ کیلومتر عرض دارند، درست مشابه دره‌هایی که در کویر آتاکامای شیلی، فلات کلرادو و جزایر هاوایی وجود دارد. بر پایه تصاویر منتشر شده توسط آژانس فضایی اروپا، این رودخانه در جنوب سیاره مریخ و در منطقه نیرگال ولیس واقع شده بوده است. در این منطقه افزون بر آثار جریان آب، دهانه‌های بزرگ آتشفشان‌های خاموش شده نیز مشاهده شده است. بررسی ابعاد و حجم آب عبوری از این رودخانه ثبات کرده که دمای هوای مریخ بسیار گرم‌تر از دمای این روزهای آن بوده و در مجموع آب و هوایی بسیار شبیه کره زمین داشته است.
